خانه مکانی ویژه است. جایی است که کودکان باید در آن احساس امنیت و راحتی کنند اما متاسفانه در بسیاری از خانهها این چنین نیست، زیرا بیشترین آسیبها در خانه و اطراف آن برای کودک اتفاق میافتد. والدین از زمان به دنیا آمدن کودک باید به فکر ایمنی کودک و خانه باشند. وقتی کودک مراحل رشد خود مثل چهار دست و پا راه رفتن، تاتی کردن و راه رفتن را طی میکند، والدین هم باید محافظت بیشتری از کودکانشان انجام دهند. ایمنسازی خانه باید بهگونهای باشد تا وقتی کودک راه میافتد، حرکت میکند یا هنگام خزیدن و چرخ زدن روی زمین، با خطرات تهدید نشود.
خانه معمولا دارای خطرات بالقوهای برای یک کودک است اما شما میتوانید با پیدا کردن این خطرات و سپس از بین بردن یا دور نگه داشتن کودک از آنها، ایمنی کودک را تامین کنید. حتی زمانیکه فکر میکنید همه خطرات ایمنی خانه را برطرف کردهاید، با این حال کودکان باز هم ممکن است به دردسر بیافتند. به همین دلیل نظارت، میتواند یکی از کلیدهای ایمنی خانه برای کودکان باشد.
هنگامی که کودکان رشد میکنند و یاد میگیرند از جایی بالا بروند یا در چیزهایی را باز کنند، خطرات جدیدی آنها را تهدید میکنند که شما باید از آنها آگاه باشید. برای ایمنسازی خانه باید محیط آن را تغییر دهید تا مطمئن شوید خانهتان هنوز مکانی امن و خلاقانه برای بازی و کشف کودک است. |
همچنین همراه با نظارت و ایمنسازی خانه، میتوانید ایمنی کودک را با آموزش فرزندتان درباره وسایل امن و وسایل خطرزا بهبود ببخشید. خانه شما باید یک مکان امن باشد؛ جایی که کودک در آن از خطرات و آسیب محافظت می شود. با اینحال، به گفته سازمان جهانی ایمنی کودکان که یک سازمان خصوصی برای جلوگیری از صدمات ناخواسته است، هر ساله ۳ میلیون کودک در خانه آسیب میبیند. بچههای کوچک ۹۰ درصد زمان خود را در داخل خانه سپری میکنند، بنابراین ایمنسازی خانه بسیار حیاتی است هر چند بسیاری از خطرات آشکار نیستند و ایمنی کودک را تحتالشعاع قرار میدهند.
میتوان برای ایمنی کودک از تجهیزات و ابزار ایمنی خاصی استفاده کرد. به گفته کارشناسان، نکات زیر از مهمترین اقدامات پیشگیرانه و ایمنسازی هستند. پدر و مادرها باید با اصول و ابزار ایمنسازی خانه برای کودکان آشنا باشند که در زیر به بعضی نکات پیرامون ایمنسازی خانه و ابزار ایمنی و همچنین تجهیزات آن اشاره میکنیم.
- نقطه خطر را پیدا کنید، از اتاقی به اتاق دیگر بروید و خطرات را شناسایی کنید.
- تصمیم بگیرید که چگونه میتوانید با خطرات برخورد کنید.
- خطرات را از بین ببرید یا اگر این امکان وجود ندارد، برای مدتی آنها را از خانه خارج کنید.
- خانه را در برابر خطرات ایمنسازی کنید.
- آخرین راهحل این است که هنگامی که کودک از شما فاصله گرفته است او را تماشا کنید و رفتار او را زیر نظر بگیرید تا متوجه شوید که کدام رفتارهای او خطرناک است و در سریعترین زمان تغییرات لازم را برای ایمنی کودک انجام دهید.
به یاد داشته باشید که ایمنسازی فیزیکی بدون بهکارگیری رفتار ایمن و عادتهای خوب، فایدهای ندارد. خطرات موجود در خانه با توجه به سن و رشد کودک تغییر میکند. بنابراین لازم است با توجه به خطرات مختلف در سنین گوناگون، خانه را ایمنسازی کنید. |
کودک پیش دبستانی نمیتواند مسئولیت ایمنی خود را برعهده بگیرد. این به عهده والدین و مراقبان کودک است که محیطی امن برای کودک ایجاد کنند. کودکان نوپا کاشفان فعال و غیرقابل پیشبینی هستند و والدین باید دقت خاصی برای ایمنسازی خانه داشته باشند.
اگر کودکان محیط خلاقانهای برای بازی، کشف کردن و همینطور کارها و بازیهای جذاب و جالبی برای انجام دادن داشته باشند، به احتمال زیاد کمتر جذب محیط خطرناک اطراف خود میشوند.
جلوگیری از سقوط کودکان در خانه
سقوط و افتادن یکی از شایعترین علتهای آسیب دیدن کودکان و رساندن آنها به بیمارستان در هر گروه سنی است. میتوانید با دیدن مهارتهای جدیدی که کودک در حال یادگیری آنهاست و مکانهای جدیدی که میتواند به آنها دست یابد، خانه را با آنها تطابق دهید و کودک خود را از آسیبها و خطرات مصون نگه دارید. برای پیشگیری از افتادن و یا سقوط کودک بهتر است از تجهیزات ایمنی کودک استفاده کنید.
- در بالکن و پلهها نردههای محافظ بزنید و همیشه با وجود نردههای محافظ هم مواظب کودکان خود در بالکن و روی پلهها باشید.
- پنجرهها را قفل کنید بهخصوص پنجرههای طبقه بالا و همچنین نردههای حفاظ مخصوص پنجره نصب کنید تا از افتادن کودک از پنجره جلوگیری شود.
- در داخل اتاق چراغهای کم نور نصب کنید و شبها برای اطمینان از ایمنی کودک به او سر بزنید. یکی از چراغهای سالن منزل را روشن بگذارید تا کودکان بزرگتر بدون اینکه پایشان به چیزی بخورد، راحت به دستشویی بروند.
ایمنسازی کودکان در برابر سوختگی
بیشترین علت سوختگی در کودکان به دلیل سوختن با آب جوش است. پوست کودک بسیار نازک و لطیف است و حتی ممکن است با آب جوشی که بهنظر شما زیاد داغ نیست که پوست را بسوزاند، بدنشان بسوزد. خودتان را با کودکان مقایسه نکنید! برای جلوگیری از سوختگی، کودکان را از آتش و سطوح داغ دور نگهدارید. حواستان به کودک باشد و هنگامیکه او نزدیک جاهایی است که ممکن است حادثهای اتفاق بیافتد به ویژه اطراف اجاق گاز، مایکروویو، بخاری و سایر تجهیزات گرمایشی، چشم از او برندارید.
نوشیدنیهای داغ و همینطور حمام خیلی داغ میتواند سبب سوختگی نوزاد و کودک شود. برای جلوگیری از این خطرات و حفظ ایمنی کودک، موارد احتیاطی ساده زیر را به کار ببندید:
- نوشیدنیهای داغ را دور از دسترس کودکان نگهدارید.
- اگر در خانه کودک دارید، فکر داشتن سماور را از سرتان بیرون کنید یا آن را کاملا از دسترس کودک دور نگه دارید. این مسئله در مورد چایساز و قهوهساز هم صدق میکند. مواظب باشید تا سیم برق چایساز شما پایین نباشد تا کودک بتواند آن را بگیرد و بکشد.
- هرگز لیوانهای چایی را لبه میز یا روی زمین در محلی که کودک در حال بازی است قرار ندهید. موقعی که به کودک شیر میدهید، با دست دیگر لیوان چایی به دست نگیرید. حتی یک قطره از آن میتواند موجب سوختگی در کودک شما شود.
- هنگامی که آشپزی میکنید، دسته ماهیتابه را به سمت بیرون گاز نگذارید تا در صورت برخوردتان با دسته، روی زمین نیفتد. مواظب باشید کودک به اجاق گاز نزدیک نشود، آنها عاشق بازی با دسته ماهیتابه و همچنین کلیدهای اجاق گاز هستند.
در همین رابطه بخوانید: |
- دمای آب گرم مورد استفاده در حمام نباید بیش از حداکثر ۵۰ درجه سانتیگراد باشد اما با این دما هم لازم است آب سرد را با آب گرم مخلوط کنید تا به دمای حمام مناسب نوزادان و کودکان برسید.
- اگر از لگن و یا وان برای استحمام کودک استفاده میکنید، قبل از فرو بردن کودک داخل آب، آرنج خود را داخل آب قرار دهید تا از مناسب بودن دمای آن مطمئن شوید. اجازه ندهید کودک دست به شیر آب بزند زیرا احتمال دارد با باز کردن ناگهانی شیر آب گرم، موجب سوختن خود شود.
میتوانید برای امن کردن شومینه از تجهیزات ایمنی مثل نردههای محافظ استفاده کنید. کبریت و فندک و حتی سیگار را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
محافظت از خانه در برابر آتشسوزی
آتشسوزی خانه میتواند به دلیل حوادث ناشی از پخت و پز، دود کردن اجاق گاز، سیگار، مشکل برق، شمع، و بازی کودک با فندک و کبریت اتفاق بیافتد.
شناساگرهای دود دستگاههای خوبی برای حفظ ایمنی کودک و خانه هستند. در هر طبقه از خانه باید یک شناساگر دود نصب شود. برای حفاظت از ایمنی کلی در خانه، باید یک شناساگر دود در خارج از اتاق خوابهای خود نصب کنید. همچنین نصب این تجهیزات در داخل اتاق خواب که در آن افراد درب را بسته و میخوابند، ایده خوبی است. این دستگاهها را هر ماه بررسی و باتری آن را هر سال تعویض کنید.
ایمنسازی کودک در برابر مسمومیت و وسایل نوکتیز
مسمومیت یکی از علل آسیبدیدگی کودکان زیر پنج سال است و این کودکان اغلب با مواد شیمیایی و داروهای خانگی مسموم میشوند. میتوانید محیط اطراف کودک را با بهکارگیری موارد احتیاطی زیر ایمنسازی کنید:
- از بین بردن سموم بالقوه
- قرار دادن مواد شیمیایی و داروهای خانگی در یک قفسه یا کابینت طبقه بالا و قفل کردن آن
- زدن قفل ایمنی کودک به درب کابینتهایی که در آنها سموم خانگی نگهداری میکنید.
- وسایلی مانند چنگال، چاقو، تیغ، قیچی و لوازم آرایش نوکتیز را از دسترس کودکان دور نگه دارید و آنها را در کشوهایی که کودک به آنها دسترسی ندارد قرار دهید.
- همیشه جعبه کمکهای اولیه در خانه داشته باشید و جای آن را به بقیه اعضای خانواده که در غیبت شما مواظبت از کودک را برعهده دارند، بگویید.
پیشگیری از خفگی کودکان
در بسیاری از خانهها وسایلی وجود دارد که ممکن است در گلوی کودک گیر کنند یا دور گردن آنها پیچیده شود و آنها را خفه کند. این وسایل عبارتند از اسباببازیهای نرم، ملافه، طناب، بند،کیسه پلاستیک، جعبه و … . در اینجا نکات ایمنی ضروری برای حفظ کودک از خفگی را بیان میکنیم:
- اسباببازیهای نرم، کوسنها و انبوهی از لباسها را روی تختخواب یا کالسکه بچه نریزید.
- طنابهای پرده ها را دور گیرههای متصل به دیوار که حداقل یک متر و نیم از زمین فاصله دارند، بپیچید.
- وسایل ریز مثل توپهای کوچک، پاککن، اشیاء ریز را از اطفال دور نگهدارید.
حفاظت از کودکان در برابر غرقشدگی
- ایمنی کودک شما در برابر خطر غرقشدگی صد درصد به نظارت مستقیم خود شما برمیگردد. هر زمان که کودک در اطراف آب، حوض، استخر، وان حمام و سطل آب بود چشم از او برندارید.
- در حمام همیشه مراقب نوزادان، کودکان نوپا و کودکان زیر پنج سال باشید. حتی ارتفاع کم آب هم میتواند سبب خفگی آنها شود. کودک وقتی در آب فرو میرود نمیتواند از خود صدا دربیاورد تا بقیه متوجه شوند. پس تمام لحظات استحمام خودتان کنارش باشید و هرگز حتی برای یک دقیقه کودک را در حمام تنها نگذارید و آنها را به خواهر یا برادر بزرگتر نسپارید.
- وقتی کودک را روی صندلی داخل حمام می گذارید او را به حال خود رها نکنید و مدام حواستان باشد. زیرا این صندلیها خیلی راحت لیز میخوردند و از زیر بچه در میروند و ممکن است کودک به زمین بخورد و صدمه ببیند.
- اگر در خانه استخر یا حوض کوچکی دارید، از تجهیزات ایمنی مثل نصب حفاظ در اطراف آن استفاده کنید. بعد از استفاده از استخر یا جکوزی آب آن را خالی کنید تا در صورتی که کودک ناخودآگاه به داخلش افتاد، داخل آب فرو نرود.
سایر نکات ایمنی خانه
- برای اطمینان از تجهیزات الکتریکی خانه، از یک برقکار ماهر و دارای مجوز بخواهید تا کلیدهای برق ایمنی را نصب کند. این کلیدها هنگام خطر به سرعت برق را قطع میکنند تا از هر گونه آسیب برقی جلوگیری شود.
- برای تعمیر وسایل برقی خود از تعمیرکاران مجاز کمک بگیرید.
- اگر سیمها و وسایل برقی خانه فرسوده و کهنه شدهاند، آنها را تعویض کنید.
- پریزهای برق را با درپوش مناسب بپوشانید. کودکان به دلیل کنجکاوی خیلی دوست دارند دست خود را داخل سوراخهای کوچک به ویژه پریز برق فرو کنند. اگر برای پریزهای خانه از درپوشهای مخصوص استفاده کنید، بسیاری از ناشی صدمات برق کاهش خواهد یافت. همچنین استفاده از پوشش پریز، از به برق زدن وسایل توسط کودک جلوگیری خواهد کرد.
در همین رابطه بخوانید: |
- کودک علاقه زیادی به سیم و کشیدن آن دارد. بنابراین سیمهای چراغ خواب یا تلویزیون و … را از دسترس کودک دور نگهدارید. زیرا ممکن است کودک سیم را بکشد و چراغ خواب رویش بیافتد. شما وظیفه حفظ کودکتان در برابر خطرات را دارید. آنها با محیط اطرافشان زیاد آشنا نیستند و نمیدانند که با کشیدن سیم ممکن است چه اتفاقی بیفتد.
ایمنسازی در و پنجرهها برای کودک
- از شیشههای ایمن برای در و پنجره استفاده کنید، روی شیشهها برچسبهای مخصوص بزنید تا کودک متوجه شیشه شود.
- صندلی و چهارپایههای کوتاه را از کنار پنجره دور نگهدارید زیرا ممکن است کودک از آنها بالا برود.
- پنجرههایی که ارتفاع کمی نسبت به سطح زمین دارند، طوری تنظیم کنید که بیش از ۱۰ سانتیمتر باز نشوند.
- از قرار دادن تخت کودک در زیر پنجره جدا خودداری کنید.
جمعبندی
کودکان تا رسیدن به سنین بزرگسالی بسیار حساس و آسیبپذیر هستند، از این نیاز به مراقبتهای بسیاری دارند تا در نتیجه کنجکاویهایشان دچار صدمه نشوند. والدین کودکان بیشترین تاثیر را حفظ ایمنی کودکان برعهده دارند، همچنین ایمنسازی خانه و محیط پیرامون کودک، در حفظ سلامت وی مهمترین عنصر است.
حفظ ایمنی کودک در خانه در گرو توجه داشتن به موارد زیر است:
- شناسایی و از بین بردن همه مناطق آسیبرسان در خانه
- دور نگه داشتن کودک از وسایل خطرناک از جمله وسایل داغ، برقی، تیز، سمی و داروهای خانگی
- شناسایی و از بین بردن بخشها و وسایلی از خانه که شاید به خودی خود خطری نداشته باشند اما در مواجه با رفتارهای کودک، تبدیل به بخشها و وسایلی خطرناک شوند.
- مراقبت دائمی و بدون وقفه از کودک در جاهایی که آب بسیاری وجود دارد، مانند حمام و استخر و …
- تغییر دادن همه پریزها و کلیدهای برق به انواع ایمن آن و دور نگهداشتن کودک از همه وسایل برقی
• دور نگهداشتن کودک از مناطق مرتفع خانه و ساختمان