بهار و تابستان فصل شکوفا شدن گل‌ها و زیبا شدن باغچه‌ها و گلدان‌ها است. البته نه برای همه! برای برخی بهار و پاییز فصل عود کردن حساسیت و آلرژی و لعنت کردن گیاهان آلرژی‌زا است. میزان حساسیت در همه یکسان نیست و گاه موجب تب یونجه می‌شود اگر آلرژی دارید از این هشت گیاه دوری کنید. لازم نیست از کل باغچه‌تان صرف نظر کنید بلکه با گیاه جایگزین مشکل حل می‌شود.
با آلرژی و گیاهان آلرژی‌زا چه کنیم؟
آیا باغچه یا باغ دارید اما به جای وقت گذرانی با آن از درون خانه نگاه می‌کنید و حسرت می‌خورید؟ چاره‌ی کار پیدا کردن گیاهانی است که شکل و شمایل دلخواه شما را ایجاد می‌کنند و البته برای شما مشکلی ایجاد نمی‌کنند.
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که باغچه‌ای را در بهار و تابستان دیده باشید و فورا به حساسیتی که ایجاد می‌کند فکر کرده باشید. برای بیشتر کسانی که از آلرژی رنج می‌برند گل‌ها مشکل اصلی نیستند. در واقع بیشتر این گل‌های رنگارنگ کم‌ترین مشکل را ایجاد می‌کنند چون رنگ‌شان برای جلب حشرات طراحی شده که گرده را از گیاهی به گیاه دیگر می‌برند.
در واقع اغلب اوقات این گیاهان ساده‌تر که گل‌های رنگارنگ ندارند آن‌هایی هستند که باید مراقب‌شان باشید. آن‌ها برای گرده‌افشانی به باد تکیه می‌کنند و گرده‌هایی که باد منتقل می‌کند بیشتر انسان‌ها و حیوانات را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
البته این به معنا نیست هر گیاهی که گل‌های رنگارنگ نداشته باشد لزوما حساسیت‌زا است یا گیاهانی که گل دارند به هیچ‌وجه موجب حساسیت نمی‌شوند. مثلا گیاهانی مثل علف طلایی انتخاب‌هایی خوب هستند.
همه افرادی که حساسیت دارند به گیاهان آلرژی‌زا یکسان واکنش نشان نمی‌دهند. حتی این واکنش آلرژی هم بازه دارد و از تب یونجه تا جوش و تاول را شامل می‌شود. در این میان برخی گیاهان بیشتر موجب حساسیت و خارش می‌شوند و عده‌ی بیشتری را گرفتار می‌کنند.
نکته: ترجیحا گیاهان ماده را انتخاب کنید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
-
گیاهان آلرژی‌زا : تاج خروس دم گربه‌ای، باروتک یا بستان‌افروز (Amaranthus caudatus)
تاج خروس دم‌گربه‌ای به گل‌های خوشه‌ای و ریزشی قرمزش که در پاییز باغ‌ها را زیبا می‌کند مشهور است و از گیاهانی است که دسته‌گل را زیبا می‌کند. اما مسئله گرده‌ی این گیاهان است. گرده‌ی این گیاهان برای بیماران تب یونجه آزاردهنده است و به طور کل می‌تواند موجب بروز حساسیت شود.
گیاه جایگزین : آکالیفا هیسپیدا chenille plant (Acalypha hispida)
اگر دنبال گیاه جایگزین هستید، آکالیفا هیسپیدا یا آکالیفا دُم گربه‌ای را درنظر داشته باشید. گل‌های قرمز سیر بلند زیبا و چشم‌نواز هستند. همچنین آکالیفای دم‌گربه‌ای تا منفی یک درجه سرما را تحمل می‌کند. البته در این محیط‌ها رشد گیاه کمتر خواهد بود. آکالیفای دم‌گربه‌ای آفتاب کامل یا سایه آفتاب و آبیاری مرتب نیاز دارد.
در آب‌وهوای سردتر آکالیفا را در گلدان بکارید و در زمستان داخل خانه نگهداری کنید. این گیاه از گیاهان خانگی محبوب است و برای گلخانه هم گزینه‌ای خوب به شمار می‌رود.
|
همه افرادی که حساسیت دارند به گیاهان آلرژی‌زا یکسان واکنش نشان نمی‌دهند. حتی این واکنش آلرژی هم بازه دارد و از تب یونجه تا جوش و تاول را شامل می‌شود. |
-
گیاهان آلرژی‌زا : کرچک Castor Bean (Ricinus communis)
کرچک به عنوان گیاهی که سریع رشد می‌کند انتخابی محبوب در باغچه‌ها به خصوص باغچه‌هایی با حال و هوای استوایی شده است. کرچک برگ‌هایی بزرگ دارد، سریع رشد می‌کند و نیاز چندانی به رسیدگی و مراقبت ندارد.
اما این گیاه که از هرجهت مناسب است عیب بزرگی دارد و آن هم اینکه تمام قسمت‌های این گیاه سمی هستند و جزو گیاهان آلرژی‌زا محسوب می‌شوند.
گرده‌های گیاه می‌توانند سبب ایجاد آلرژی شوند. دست زدن به شیره‌ی گیاه هم می‌تواند چنین واکنشی ایجاد کند. همچنین این گیاه تجاوزگر است و ممکن است به گیاهان دیگر آسیب برساند. این هم دلیلی دیگر برای دور کردن این گیاه از باغچه‌تان!
گیاه جایگزین: ختمی hibiscus (Hibiscus rosa-sinensis)
اگر دنبال گیاهی زیبا با فوایدی مضاف بر زیبایی هستید به کاشتن ختمی فکر کنید. بلندی این گیاه می‌تواند از 2 تا 4 متر باشد و عرض آن هم به یک و حتی دو متر می‌رسد. اگر دوست ندارید گیاه‌تان زیاد رشد کند گونه‌ی کوتاه‌تر گیاه هم موجود است.
گل‌های این گیاه یکی دو روز بیشتر دوام ندارند اما در عوض گیاهی پربار است و همچنین پرنده‌ها و پروانه‌ها را به خود جلب می‌کند.
مزیت دیگر گیاه ختمی مقاومت آن است. ختمی تا منفی شش درجه سرما را هم می‌تواند تحمل کند. در آب‌وهوای سرد بهتر است در زمستان آن را به داخل خانه انتقال دهید. همچنین برای نگهداری از گیاه آفتاب کامل و آبیاری مرتب را مخصوصا در فصل‌ها رشد گیاه فراموش نکنید. ضمنا حواس‌تان به شته‌ها هم باشد و گیاه را از شته‌ها دور نگاه دارید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
-
گیاهان آلرژی‌زا : بابونه (Chamomile (Matricaria recutita
چه کسی فکرش را می‌کرد گیاهی که اثر آرامش‌بخش دارد نقشی پنهانی در ایجادکننده‌ی حساسیت دارد؟ مشخص شده که گرده بابونه می‌تواند نشانه‌های تب یونجه را ایجاد کند. همچنین برگ و گل‌های این گیاه سبب واکنش‌های پوستی می‌شود و جزو گیاهان آلرژی‌زا است.
درواقع نوشیدن این گیاه برای افرادی که آلرژی شدید دارند خوب نیست و مشکل ایجاد می‌کند. بابونه هم جزو گیاهان محبوبی است که از تیره‌ی رگ‌وید هستند و در میان مبتلایان به حساسیت بدنام. اگر بابونه را برای دمنوش عصرگاهی پرورش می‌دهید و حساسیت شدید دارید بهتر است در کاشت این گیاه تجدید نظر کنید.
گیاه جایگزین : سوسنبر یا آویشن وحشی woolly thyme (Thymus pseudolanuginosus)
آویشن وحشی هم گیاهی است که سریع رشد می کند و تا منفی بیست‌وهشت درجه سرما را تحمل می‌کند. این گیاه هرجایی که باشد خوب رشد می‌کند. چه روی زمین و چه روی دیوار. همچنین این گیاه به جذب پروانه‌ها، زنبورها و حشرات مفید معروف است. مزیت دیگر این گیاه گل‌های صورتی زیبایش در تابستان است.
سوسنبر یا آویشن وحشی نیاز به نور کافی دارد. البته اگر در منطقه‌ای گرم زندگی می‌کنید که نور آفتاب شدید است بهتر است سایه‌بانی برای گیاه ایجاد کنید. همچنین بعد از کاشت گیاه کمی آب به آن بدهید. این گیاه 5 تا 8 سانتی‌متر قد می‌کشد و 91 سانتی‌متر عرض دارد. اگر گیاه را در نور کافی و خاک مناسب نگهداری کنید به خوبی رشد می‌کند و باقی می‌ماند.
|
مشخص شده که گرده بابونه می‌تواند نشانه‌های تب یونجه را ایجاد کند. همچنین برگ و گل‌های این گیاه سبب واکنش‌های پوستی می‌شود و جزو گیاهان آلرژی‌زا است. |
اگر دوست دارید مواد دمنوش گیاهی عصرانه‌تان را خودتان بکارید دو گزینه‌ی خوب دیگر برای شما وجود دارد. یکی از این گزینه‌های محبوب اسطخودوس یا English lavender (Lavandula angustifolia) است. اسطخودوس به گل‌های بنفش، عطر خوش و استفاده در آشپزی مشهور است.
این بوته‌ی همیشه سبز کم رشد می کند و فشرده است. ارتفاع و عرض آن معمولا تا 60 سانتی‌متر می‌رسد. برگ‌های آن سبز-خاکستری یا نقره‌ای-سبز هستند و گل‌ها بالای برگ شکوفه می‌کنند. معمولا اواخر بهار تا تابستان گل‌ها شکوفه می‌کنند اما گونه‌هایی از این گیاه وجود دارند که اواخر تابستان مجدد شکوفه می‌کنند. همچنین این گیاه پروانه‌ها و پرنده‌ها را به خود جذب می‌کند.
اسطخودوس تا منفی 28.9 درجه سرما را تحمل می‌کند. همچنین باید در خاک مناسب و آفتاب کامل یا در نواحی خشک در محیط سایه آفتابی قرار بگیرد. همچنین نسبت به خشکی مقاوم است و گهگاه به آبیاری نیاز دارد. پس از اتمام دوره‌ی گل دادن گیاه آن را هرس کنید تا مرتب باقی بماند.
اگر اهل چالش هستید نعنا هم گزینه‌ی خوبی برای کاشت است. مشکل نعنا کاشت آن نیست بلکه نگهداری از آن کار مشکلی است. البته باز هم ارزشش را دارد که برای دمنوش یا موهیتو نعنای مصرفی را خودتان بکارید. اگر قصد کاشت نعنا دارید آن را در گلدانی بدون ترک بکارید و جایی بگذارید که رشدش مشکل‌ساز نیست.
انواع نعنا سرمای زیاد را تحمل می‌کنند و تا 60 سانتی‌متر بلند می‌شوند. همچنین گیاه باید زیر نور آفتاب یا سایه آفتاب قرار گیرد. نعنا رطوبت و خاک نم‌دار را ترجیح می‌دهد. البته که در مکان‌های دیگر هم می‌تواند رشد کند. نعنا حین رشد نیاز به مراقبت خاصی ندارد. یادتان باشد برگ‌های آن را برای استفاده قبل از گل دادن بچینید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
-
گیاهان آلرژی‌زا : مینای چمنی یا Daisies (Leucanthemum vulgare, Chrysanthemum leucanthemum)
مینای چمنی هم یکی دیگر از انواع رگ‌وید است که می‌تواند برای افراد مبتلا به حساسیت دردسرساز شود. افراد به گرده، برگ، گل و حتی بقایای این گیاه حساسیت نشان می‌دهند که منجر به مواردی مثل تب یونجه، جوش، تاول و دیگر نشانه‌های ناخوشایند می‌شود.
گیاه جایگزین: فلوکس باغچه‌ای یا (fall phlox (Phlox paniculata
فلوکس باغچه‌ای برای افراد دچار حساسیت دوست بهتری است. گل‌های آن در تابستان و سایه شکوفا می‌شوند و به رنگ‌های سفید، صورتی، قرمز و بنفش وجود دارند.
فلوکس باغچه‌ای هم تحمل سرما را دارد. نکته‌ی لازم درمورد این گیاه این است که بلافاصله بعد از کاشت نوکش را به بالا بکشید تا برای شاخه دادن ترغیب شوند. همچنین باید فلوکس باغچه‌ای را جایی قرار دهید که هوای لازم اطراف آن جریان داشته باشد.
|
گرده‌های کرچک می‌توانند سبب ایجاد آلرژی شوند. دست زدن به شیره‌ی گیاه هم می‌تواند چنین واکنشی ایجاد کند. |
-
گیاه آلرژی‌زا : یاس Jasmine (Jasminum)
کمتر کسی پیدا می‌شود که این گیاه دوست داشتنی و خوشبو که بالارونده است و سریع رشد می‌کند و همه‌جا را غرق گل می‌کند دوست نداشته باشد. البته اگر از حساسیت رنج ببرید تمام این ویژگی‌های مثبت از چشم می‌افتند. به خاطر گرده این گیاه باعث عطسه‌های پی‌درپی و مداوم می‌شود و جزو گیاهان آلرژی‌زا است.
گیاه جایگزین : گل نخود یا sweet peas (Lathyrus spp.)
اگر نمی‌توانید از گیاهان بالارونده دل بکنید و از طرفی برای عود کردن حساسیت و آلرژی ریسک نکنید گل نخود ایده‌ی خوبی برای کاشت است. این گیاه گل‌های سفید ندارد و شکوفه‌هایش دوام زیادی ندارند اما یکی از گیاهانی است که خبر از آمدن بهار می‌دهد و جلوه‌ی خاصی به باغ می‌دهد.
گونه‌ای از این گیاه هست که در همه‌ی شرایط آب‌وهوایی رشد می‌کند. گل نخود به نور آفتاب و خاک غنی نیاز دارد و اگر این شرایط مهیا نباشد کمی دردسر می‌شود. آبیاری گل نخود هم باید مرتب باشد. نکته‌ی دیگر اینکه اگر این گیاه را در باغچه‌ی حیاط می‌کارید آن را از پرنده‌ها در امان نگه دارید
-
گیاه آلرژی‌زا : اُرس Juniper (Juniperus )
بسیاری از افرادی که ارس در باغچه دارند متوجه می‌شوند دست‌های‌شان به این گیاه واکنش نشان می‌دهد و دچار خارش می‌شود. اگرچه ارس از نظر منظره جذاب است اما تماس با گرده و خود گیاه موجب مسائل پوستی و تب یونجه می‌شود. اگر اصرار به نگهداری ارس دارد دنبال گیاه ماده باشید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
گیاه جایگزین: رزماری rosemary(Rosmarinus officinalis)
اگر دنبال منظرهای مشابه و بدون واکنش‌های پوستی هستید رزماری گیاه موردنظر شما است. این گیاه بیشتر در باغ‌های مدیترانه‌ای پیدا می‌شود و برای پخت‌وپز هم مناسب است. رزماری جزو گیاهانی است که می‌تواند به صورت انبوه رشد کند.
ارتفاع رزماری از 30 سانتی‌متر تا 2.5 متر می‌رسد و به سرعت رشد می‌کند. البته به راحتی هم می‌توان آن را شکل داد و آراست. رزماری زنبور، پروانه و مرغ مگس‌خوار را به خود جذب می‌کند.
رزماری در آفتاب زیاد و خاک مناسب باید کاشته شود. آبیاری آن هم باید گهگاه انجام شود. برای انتخاب جهت رشد می‌توانید لبه‌ی گیاه را به سمت دلخواه بکشید تا به همان سمت بالا برود. همچنین رزماری تا سرمای منفی 23 درجه را هم می‌تواند تحمل کند.
-
گیاه آلرژی‌زا : رگ‌وید (Ragweed (Ambrosia spp
بیشتر افراد خودشان سمت رگ‌وید نمی‌روند چون به یکی از عوامل ایجادکننده‌ی آلرژی و تب یونجه مشهور است. همه‌ی گونه‌های این گیاه موجب بروز واکنش‌های حساسیتی می‌شوند. البته رگ‌وید زیبایی هم دارد و اواخر تابستان و اوایل پاییز شکوفا می‌شود.
گیاه جایگزین: علف طلایی goldenrod (Solidago spp.)
تا سال‌ها علف طلایی را به اشتباه از دسته‌ی رگ‌وید می‌دانستند و تصور بر این بود که گرده با باد جابه‌جا می‌شود. اما به تازگی مشخص شده گرده‌ی علف طلایی با حشرات جابه‌جا می‌شود و جزو گیاهانی نیست که به افراد دچار آلرژی توصیه می‌شود از آن دوری کنند. به علاوه چه گیاه دیگری را می‌شناسید که اواخر تابستان و پاییز منظرهای طلایی رنگ ایجاد کند؟
علف طلایی در خاکی که چندان غنی نیست به خوبی رشد می‌کند و می‌توان گفت پس از کاشت به مراقبت خاصی نیاز ندارد. همچنین علف طلایی پرندگان و پروانه‌ها را هم به خود جلب می‌کند. علف طلایی زیر آفتاب کامل یا سایه-آفتاب بهتر رشد می‌کند و به آبیاری مداوم نیاز ندارد. همچنین کمتر دچار آفت می‌شود.
اگر علف طلایی انتخاب شما نیست اما شکوفه‌های زرد تابستانی را دوست دارید سراغ سوسن بروید. این گیاه زیر آفتاب کامل خوب رشد می‌کند مگر در مناطق خیلی گرم و برای رشد نیاز به تلاش خاصی ندارد.
ارتفاع سوسن از 60 سانتی‌متر تا 120 سانتی‌متر رشد می‌کند. این گیاه معمولا اواخر بهار و اوایل تابستان گل می‌دهد. هرجایی که زمین مناسبی وجود داشته باشد گیاه قابل کاشت است. این گیاه در خاک مناسب بهتر رشد می‌کند اما هر نوع خاکی را تحمل می‌کند. همچنین سوسن به آبیاری مرتب نیاز دارد. پاییز یا اوایل بهار هم وقت هرس و گرفتن شاخه های تازه از گیاه است.
|
بیشتر افراد خودشان سمت رگ‌وید نمی‌روند چون به یکی از عوامل ایجادکننده‌ی آلرژی و تب یونجه مشهور است. همه‌ی گونه‌های این گیاه موجب بروز واکنش‌های حساسیتی می‌شوند. |
-
گیاهان آلرژی‌زا : گلیسین Wisteria (Wisteria floribunda, W. chinensis)
مهم نیست چه قدر درمورد زیبایی‌های گلیسین در پاسیو یا باغچه صحبت می‌شود. به محض برانگیختن حساسیت و آلرژی باید فوری محل را ترک کنید و اصلا فرصت لذت بردن از این گیاه فراهم نمی‌شود. گرده‌ی گلیسین به ایجاد کننده‌ی تب یونجه و واکنش‌های پوستی شناخته می‌شود.
گیاه جایگزین: شقایق‌پیچ یا( evergreen clematis (Clematis armandii
اگر دنبال گیاهی هستید که زیبا و انبوه باشد شقایق‌پیچ انتخابی درست است. شقایق‌پیچ نور آفتاب نیاز دارد و تا منفی 34 درجه را می‌تواند تحمل کند. شقایق‌پیچ گل‌های معطری دارد و ارتفاع گیاه به 4 تا 6 متر هم می‌رسد.
بیشتر انواع شقایق‌پیچ به 5-6 ساعت خورشید در روز نیاز دارند اما نباید در هوای خیلی گرم قرار بگیرند. روش درست این است که ساقه در سایه و بالای گل در آفتاب باشد. این گیاه نباید در خاک سفت کاشته شود. همچنین باید رطوبت خاک همیشه حفظ شود و خشک نباشد.
عیب این گیاه این است که ممکن است با حضور حیوانات و گیاهان دیگر دچار بیماری شود بنابراین باید از فنون باغ‌داری برای نگهداری گیاه استفاده کنید. همچنین فضا برای چرخش هوا ایجاد کنید. مزیت دیگر شقایق‌پیچ به گلیسین عمر بیشتر گل‌های این گیاه است.
نتیجه‌گیری:
گیاهان آلرژی‌زا در افراد واکنش‌های مختلفی ایجاد می‌کنند و از خارش تا تب یونجه را شامل می‌شوند.
برای دوری از حساسیت و آلرژی بهتر است گیاهان آلرژی‌زا را بشناسید و سپس دنبال گیاه جایگزین برای آن‌ها باشید.
رگ‌وید و گیاهان این خانواده جزو عوامل بروز آلرژی و حتی تب یونجه هستند.
