مسکن از نیازهای اولیه‌ی هر انسانی است و یکی از اهداف اکثر افراد پس‌انداز و خرید مسکن است. تابستان امسال کار خریداران کمی سخت شد. قیمت مسکن مانند قیمت ارز از تابستان 97 رو به افزایش رفت و به روند صعودی خود ادامه داد. افزایش نقدینگی دلیل سیر صعودی قیمت مسکن بود. در متن زیر علت این افزایش که در نهایت منجر به زیاد شدن فاصله طبقاتی نیز شد را بررسی کرده‌ایم.
برای فهم بهتر داده‌های متن، چند مفهوم را شرح می‌دهیم:
نقدینگی چیست:
از واژه‌ی نقدینگی تا حدودی می‌توان مفهوم آن را نیز حدس زد. نقدینگی به پولی که در حال حاضر برای مبادله در دسترس است و می‌توان برای خرید کالا و خدمات از آن استفاده کرد، اطلاق می‌شود. نقدینگی درواقع به درجه نقدشوندگی دارایی‌های مختلف در قیمت مشخص اطلاق می‌شود.
قیمت کالاها با میزان نقدینگی و سرعت گردش آن بستگی دارد. رشد بی رویه نقدینگی، باعث رشد سریع تقاضا برای کالاها و خدمات شده و چون در کوتاه مدت عرضه کالا و خدمات محدود است این امر منجر به ایجاد تورم در اقتصاد می‌شود.
تورم:
تورم به معنی افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمت‌ها در نظر گرفته می‌شود. به عبارت دیگر، تورم، روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمت‌ها در اقتصاد است. هر چند بر پایه نظریه‌های گوناگون، تعریف‌های متفاوتی از تورم ارائه می‌شود؛ اما تمامی آنها به روند فزاینده و نامنظم افزایش در قیمت‌ها اشاره دارند. وقتی نرخ تورم مثبت است قیمت کالاها و خدمات مدام افزایش می‌یابد و در نتیجه قدرت خرید افراد کاهش پیدا می‌کند.
شاخص قیمت:
شاخص قیمت یا شاخص بها متغیری در اقتصاد است که تحولات قیمت را بر مبنای یک سال پایه نشان می‌دهد. در واقع با بررسی شاخص قیمت در یک زمان مشخص متوجه می‌شویم که قیمت آن افزایش یا کاهش یافته و درصد این تغییر چه‌قدر بوده
رشد نقدینگی
نقدینگی از تابستان 92 تا تابستان 97 از 506 هزار میلیارد تومان به 1646 هزار میلیارد تومان رسید. یکی از علل اصلی تورم، رشد نقدینگی است. تا تابستان 96 که میزان نقدینگی به 1366 هزار میلیارد رسیده بود، بیشتر مردم پول خود را در بانک‌ها گذاشته بودند و این نقدینگی وارد بازار دیگری نشده بود. اما بعد از تابستان 97 رفته رفته این نقدینگی هنگفت از بانک‌ها خارج و وارد بازار ارز و مسکن شد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
ورود این حجم از نقدینگی به هر بازاری باعث رشد قیمت شدید و تورم می‌شود. همان‌طور که در ماههای اخیر دیدیم با ورود این نقدینگی به بازار ارز، قیمت دلار و یورو افزایش یافت. بخش دیگری از این نقدینگی سرگردان در ماههای اخیر وارد بازار مسکن شد و باعث افزایش سرسام‌آور بازار مسکن شهر تهران شده است.
نقدینگی و تورم و ایجاد فاصله طبقاتی
اشکال بزرگ تورم آن است که قیمت‌ها به‌طور یکسان افزایش نمی‌یابند و این موضوع باعث می‌شود که فاصله طبقاتی مردم بیش از پیش شود. در این گزارش سعی داریم ببینیم ورود نقدینگی سرگردان به بازار مسکن چگونه باعث افزایش فاصله طبقاتی از فروردین 96 تا شهریور 97 شده.
برای بررسی این موضوع سه منطقه 1، 6 و 12 را به عنوان نمونه از کل تهران بررسی می‌کنیم. منطقه 1 به عنوان گران‌قیمت‌ترین محله، منطقه 6 به عنوان نماینده مناطق متوسط شهر و منطقه 12 را با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از بافت فرسوده در این منطقه قرار دارد به عنوان نماینده بافت فرسوده در نظر گرفتیم.
شاخص قیمتی مناطق
همان‌طور که در نمودار مشاهده می‌کنید شاخص قیمتی هر متر مربع در منطقه 1 از 9 میلیون تومان در فروردین 96 به 18 میلیون در شهریور 97 رسیده و این مقدار برای منطقه 6 از 6 میلیون و دویست هزار تومان به 10 میلیون و نهصد هزار تومان و برای منطقه 12 از مقدار 3 میلیون تومان به 4 میلیون 250 هزار تومان رسیده است.
|
ورود این حجم از نقدینگی به هر بازاری باعث رشد قیمت شدید و تورم می‌شود. همان‌طور که در ماههای اخیر دیدیم که با ورود این نقدینگی به بازار ارز چگونه قیمت دلار و یورو افزایش یافت. بخش دیگری از این نقدینگی سرگردان در ماههای اخیر وارد بازار مسکن شده و باعث افزایش سرسام‌آور بازار مسکن شهر تهران شده است. |
نسبت شاخص قیمتی مناطق
اگر نسبت شاخص قیمتی متر مربع این مناطق را برهم تقسیم کنیم، نمودار زیر را خواهیم داشت:
در فروردین 96 نسبت شاخص قیمتی هر متر مربع منطقه 1 به شاخص قیمتی هر متر مربع منطقه 12 عدد 3 بوده اما در شهریور 97 این عدد به 4.3 رسید. به عبارت دیگر در فروردین 97 هر سه متر خانه در منطقه 12 ارزشی مساوی با یک متر خانه در منطقه 1 داشت اما در شهریور 97 ارزش هر 4.3 متر خانه مسکونی در منطقه 12 معادل یک متر مربع خانه در منطقه 1 شد.
نسبت شاخص قیمتی متر مربع منطقه 6 به شاخص قیمتی متر مربع منطقه 12 از فروردین 96 تا شهریور 97 از عدد 2 به 2.5 رسیده است.
همچنین نسبت شاخص قیمتی متر مربع منطقه 1 به شاخص قیمتی متر مربع منطقه 6 از عدد 1.5 به عدد 1.66 رسیده است.
همان‌طور که مشاهده کردیم با ورود نقدینگی به بازار مسکن فاصله قیمتی مناطق شهر از هم بیشتر و فاصله طبقاتی ساکنین مناطق مختلف شهر به همین نسبت زیاد شده است.
|
در همین رابطه بخوانید: |
