بانک‌ها علاوه‌بر تسهیلات خرید خانه در قالب انواع وام مسکن مانند وام اوراق مسکن یا وام مسکن جوانان، تسهیلات ساخت مسکن نیز ارائه می‌دهد. تسهیلات ساخت مسکن در قالب وام ساخت مسکن به متقاضیان پرداخت می‌شود. بانک مسکن به عنوان بانک دولتی که به صورت تخصصی در بازار مسکن فعالیت می‌کند، علاوه بر ارائه تسهیلات برای خرید مسکن مانند وام مسکن یکم، وام مسکن روستایی به متقاضیان، تسهیلات ساخت مسکن نیز در قالب وام مسکن به متقاضی ساخت مسکن پرداخت می‌کند. در ادامه سقف و سود وام ساخت مسکن روستایی و شهری، تفاوت وام ساخت مسکن با وام جعاله مسکن توضیح خواهیم داد.
بازار مسکن یکی از بازارهای پرسود اقتصادی برای سرمایه‌گذاری در ایران است. بنابراین با سرمایه‌گذاری در ساخت نیز می‌توان سهمی از سود این بازار را به دست آورد.
وام ساخت مسکن بانک مسکن
قبل‌تر هم اشاره کردیم که بانک مسکن از بنگاه‌های اقتصادی فعال بازار مسکن است. در مقاله‌های قبل به تسهیلاتی که این بانک دولتی برای خرید خانه مانند وام مسکن یکم، وام اوراق مسکن، وام مسکن جوانان و وام مسکن مهر به متقاضیان ارائه می‌دهد، پرداختیم. همچنین شرایط وام مسکن بازنشستگان هر ارگان را توضیح دادیم.
در طرح مسکن ملی نیز بانک مسکن بانک عامل است. اما تسهیلات این بانک در حوزه مسکن تنها به خرید خانه ختم نمی‌شود. تسهیلات ساخت مسکن در قالب وام از جمله فعالیت‌های این بانک در بازار مسکن است. بانک مسکن جهت تشویق به ساخت و ساز، تسهیلات ساخت مسکن در قالب وام به متقاضیان با توجه به تقسیم‌بندی جغرافیایی به افراد پرداخت می‌کند.
ممکن است بعضی افراد این وام را با وام جعاله مسکن یا همان وام تعمیرات مسکن اشتباه بگیرند. وام جعاله مسکن جهت تعمیرات واحد مسکونی ارائه می‌شود. سقف وام جعاله مسکن نسبت به وام ساخت مسکن تفاوت چشمگیری دارد. وام جعاله مسکن را می‌توان هنگام خرید خانه در کنار انواع وام خرید مسکن دریافت کرد.
سقف تسهیلات ساخت مسکن با توجه به تقسیم‌بندی جغرافیایی به سه دسته تقسیم می‌شود:
- تهران
- در مراکر استان‌ها و شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت
- سایر شهرها
همچنین سقف تسهیلات ساخت مسکن با توجه به متقاضی نیز تعیین و به دو دسته سازندگان عادی و حرفهای تقسیم می‌شود.
بانک مسکن علاوه‌بر اعطای تسهیلات ساخت مسکن به متقاضیان در شهرها، تسهیلاتی در قالب وام به روستاها نیز ارائه می‌دهد، که در ادامه شرایط تسهیلات ساخت مسکن روستایی نیز توضیح خواهیم داد.
|
در همین رابطه ببینید: |
وام ساخت مسکن چقدر است؟
طبق آخرین اعلام بانک مسکن سقف تسهیلات ساخت مسکن در سال 1402 تا 1 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است.
اشاره کردیم که سقف وام مسکن با توجه به متقاضی و تقسیم‌بندی جغرافیایی تعیین می‌شود. بانک مسکن همچنین برای تشویق سازندگان به استفاده از تکنولوژی های جدید جهت کاهش مصرف انرژی سقف تسهیلات ساخت مسکن را با توجه به استفاده از تکنولوژی‌های جدید نیز تعیین می‌کند.
در جدول زیر سقف تسهیلات ساخت مسکن با توجه به تقسیم‌بندی جغرافیایی و سازنده مشخص شده است:
| پروژه های احداثی بدون استفاده از فناوری های نوین |
پروژه های احداثی با استفاده از تکنولوژی جدید و فناوری نوین و کاهش مصرف انرژی |
|||
| منطقه جغرافیایی | سقف تسهیلات به ازای هر واحد به سازندگان عادی | سقف تسهیلات به ازای هر واحد به سازندگان حرفهای | سقف تسهیلات به ازای هر واحد به سازندگان عادی | سقف تسهیلات به ازای هر واحد به سازندگان حرفهای |
| تهران | 750 میلیون تومان | 800 میلیون تومان | 900 میلیون تومان | 1 میلیارد تومان |
| مراکز استان و شهرهای بالای 200 هزار نفر | 650 میلیون تومان | 700 میلیون تومان | 800 میلیون تومان | 900 میلیون تومان |
| سایر شهرها | 550 میلیون تومان | 600 میلیون تومان | 700 میلیون تومان | 800 میلیون تومان |
شرایط دریافت وام ساخت مسکن
با توجه به جدول بالا، سقف تسهیلات ساخت مسکن در هر شهر به سازندگان حرفهای پرداخت می‌شود. اگر از سازندگان حرفهای و انبوه‌سازان هستید لازم است مدارکی را از وزارت راه و شهرسازی برای احراز تهیه کنید. طبق جدول زیر مدارک را تهیه و به بانک برای دریافت سقف تسهیلات ارائه دهید:
مدارک جهت شناسایی سازندگان حرفه ای-اشخاص حقیقی
| نوع صلاحیت | مرجع صادر کننده | شرایط |
| پروانه اشتغال به کار انبوه‌سازی | وزارت راه و شهرسازی | تمامی دارندگان |
| پروانه اشتغال به کار مهندسی | وزارت راه و شهرسازی | موضوع فعالیت: عمران – عمران و معماری
صلاحیت‌های نظارت، طراحی و اجرا |
| پروانه اشتغال به کار کاردانی فنی ساختمان | وزارت راه و شهرسازی | تمامی دارندگان که بیش از 5 سال از تاریخ صدور پروانه ایشان گذشته به شرط ارائه مستندات احداث
حداقل 20 واحد مسکونی |
| پروانه اشتغال به کار تجربی | وزارت راه و شهرسازی | تمامی دارندگان با لحاظ حدود صلاحیت حرفهای و ظرفیت اشتغال تعریف شده در ظهر پروانه اشتغال |
مدارک جهت شناسایی سازندگان حرفه ای-اشخاص حقوقی
| نوع صلاحیت | مرجع صادر کننده | شرایط |
| پروانه انبوه سازی | وزارت راه و شهرسازی | تمامی دارندگان |
| پروانه اشتغال به کار مهندسی حقوقی | وزارت راه و شهرسازی | دارندگان صلاحیت نظارت، طراحی و اجرا در بخش ساخت و ساز (صلاحیت‌های برق و مکانیک مد نظر نیست) |
| گواهی صلاحیت پیمانکاری | وزارت راه و شهرسازی | تمامی دارندگان گواهی صلاحیت پیمانکاری صادره از سازمان برنامه و بودجه که در رشته ساختمان و راه
رتبه‌بندی یا تعیین صلاحیت شده‌اند |
اشخاص حقیقی که پروانه اشتغال به کار تجربی دارند، تنها در صورتی می‌توانند، افزایش سقف وام مسکن با توجه به حدود صلاحیت حرفهای آنها که در پروانه درج شده است، امکانپذیر است. همچنین افزایش سقف تسهیلات ساخت مسکن برای سازندگان تجربی در صورت ارائه سابقه احداث واحدهای مسکونی با مدارک و مستندات و سپس با مجوز مدیر شعبه امکان خواهد داشت.
تسهیلات ساخت مسکن حداکثر 80 درصد از محل بدون سپرده و حداقل 20 درصد از محل اوراق گواهی ممتاز تامین می‌شود. اگر پروژه چند مالک داشته باشد، اگر یک و یا تعدادی از مالکین شرایط دریافت تسهیلات داشته باشند، می‌توانند بر روی تمامی واحدهای مشارکت امکان دارد.
در ازای ساخت هر واحد مسکونی به صورت عادی در شهر تهران سقف وام مسکن با استفاده از اوراق حداکثر تا 750 میلیون افزایش پیدا می‌کند. این رقم در شهرهای بزرگ حداکثر 650 میلیون تومان و در سایر شهرها 550 میلیون است.
نرخ سود تسهیلات ساخت مسکن با توجه به محل پرداخت وام محاسبه می‌شود. چنانچه وام ساخت مسکن از تسهیلات بدون سپرده باشد نرخ سود تسهیلات ساخت مسکن 23 درصد خواهد بود. نرخ سود وام ساخت مسکن از محل اوراق ممتاز است که این میزان در برای ساخت و ساز با استفاده از تکنولوژی جدید، فناوری نوین و کاهش مصرف انرژی در پروژه مسکونی با 1 درصد تخفیف در پایان پروژه محاسبه خواهد شد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
بازپرداخت اقساط وام ساخت مسکن
نرخ سود تسهیلات ساخت مسکن با افزایش نسبت به سال‌های قبل یعنی 23 درصد محاسبه خواهد شد و مدت زمان بازپرداخت آن 12 ساله خواهد بود. البته اگر سازنده به تعهدات خود نسبت به پرداخت اقساط خود عمل نکند، نرخ سود به 24 درصد افزایش پیدا می‌کند.
عده‌ای از فعالان بازار مسکن در حوزه ساخت و ساز معتقدند که این افزایش سقف تسهیلات ساخت مسکن به تنهایی نمی‌تواند باعث جهش تولید در حوزه مسکن باشد، بلکه اعتقاد دارند برای تشویق به ساخت و ساز بانک باید نرخ سود را کاهش دهد و مدت زمان بازپرداخت را حداقل به 20 سال برساند.
البته اگر سازنده از تکنولوژی جدید در راستای کاهش مصرف انرژی استفاده کند، یک درصد تخفیف در نرخ سود در پایان دوره مشارکت خواهد گرفت.
وام نهظت ملی مسکن
این طرح در راستای تحقق شعار جهش تولید و تشویق سازندگان به مشارکت در ساخت واحدهای مسکونی سقف تسهیلات ساخت مسکن را پرداخت می‌شود. افزایش سقف تسهیلات ساخت مسکن جهت تامین بخش عمده‌ای از نیاز سازندگان و رونق بازار مسکن است. اين تسهيلات صرفاً در قالب عقد مشاركت مدنی و جهت احداث واحدهاي مسكونی به سازندگان واحدها پرداخت مي‌گردد.
سقف پرداخت تسهیلات در حال حاضر در تمامی مناطق شهری به ازای هر واحد 550 ميليون تومان، و در مناطق روستايی به ازای هر واحد 250 ميليون تومان است.
نرخ سود تسهيلات این تسهیلات بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار در حال حاضر 23% تعيين گرديده است. نرخ سود سهم مشتری در خصوص برخی از پروژه‌های احداثی در زمين های دولتی كه به تشخيص وزارت راه و شهرسازی حائز شرايط استفاده از يارانه تسهيلات می‌باشند 18% تعيين شده است.
پرداخت تسهيلات طی چهار مرحله و متناسب با پيشرفت فيزيكی پروژه بر اساس گزارش ارزياب بانک عامل به صورت زیر خواهد بود:
مرحله اول: فونداسيون = 10%
مرحله دوم: اسكلت و سقف = 50%
مرحله سوم: سفت كاری = 75%
مرحله چهارم: نازك كاری = 100%
وام ساخت مسکن روستایی چقدر است؟
در سال‌های اخیر بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل بیشتر از همه به خانههای روستایی خسارت وارد کرد. مانند زلزله کرمانشاه و سیل آق‌قلا که باعث تخریب بسیاری از خانههای روستایی شد. دولت برای جبران این خسارت و پیشگیری از خسارت در سال‌های بعد سقف وام ساخت مسکن روستایی را افزایش داد.
در حال حاضر وام ساخت مسکن روستایی 350 میلیون به ازای ساخت هر واحد مسکونی است. نرخ سود وام ساخت مسکن روستایی 5 درصد محاسبه خواهد شد. این کاهش نرخ سود جهت تشویق به ساخت خانههای ایمن در روستاها و جلوگیری از خسارت‌های بعدی در اثر بالایای طبیعی است.
مدت زمان بازپرداخت وام مسکن روستایی در دوران مشارکت مدنی 3 سال و در دوران فروش اقساطی حداقل 17 سال است و نباید مجموع مدت زمان بازپرداخت تسهیلات ساخت مسکن روستایی از 20 سال بیشتر شود.
|
در همین رابطه بخوانید: |
وام ساخت مسکن روستایی بنیاد مسکن
بنیاد مسکن نهادی است که در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و در پی فرمان امام خمینی (ره) تاسیس شد. هدف اصلی این بنیاد تامین مسکن محرومان به ویژه روستاییان است. در همین راستا بانک مسکن با همکاری بنیاد مسکن و وزارت راه و شهرسازی به متقاضیان تسهیلات ساخت مسکن روستایی را ارائه می‌دهد.
بنابراین برای دریافت تسهیلات ساخت مسکن در روستاها به مبلغ 40 میلیون تومان، متقاضی باید معرفی نامه‌ای از بنیاد مسکن به بانک مسکن ارائه دهد.
همچنین بنیاد مسکن تسهیلاتی برای تعمیرات، مرمت و نگهداری خانه‌ها به روستاییان در قالب وام قرض‌الحسنه تعمیر مسکن روستایی با همکاری بانک‌ها ارائه می‌دهد. سقف وام قرض الحسنه تعمیر مسکن روستایی بنیاد مسکن برای تعمیرات و بازسازی خانه‌ها 5 میلیون تومان با نرخ سود 4 درصد است.
وام ساخت مسکن روستایی در سال 1402
آخرین تغییرات در تسهیلات مسکن روستایی در قالب وام ساخت مسکن روستایی متعلق به سال 98 است، که طی آن همانطور که اشاره کردیم سقف تسهیلات ساخت مسکن روستایی به 40 میلیون تومان افزایش یافت. تا کنون که در ابتدای سال 99 هستیم تغییراتی در ارائه این تسهیلات ایجاد نشده است.
متقاضیان تسهیلات ساخت مسکن روستایی می‌توانند از وام جعاله مسکن تا سقف 10 میلیون تومان از بانک مسکن دریافت کنند.
وام ساخت مسکن بافت فرسوده
از دیگر وام‌های ساخت مسکن تسهیلات ساخت در بافت فروسوده است. با توجه به اینکه نوسازی بافت‌های فرسوده در برنامه ساخت مسکن برای دولت در اولویت قرار دارد، پیشنهاد پرداخت تسهیلات مسکن از سوی وزارت راه و شهرسازی در حال حاضر تنها شامل وام بافت فرسوده می‌شود.
سقف تسهیلات ساخت مسکن در بافت فرسوده 550 میلیون تومان است حداکثر مدت بازپرداخت آن 5 ساله و نرخ سود آن 44% درصد است. برای دیدن جزئیات این وام صفحه: شرایط دریافت وام بافت فرسوده شهری چیست؟ را بخوانید.
وام ساخت مسکن بنیاد شهید
طبق آخرین تغییرات در سال 1403 سقف تسهیلات ساخت مسکن برای خانوادههای شهدا و ایثارگر به دستور دولت افزایش پیدا کرد. طبق این دستور سقف تسهیلات ساخت مسکن برای خانواده شهدا و ایثارگر در شهرهایی با بیش از یک میلیون جمعیت 600 میلیون تومان خواهد بود. همچنین سقف تسهیلات ساخت مسکن برای خانوادههای شهدا و ایثارگر در مراکز استان‌ها 500 میلیون تومان و در سایر شهرها 400 میلیون تومان و در روستا ها 300 میلیون تومان و در شهرهای جدید معادل سقف تسهیلات مرکز همان استان خواهد بود.
نرخ سود تسهیلات ساخت مسکن برای خانوادههای شهدا و ایثارگر 4 درصد محاسبه خواهد شد که مدت زمان بازپرداخت آن 20 سال است. روش بازپرداخت تسهیلات ساخت مسکن برای خانوادههای شهدا و ایثارگر تنها به روش ساده است.
متقاضیان دریافت این وام لازم است معرفی نامه‌ای از بنیاد شهید و امور ایثارگران به بانک ارائه دهند.
| شهر | سقف تسهیلات |
| شهرهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر (تهران،مشهد،اصفهان،کرج،شیراز،تبریز،قم،کرمانشاه و اهواز) |
600 میلیون تومان |
| مراکز استان ها | 500 میلیون تومان |
| سایرشهرها | 400 میلیون تومان |
| روستاها | 300 میلیون تومان |
چه کسانی مشمول دریافت این وام می‌شوند؟
افراد که شرایط زیر را داشته باشند مشمول دریافت این وام می‌شوند:
- جانباز 25 درصد به بالا
- آزاده
- خانواده شهدا و مفقود الاثر ها (همسر، فرزند، آزاده)
- جانباز 70 درصد به بالا که مسکن مناسبی نداشته و تسهیلات قبلی خود را پرداخت نموده باشند.
شرایط ملک:
- دارای سند مالکیت قابل ترهین و بدون خلاف ساختمانی به تایید ارزیاب بانک
- ملک مورد معرفی باید شرایط و مشخصات لازم (از جمله رعایت آیین‌نامه 2800، تایید استحکام بنا، چک لیست کنترل کیفیت ساختمان و … مطابق سایر تسهیلات مشابه) را داشته باشد.
- جهت دریافت سقف تسهیلات باید 80 درصد ارزش کارشناسی ملک که توسط ارزیاب بانک محاسبه و در گزارش ارزیابی درج می شود، تکافوی تسهیلات را بنماید.
وام ساخت مسکن بنیاد ملی نخبگان
بنیاد ملی نخبگان جهت رفع بخشی از نیازهای معیشتی نخبگان کشور، تسهیلاتی در قالب وام خرید/ساخت مسکن به برگزیدگان علمی و دانش آموختگان برتر کشور ارائه می‌دهد. سقف وام مسکن نخبگان 1 میلیارد تومان داست. این رقم در سال 1402 به تصویب رسیده است و در حال حاضر تصمیمی مبنی بر افزایش سقف این وام اعلام نشده است.
مدت زمان بازپرداخت وام خرید/ساخت مسکن نخبگان 12 تا 20 سال است و نرخ سود آن 23 درصد محاسبه می‌شود. وام خرید/ساخت مسکن بنیاد نخبگان به نخبگان مجرد نیز ارائه می‌شود. تسهیلات مسکن بنیاد ملی نخبگان به متقاضیانی ارائه می‌شود که از زمان دانش‌آموختگی آنها در دانشگاه‌های داخل کشور بیش از 3 سال و در دانشگاه‌های خارج از کشور بیش از 6 سال نگذشته باشد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
جمع بندی:
- بانک مسکن علاوه بر تسهیلات در قالب وام مسکن، تسهیلات ساخت مسکن نیز به متقاضیان ارائه می‌دهد.
- سقف تسهیلات ساخت مسکن در سال 1402 تا 1 میلیارد تومان افزایش پیدا کرد.
- سود تسهیلات ساخت مسکن 18 درصد محاسبه می‌شود و مدت زمان بازپرداخت آن 23 سال است.
- تسهیلات ساخت مسکن علاوه‌بر شهرها به روستاها نیز تعلق می‌گیرد. سقف تسهیلات ساخت مسکن در روستاها 300 میلیون تومان با نرخ سود 5 درصد محاسبه می‌شود و مدت زمان بازپرداخت آن 20 سال است.
- متقاضیان ساکن روستا می‌توانند تا سقف 10 میلیون تومان، وام جعاله مسکن دریافت کنند.
- تسهیلات ساخت مسکن برای خانوادههای شهدا و ایثارگر با توجه به تقسیم‌بندی جغرافیایی به این صورت است: شهرهای بزرگ 600 میلیون تومان، شهرهای مراکز استان‌ها 500 میلیون تومان، سایر شهرها 400 میلیون تومان و در روستاها 300 میلیون تومان است.
- نرخ سود تسهیلات مسکن برای خانوادههای شهدا و ایثارگر 4 درصد محاسبه می‌شود و روش بازپرداخت آن ساده و به مدت 20 سال است.
- بنیاد ملی نخبگان طی شرایطی به دانش‌آموختگان تسهیلات مسکن اعطا می‌کند، سقف تسهیلات مسکن برای نخبگان 1 میلیارد تومان با سود 23 درصد است.
