معماری علم و هنر جذابی است. هنر معماری چیزی فراتر از ایجاد یک سرپناه و حریم خصوصی است؛ در حقیقت هنری است که تمام وجود انسان را –فیزیکی و ذهنی- در آغوش گرفته و در بر می‌گیرد. در طول دهه‌ها و حتی قرن‌های گذشته همواره ساختمان‌های عجیب مثل معبد لوتوس ، خانه‌های مکعبی و ساختمان سبد و … در سرتاسر دنیا ساخته شده‌اند که باعث حیرت و تحسین افراد بسیاری شده‌اند. معماری کشورهای مختلف چه در مواردی که متاثر از فرهنگ و تاریخ آن‌جا بوده‌اند و چه ساختمان‌هایی که بازتاب‌دهنده افکار و تخیلات شخصی معمار هستند، دارای آثار بدیع و جالب توجهی هستند.
آشنایی با ساختمان‌های عجیب دنیا می‌تواند افق دید شما را نسبت به معماری و آرمان‌های هنری آن بازتر کند. از طرف دیگر متوجه می‌شوید در این عرصه تقریبا هیچ‌چیز غیرممکن نیست!
با این مطلب همراه باشید تا شما را با چند نمونه از معروف‌ترین ساختمان‌های عجیب دنیا آشنا کنیم.
معبد لوتوس Lotus Temple
معبد لوتوس در دسامبر سال 1986 در شهر دهلی نو کشور هند ساخته شد و درهای آن به روی عموم مردم گشوده شد. طراح معبد لوتوس فریبزر صهبا – معمار نام‌آشنا و موفق ایرانی- است که برای طراحی و ساخت این نوع از ساختمان‌های عجیب جوایز معتبر گوناگونی دریافت کرد. معبد لوتوس به شکل گل نیلوفر آبی ساخته شده است و به همین علت لوتوس نام گرفته است. هنر معماری در معبد لوتوس جلوه می کند.
معبد لوتوس مانند اکثر عبادتگاه‌های هندی دارای ساختار 9 وجهی است زیرا در آیین هندوها این عدد دارای ارزش و قداست ویژه‌ای است. نمای معبد لوتوس عجیب و پرجلوه از سنگ مرمر سفید و اعلاء است که تا ارتفاع 40 متری بالا رفته است.
معبد لوتوس و پیاده‌راه‌ها و فضای سبز اطرافش مساحتی حدود 10.5 هکتار را اشغال کرده‌اند و پذیرای عبادت‌کنندگان و گردشگران هستند.
ساختمان معبد لوتوس شامل ۲۷ گلبرگ است که از بتُن سفید ساخته شده و با سنگ مرمر سفید پوشیده شده این سنگ‌ها از یونان خریداری و در ایتالیا برش داده شده‌اند. هر یک از نُه طرف ساختمان معبد لوتوس سه گلبرگ دارد و نُه در بزرگ به تالار مرکزی به‌ظرفیّت ۱۳۰۰ نفر باز می‌شود.
ارتفاع بنا از کف تا بالای ساختمان ۲۷/۳۴ متر و قطر ساختمان ۷۰ متر است و در زمینی به‌مساحت ۶۴/۱۰ هکتار در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری هندوستان قرار دارد.
خانه‌های مکعبی Cubic Houses
خانه‌های مکعبی در امتداد یکی از خیابان‌های پر رفت و آمد شهر روتردام در کشور هلند ساخته شده‌اند. این خانه‌های مکعبی را معمار آلمانی پیت بلوم در اواخر دهه 70 میلادی طراحی کرد. او به این طریق نه تنها به جاذبه بصری شهر افزود، بلکه توانست با ساخت خانه‌های مکعبی بیشترین استفاده را از فضای محدود بکند. و هنر معماری را به خوبی نشان دهد.
شاید تعجب کنید اگر بدانید خانه‌های مکعبی در حقیقت با کاربری مسکونی طراحی و ساخته شده‌اند و قرار نبوده است موزه یا هتل باشند. هرچند امروز شما می‌توانید به عنوان گردشگر وارد بعضی از خانه‌های مکعبی شوید و فضای داخلی آن‌ها را با دیوارهای عجیبی که زاویه 45 درجه دارند ببینید.
خانه‌های مکعبی سه طبقه هستند. در طبقه اول اتاق نشیمن و آشپزخانه قرار دارد. در طبقه دوم خانه‌های مکعبی حمام و دو اتاق خواب و از طبقه آخر خانه‌های مکعبی معمولا به عنوان یک باغ‌بام استفاده می‌کنند.
حالا و پس از گذشت چند دهه از زمان اتمام ساخت این خانه‌های مکعبی آن‌ها هنوز جزو ساختمان‌های عجیب دنیا محسوب می‌شوند. اگر از دور به این خانه‌های مکعبی نگاه کنید هر کدام شمایل یک درخت را القاء می‌کند و انگار یک جنگل زردرنگ و عجیب پیش روی شماست.
|
خانه‌ها و ساختمان‌های عجیب در دنیا کاربری‌های متفاوتی دارند. موزه، تجاری، مسکونی و… معماران و طراحان برای هنرنمایی و خلق آثار حیرت‌انگیز خود را محدود نکرده‌اند. |
ساختمان سبد Basket Building
این ساختمان سبد بامزه و جالب توجه در حقیقت دفتر مرکزی کمپانی سبدسازی Longabeger است که در شهر اوهایو ایالات متحده قرار دارد.
ایده اولیه ساختمان سبد از موسس خود شرکت، یعنی Dave Longaberegr بوده است. او آرزو داشت ساختمان مرکزی کمپانی دقیقا شبیه سبدهایی باشد که تولید می‌کنند. این آرزو در سال 1997 برآورده شد و این ساختمان عجیب در آن سال به اتمام و بهره‌برداری رسید و به نام ساختمان سبد مشهور شد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
ساختمان سبد از لحاظ بعد تبلیغاتی نیز برای کمپانی عالی عمل کرد. پس از آن‌که توجه افراد از سراسر جهان به ساختمان سبد جلب شد، به دنبال آن محصولات کمپانی بیشتر و بهتر دیده و شناخته شدند.
هرچند ساختمان سبد برای بازدید عموم نیست، اما می‌دانیم دکوراسیون و معماری داخلی آن هم بسیار چشم‌گیر و عالی پیاده شده است. و هنر معماری در جای جای ساختمان سبد جلوه گر است.
موزه گوگنهایم بیلبائو Guggenheim Museum
اگر به این مبحث علاقه داشته باشید می‌دانید که این شاهکار هنر معماری فرانک گری Frank Gehry در بسیاری از فهرست‌ها قرار می‌گیرد، پس بی‌شک در میان ساختمان های عجیب جهان هم جایگاهی همیشگی دارد.
این موزه که متعلق به بنیاد موزه‌های گوگنهایم است در شهر بیلبائو کشور اسپانیا ساخته شده است. قرارگیری این ساختمان در کنار رودخانه Nervion فرانک گری بزرگ را به فکر انداخت که شمایل کلی این اثر را شبیه یک کشتی طراحی کند که روی آب این رودخانه شناور است.
البته موزه گوگنهایم بیلبائو فقط زمانی شبیه یک کشتی است که از سمت رودخانه به آن نگاه کنید و این خودش یکی از موارد جالب مربوط به این غول دوست‌داشتنی و جذاب است. برای شناخت بهتر این ساختمان باید دور تادور آن بگردید یا عکس‌هایی را که از زوایای گوناگون گرفته شده‌اند ببینید.
این موزه به سبک معماری مدرن ساخته شده است و این‌که خود ساختمان یک اثر هنری باشد از ویژگی‌های موزه‌های این سبک است. هرچند نمایشگاه‌های هنری متفاوت در تمام طول سال در تالارها و فضاهای باز این موزه اسپانیایی برگذار می‌شود اما بسیاری از گردشگران فقط برای دیدن خود ساختمان به آن‌جا می‌روند.
موزه گوگنهایم بیلبائو با طراحی پیچیده و نمایی که کاملا با ورق‌های تیتانیوم پوشیده شده است، شبیه یک شی عظیم مریخی است که در این شهر اروپایی فرود آمده است.
هنر معماری با خانه مچاله Crooked House
زمانی که به تصویر این خانه نگاه می‌کنیم ابتدا ممکن است چشمان‌مان را بمالیم یا تصور کنیم عکس با فیلتر خاصی کج و معوج شده است! اما این‌طور نیست! خانه مچاله که در شهر سوپوت کشور لهستان قرار گرفته است با همین شکل و شمایل ساخته شده است و به همین دلیل در فهرست ساختمان‌های عجیب و با هنر معماری خاص قرار می‌گیرد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
خانه مچاله در حقیقت یک مرکز تجاری است که روزانه صدها نفر به آن رفت و آمد می‌کنند، با آن عکس می‌اندازند و از فروشگاه‌های داخل آن خرید می‌کنند.
این ساختمان که به یکی از نمادهای محبوب شهر سوپوت لهستان تبدیل شده است در سال 2004 ساخته شده است و معماران این اثر گروه طراحی Szotynscy & Zaleski بوده‌اند.
کتابخانه شهر کانزاس، میسوری آمریکا
چه ایده‌ای برای ساختمان کتابخانه می‌تواند بهتر از این باشد؟ نمای بخش پارکینگ کتابخانه شهر کانزاس در میسوری آمریکا دقیقا شبیه یک قفسه کتاب طراحی شده است و معماری خاص دارد و جزو ساختمان های عجیب دنیا است. این بخش در سال 2006 و پس از درخواست بالایی که برای پارکینگ مراجعین وجود داشت ساخته و اضافه شد.
عنوان کتاب‌هایی که در این قفسه عظیم قرار دارند با رای‌گیری بین اعضای کتابخانه تعیین شد. در بین این کتاب‌های «ارباب حلقه‌ها»، «داستان دو شهر» و «فارنهایت 451 درجه» را هم می‌بینیم که از کتاب‌های بسیار محبوب بین آمریکایی‌ها هستند.
موزه هنرهای معاصر نیتروئی Niteroi
موزه هنرهای معاصر نیتروئی که در شهری با همین نام در برزیل قرار دارد، در سال 1996 ساخته شده است. این ساختمان که توسط Oscar Neimeyer طراحی شده است 16 متر ارتفاع و 50 متر قطر دارد و دارای سه طبقه است.
این ساختمان نماد این شهر است که در نزدیکی پایتخت برزیل قرار دارد. هنر معماری این موزه شبیه یک بشقاب پرنده طراحی شده است و وقتی از دور به نگاه می‌کنیم به نظر می‌رسد با کمی فاصله از سطح زمین در فضا معلق است و همین ویژگی باعث شده است تا این موزه از جمله ساختمان‌های عجیب دنیا باشد.
هنر معماری با خانه ذهن Mind House
این خانه که در یک پارک تفریحی در حومه شهر بارسلونا قرار دارد، از آثار آنتونی گائودی افسانه‌ای است. ساخت این خانه از سال 1900 تا 1914 طول کشیده است. این خانه و پارک اطراف آن در ابتدا یک ملک شخصی بودند، اما در سال 1922 به شهرداری بارسلونا فروخته شدند و امروز جزو جاذبه‌های گردشگری بارسلونا در اسپانیا به شمار می‌آیند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
آنتونی گائودی در اکثر آثار خود از خطوط منحنی و پیچ و تابی که در طبیعت دیده می‌شود الهام می‌گرفته است. خانه ذهن او با نمای رنگارنگ و زنده‌ای که دارد از این امر مستثنا نیست و بیش از یک قرن است که نگاه‌ها را به خود خیره می‌کند.
این ساختمان در فهرست میراث فرهنگی یونسکو و فهرست ما یعنی ساختمان‌های عجیب دنیا قرار دارد.
خانه سنگی یا کاسا میلا Casa Mila
این خانه هم در بارسلونا قرار دارد و اثر ارزشمند دیگری است که از هنر معماری آنتونی گائودی به جا مانده. کاسا میلا که بین مردم محلی به خانه یا تپه سنگی معروف است بین سال‌های 1906 و 1912 ساخته شد و متعلق به یک زوج متمول بود.
هرچند این ساختمان از بیرون به شکل یک خانه واحد دیده می‌شود اما دارای چندین آپارتمان است که صاحبین اصلی آن را اجاره می‌دادند. طبقه آخر آن که چیزی شبیه پنت‌هاوس امروزی است این سال‌ها تبدیل به موزه شده است. البته بخشی از فضاهای داخلی دیگر این ساختمان هم برای بازدید عموم باز است.
بازدید از هر قسمت این ساختمان یک تجربه بی‌سابقه است. اکثر افراد نمی‌توانند تصمیم بگیرند نما و جلوه بیرونی این ساختمان عجیب‌تر و جالب‌تر است یا دنیای درونی آن. در هر حال با جرات می‌توان گفت که این شاهکار معماری در جهان امروز کم‌نظیر و بسیار باارزش است و نمونه‌ای خاص از ساختمان‌های عجیب دنیا است.
کاسا میلا در سال 1984 در فهرست میراث فرهنگی یونسکو قرار گرفته است.
|
ساختمان‌های عجیب بخش مهمی از جاذبه‌های گردشگری بسیاری از کشورها محسوب می‌شوند. تقریبا اکثر این ساختمان‌ها امروزه پذیرای بازدید عموم هستند. |
هنر معماری با موزه مرسدس بنز
موزه مرسدس بنز در شهر اشتوتگارت کشور آلمان ساخته شده است. اشتوتگارت در حقیقت شهر زادگاه مرسدس بنز است و به همین دلیل این موزه را در این شهر بنا کرده‌اند. موزه مرسدس بنز تنها موزه‌ای است که توانسته است تاریخ 125 ساله برند و کمپانی خود را فقط در یک ساختمان جای داده و در معرض دید عموم بگذارد.
طراحی این موزه توسط UN Studio انجام شد و از سه دایره هم‌پوشاننده تشکیل شده است که اگر از بالا به آن نگاه شود، یادآور موتورهای وانکل یا دورانی است.
این موزه در سال 2006 افتتاح شد و فقط در سال 2007 بیش از 180 هزار باردیدکننده داشت.
برج مراقبت فرودگاه برلین BBi-Info Tower
این برج مراقبت در برلین آلمان با پیچی که گویا به کمر خود داده است، پیام جالبی را به ذهن منتقل می‌کند:«کارکنان این برج حواس‌شان به همه طرف هست!» این ایده‌ای جالب و گویا برای هنر معماری ساختمان یک برج مراقبت است که البته ساختار پیچیده‌ای هم دارد.
نمای شیشه‌ای و شفاف این ساختمان به آن حسی از چابکی و سبکی می‌دهد، از طرف دیگر با نورپردازی‌های خاص در شب به یک برج نورانی تبدیل می‌شود که تقریبا از هر جای فرودگاه به خوبی دیده می‌شود و حسی از اطمینان به مسافران القاء می‌کند.
ساختمان ملی تئاتر در بیجینگ چین National Grand Theater of China
این ساختمان عجیب، بزرگ و تخم‌مرغی شکل که در سال 2007 تکمیل شده است، از آثار پاول آندرو است. در حقیقت این ساختمان یک نیم‌بیضی بی‌نقص است که بازتاب آن در استخر روبه‌رو به آن تصویر یک تخم‌مرغ کامل می‌دهد و جزو ساختمان های عجیب دنیا است.
شاید یک ساختمان با این شکل و بدون هیچ اضافات خاصی به نظر چندان عجیب نیاید، اما پیاده‌سازی چنین طرحی با این ابعاد بزرگ بی‌شک یک شاهکار هنر معماری است.
|
در همین رابطه بخوانید: |
ساختمان ملی تئاتر بیجینگ به نظر یک‌دست و نفوذناپذیر می‌رسد: یک فضای اسرارآمیز که در آن هنر و معنا در جریان است.
نیمی از نمای این ساختمان با ورق‌های تیتانیوم پوشیده شده است و نیم دیگر آن نمای شیشه‌ای دارد. بخشی که نمای شیشه‌ای دارد مختص به گالری‌ها، موزه‌ها و فضاهای گردهمایی و پذیرایی است.
هنر معماری با خانه رقصان در پراگ Dancing House
این ساختمان که در شهر پراگ از جمهوری چک قرار دارد طراحی مشترک معمار اهل چک Vlado Milunic و فرانک گری معروف است که در سال 1992 ساخته و تکمیل شده است.
طراحی این ساختمان چیزی بین هنر معماری و مدرن سبک باروک است که شهر پراگ به آن معروف است.
فرانک گری ابتدا این ساختمان را «فرد و جینجر» نامید. فرد و جینجر نام کوچک دو رقصنده مشهور بود و از آن‌جا که حالت این ساختمان دو نفری را که با هم می‌رقصند تداعی می‌کند، به نظر اسم جالبی می‌آمد. اما این روزها این اثر با همان نام «خانه رقصان» شناخته می‌شود و از ساختمان های عجیب دنیا است.
این ساختمان در سال 1997 برنده جایزه طراحی مجله تایمز شد و همچنین به عنوان یکی از مهم‌ترین ساختمان‌های ساخته‌شده در دهه 90 میلادی شناخته می‌شود.
نتیجه‌گیری
- هنر معماری نقطه تلاقی علم و هنر است و به همین دلیل عرصه ظهور شاهکارها و ساختمان‌های عجیب است.
- ساختمان‌های عجیب دنیا مثل معبد لوتوس خانه‌های مکعبی و ساختمان سبد با معماری خاص تقریبا در همه جا وجود دارند و به نماد کشور یا شهر خود تبدیل شده‌اند.
- بسیاری از این ساختمان‌ها به علت ارزش فرهنگی بالایی که دارند، در فهرست میراث فرهنگی یونسکو قرار گرفته‌اند.
