با شیوع ویروس کرونا در دنیا، اقتصاد جهانی دست خوش تغییرات بسیاری شده است و با از دست رفتن بسیاری از کسب و کارها، این روزها صحبت از بهبود وضعیت اقتصادی در سراسر دنیا است اما همه اقتصاددانان معتقدند که این مسیر بسیار ناهموار است.
شیوع بیماری covid-19 موجب شده است که بسیاری از مشاغل با توجه به خانه نشینی و قرنطینه‌های طولانی مدت رونق اقتصادی خود را از دست بدهند و یا آنکه بازرگانی آنها به کمترین میزان از فعالیت کاهش یابد. این مساله به خودی خود موجب کاهش چشمگیر تولید ناخالص داخلی نیز می‌شود.
برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند در روزهای اخیر با کنار رفتن محدودیت‌هایی که دولت‌ها در ارتباط با این بیماری تعیین کرده بودند، اقتصاد کشورها به سمت بهبودی پیش می‌رود. تحلیلگران همچنین پیش بینی می‌کنند که رشد ناخالص داخلی جهانی در سه ماهه سوم سال جاری، در مقایسه با سه ماهه دوم 7 درصد افزایش را تجربه خواهد کرد.
با وجود این پیش بینی‌ها و حذف تدریجی محدودیت‌ها، اما وضعیت جهان و اقتصاد جهانی همچنان از حالت عادی خود فاصله بسیاری دارد. بسیاری از دولت‌ها هنوز اقداماتی را در جهت تشدید فاصله اجتماعی و به منظور متوقف کردن شیوع ویروس کرونا انجام می‌دهند و این موضوع در زمینه‌های مختلفی مانند حوزه ورزشی و ممنوع کردن ورود تماشاچیان به ورزشگاه‌ها، محدود کردن فعالیت رستوران‌ها و غیره موجب کاهش میزان تولیدات داخلی می‌شود.
در مقابل مردم نیز به لحاظ روانی تحت فشارهای بسیاری قرار گرفته‌اند و این عدم اطمینان در میان مصرف کنندگان و تولید کنندگان موجب شده است تا شرکت‌ها و سرمایه داران کمترین میزان سرمایه گذاری را در بخش‌های مختلف اقتصادی انجام دهند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
نتایج یک بررسی انجام شده توسط یک بانک جهانی نشان می‌دهد که ادامه اقدامات انجام شده دولت‌ها در زمینه فاصله اجتماعی و ادامه قرنطینه خانگی، تولید ناخالص جهانی را به میزان 7 الی 8 درصد کاهش داده است و این دقیقا مطابق آن چیزی است که اقتصاددانان در ماه آوریل و در سرتاسر جهان پیش بینی کرده بودند.
با همه این اوصاف، اقتصاد جهانی این روزها از نه دهم ظرفیت خود استفاده می‌کند که البته در این زمینه تفاوت زیادی میان صنایع مختلف و کشورهای مختلف در سراسر جهان وجود دارد. برخی از صنایع و کشورها عملکرد خوبی را در این دوران تجربه می‌کنند و برخی دیگر ضررهای بسیاری را تجربه کرده‌اند.
عملکرد کالاها و خدمات نیز در دوران پاندمی کرونا متفاوت است و هر کدام به نوع خود از این وضعیت تاثیر گرفته‌اند. بررسی‌های آماری نشان می‌دهد که کالاها با سرعت بیشتری به بازار اصلی خود بازگشته‌اند و اقتصاد خرده فروشی در وضعیت بهتری نسبت به چند ماه گذشته قرار دارد.
در این زمینه بسیاری از دولت‌ها نیز کمک مالی خوبی را به فروشندگان کالاهای جزئی کرده و آنها حتی می‌توانستند از راه دور و از طریق لپ تاپ و دیگر لوازم ارتباط جمعی برای فروش خود اقدام کنند. تولیدات جهانی کارخانه‌ها نیز این روزها، تقریبا تمامی ظرفیتی را که در دوران اوج شیوع ویروس کرونا از دست داده بود، جبران کرده است.
در طرف دیگر خدمات و شرکت‌های خدمات رسانی قرار دارند که بر خلاف عرضه کالا، میزان فعالیت آنها از زمان شیوع این بیماری، بسیار کمتر شده است و مهم‌ترین دلیل این امر، آن است که بسیاری از صنایع رفت و آمد کارکنان خود را به شرکت‌ها محدود کردند.
برای مثال نتایج یک بررسی صورت گرفته در رستوران‌ها نشان می‌دهد که صرف غذا در رستوران‌ها در سراسر جهان به میزان 30 تا 40 درصد کاهش یافته است و تعداد پروازهای برنامه ریزی شده تقریبا به نیمی از میزان عادی خود و قبل از پدیده همه گیری این بیماری رسیده است.
در ارتباط با وضعیت اقتصادی به وجود آمده، نگاهی به عملکرد دولت‌ها نیز حاکی از تنوع زیادی در رفتار آنها است. نرخ رشد اقتصادی در دوره رکود نیز بسیار متفاوت است اما کاهش میزان تولید در سال جاری به این معنا است که نرخ رشد کشورها نیز با یکدیگر بسیار تفاوت دارد.
برای مثال از میان اقتصادهای بزرگ جهانی، تنها چین در حال گسترش اقتصاد خود در سال 2020 است و کشورهای دیگری مانند آمریکا و کره جنوبی با رکود شدید اقتصادی روبرو هستند که این رکود در مقایسه با دیگر رکودها برای آنها فاجعه بار به حساب می‌آید. به نظر می‌رسد که انگلستان نیز با بدترین رکود اقتصادی خود پس از بزرگ‌ترین رکود در سال 1709 روبر خواهد شد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
برخی از کارشناسان اقتصاد جهانی معتقدند که این اختلاف در میزان رکود اقتصادی و تفاوت در رقم تولید ناخالص داخلی کشورهای مختلف به روش‌های مختلف محاسبه رقم تولید ناخالص داخلی نیز مربوط می‌شود.
برای مثال در کشور انگلیس نحوه جمع آوری داده‌ها به صورتی است که نشان می‌دهد، تعطیلی مدارس و لغو برخی از فعالیت‌های بیمارستان‌ها در مقایسه با سایر عوامل، تاثیر بسیاری در کاهش نرخ تولید ناخالص داخلی داشته است. در حالیکه این تاثیر ناچیز است و عمده سقوط در میزان تولید، از ناحیه بخش خصوصی به وجود آمده است.
در حالت کلی عملکرد اقتصادی کشورها در دوران همه گیری کرونا از 3 عامل تاثیر گرفته است که عبارتند از :
- نوع صنایع
کشورهایی مانند یونان و ایتالیا که اقتصاد آنها به شدت به خرده فروشی و گردشگری وابسته است، بسیار بیشتر از کشورهایی مانند آلمان آسیب پذیر هستند که این کشور توانسته بخش بزرگی از تولیدات بخش کارخانه خود را بازیابی کند.
- عملکرد داخلی دولت‌ها
این بخش در واقع از تجربه کشورها در دوران قرنطینه و محدویت‌های دولت‌ها و مدیریت بیماری ناشی می‌شود. کشوری مانند انگلیس با توجه به عملکرد ضعیفی که دولت آن در ارتباط با این بیماری اتخاذ کرد، با عملکرد ضعیف اقتصادی و ضررهای اقتصادی بسیاری روبرو شد. به همین دلیل نیز مردم انگلیس در مقایسه با دیگر مردم کشورهای اروپایی تمایل بیشتری به خروج از وضعیت موجود و بازگشت به وضعیت عادی دارند.
- محرک اقتصادی
عامل سوم و آخر نیز مربوط به محرک‌های اقتصادی است که توسط کشورها انجام می‌شود. برای مثال در ایالات متحده، بسیار بعید به نظر می‌رسد که قانون گذاران آمریکایی در ارتباط با ایجاد یک محرک دیگر اقتصادی به توافق برسند چرا که پیش از این نیز بسته اقتصادی دیگری در ارتباط با نجات اقتصاد جهانی به تصویب رسانده بودند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
با ادامه این روند اقتصادی در سراسر جهان، حتی اگر واکسنی به میزان کافی ساخته و منتشر شود، باز هم مدت زمان زیادی نیاز است تا اقتصاد جهانی به حالت طبیعی خود بازگردد و این ضربه اقتصادی بر پیکره اقتصاد جهان همواره باقی خواهد ماند چرا که عدم تمایل شرکت‌ها و سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری به معنای تولید سرمایه کمتر در آینده خواهد بود.
این روزها بسیاری از کارگران آمریکایی اعتقاد دارند که به مشاغل سابق خود باز نخواهند گشت و بازگشت سرمایه به سمت شرکت‌ها و بنگاه‌های تولیدی نیاز به گذشت زمان بیشتری دارد.
همچنین وضعیت میزان بیکاری نیروهای تولید نیز با گسترش استفاده از واکسن این بیماری و در خوش بینانه‌ترین حالت، تنها در سال 2025 در وضعیت بهتری قرار خواهد گرفت.
با توجه به مجموع این مسائل، شیوع covid-19 اثرات مخرب طولانی مدتی به خصوص در بخش اقتصادی در سراسر جهان به دنبال خواهد داشت و رکود بی‌سابقه اقتصادی برای مدت زمان طولانی دیگری نیز گریبانگیر مردم دنیا خواهد بود.
امیدوارم به این سمت بره
آیا در شرایط فعلی و بحران اقتصادی تحمیل زیبا سازی اجباری از طرف مدیر لازمه است . به اسم مشاع هزینه میگیرند