با فرا رسیدن فصل سرما، حفظ انرژی گرمایی و در تعادل نگه داشتن درجه حرارت خانه اهمیت زیادی پیدا میکند. احتمالاً برای شما هم پیش آمده است که با وجود مصرف انرژی بالا و یا بالا بودن درجه حرارت وسیله گرمایشی، گرمای مورد انتظارتان در خانه ایجاد نشده باشد. این اتفاق به علت اتلاف انرژی گرمایی در خانه شما رخ میدهد. اما علت اصلی این اتلاف گرما چیست؟ و چطور میتوان جلوی آن را گرفت؟
از جمله راههای اتلاف انرژی گرمایی در خانه عبارت است از: رعایت نکردن استانداردهای ساختمانسازی، وجود درزهای اطراف در و پنجرهها و اهمیت ندادن به سرویس پکیج یا دیگر وسایل گرمایشی خانه. در ادامه با بررسی هر مورد راهکاری برای جلوگیری از اتلاف گرما از آن طریق شرح داده خواهد شد.
درزگیری درها و پنجرهها راهی برای کاهش اتلاف گرما
- درزهای در و پنجرهها از عوامل مهم در اتلاف انرژی گرمایی در خانه و نفوذ هوای سرد به داخل ساختمان هستند.
- زیاد کردن درجه رادیاتور یا بخاری راه حل این مشکل نیست. توجه جدی به درزگیری میتواند تا حد قابل توجهی مشکل اتلاف گرمای خانه را کاهش دهد.
- برای درزگیری پنجرهها و همچنین درها، وسایلی با جنسهای مختلف در بازار یافت میشود. در گذشته از مواد خمیر مانند برای درزگیری اطراف شیشه پنجرهها و درها استفاده میشد؛ که اثر قابل ملاحظهای داشت؛ ولی به علت ظاهر نامرتبی که در اطراف شیشهها ایجاد میکرد، افراد خیلی تمایلی به استفاده از این مواد خمیر مانند نداشتند.
- استفاده از نوارهای درزگیر که راحت و ارزان هستند، برای رفع این مشکل بسیار متداول است. شما میتوانید شیارهای پنجره و درب ورودی را با نوار درزگیری بپوشانید.
- چنانچه پنجره خانه شما سلامت فیزیکی مطلوبی ندارد، میتوانید در طول فصل سرما نایلونهای بزرگ و ضخیمی از داخل و پشت پرده به اطراف چهارچوب پنجره بچسبانید و پس از تمام شدن فصل سرما آن را از چهارچوب پنجره جدا کنید.
- اگر در زیر یا لولای در ورودی خانه نیز درزهایی وجود دارد که موجب اتلاف گرما میشود، بهتر است شبها با قرار دادن یک تکه پارچه جلوی خروج گرما از این درزها را بگیرید.
با رواج نوارهای سیلیکونی و لاتکس در بازار، درزگیری برای جلوگیری از اتلاف انرژی گرمایی در خانه، قبل از شروع فصول سرد سال بسیار ساده شده است. |
استفاده از پنجرههای دو جداره راهی برای کاهش اتلاف گرما
بیشترین اتلاف انرژی گرمایی در خانه از طریق پنجرهها صورت میگیرد. یکی از بهترین راههای مقابله با اتلاف گرما، استفاده از پنجرههای دو جداره است.
- پنجرههای دوجداره معمولاً یک شیشه اضافی دارند که هوا بین دو شیشه به دام میافتد و نقش عایق حرارتی را ایفا میکند، همچنین اتلاف گرما به صورت رسانندگی را کاهش میدهد. اثربخشی پنجره دو جداره به عنوان عایق حرارتی را میتوان با مکش هوای بین دو شیشه و ایجاد خلأ بهطور قابل توجهی افزایش داد.
- در حال حاضر پنجرههای سه جداره نیز در بازار رواج یافتهاند، اما خیلی بهتر از پنجره دوجداره نیستند.
- برای انتخاب بهترین نوع پنجره دوجداره باید میزان ممانعت پنجره از عبور گرما، میزان نور وارد شده به داخل از طریق پنجره، و مقدار نشت هوای گرم و نفوذ هوای سرد از درزها و اطراف پنجره را به دقت بررسی کرد.
در همین رابطه بخوانید: |
- پنجره دوجداره علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی گرمایی، خانه شما را از آلودگیهای صوتی نیز ایمن نگه میدارد.
- چهارچوب پنجرههای دوجداره از مواد مختلفی ساخته میشوند که جنس PVC آن عمومیت بیشتری پیدا کرده است. البته اولین پنجرههای دوجداره آلومینیومی بودهاند.
- ایراد پنجره دوجداره آلومینیومی، به علت رسانایی حرارتی بالای بدنه آلومینیومی این پنجرهها بود، که در نوع PVC به علت عایق بودن چهارچوب پنجره دوجداره اتلاف گرما از طریق این نوع پنجرهها به حداقل ممکن رسیده است.
- پنجرههای دوجداره یک ایراد هم دارند و آن گران بودن آنها است. البته در مواقع اضطراری نیز برای شکستن پنجره دوجداره نیاز به چکش مخصوص است. گرچه در خصوص گران بودن و هزینه خرید و نصب این پنجرهها تجربه نشان داده است که در عرض چند ماه این هزینه صرف شده، با کاهش مبلغ فیش گاز کاملاً جبران میشود.
احتمالاً وقتی برای انتخاب و خرید پنجره دو جداره به فروشگاههای مربوطه مراجعه کنید، فروشنده سعی در ترغیب شما به سمت انتخاب پنجره سه جداره خواهد داشت. این نکته را به یاد داشته باشید که پنجرههای سه جداره تفاوت چندانی با پنجرههای دو جداره در جلوگیری از اتلاف گرما نخواهد داشت. |
استفاده از پردههای ضخیم راهی برای کاهش اتلاف گرما
شما هم به زیبایی خانهتان اهمیت میدهید؟ بدون شک پرده شیک و آراسته نقش مهمی در زیبایی خانهها دارند. شما از همین آراستگی نیز میتوانید به نفع خود استفاده کرده و هم زمان جلوی اتلاف گرما را بگیرید.
- استفاده از پردههای ضخیم و همچنین پردههای تیره رنگ میتواند در جلوگیری از به هدر رفتن گرمای خانه بسیار مفید باشد.
- پردههای کرکرهای، که اغلب در خانهها استفاده میشود به دلیل وجود شکافها، نقش چندانی در حفظ گرما خانه ندارند.
- استفاده از پردههای دوتکه با یک بخش ضخیم بهعنوان والان و بخش زیرین که میتواند حریر یا توری باشد، برای جلوگیری از اتلاف گرما بهتر است.
در همین رابطه بخوانید: |
- در طول شب و یا در روزهای بدون آفتاب بخش والان را بهطور کامل بازکنید تا اتلاف گرما از این طریق به حداقل برسد. البته بهتر است در روزهای آفتابی پردهها را جمع کنید و از نور و گرمای آفتاب در سرمای زمستان لذت ببرید.
- بهتر است تا حد امکان پردهها تا کف اتاق را بپوشانند، البته توجه داشته باشید که شوفاژ پشت پرده نماند. در این صورت استفاده از پردههایی کوتاهتر توصیه میشود، بهطوریکه شوفاژ به طور کامل بیرون از پرده قرار بگیرد.
- نوع جدیدی از پردهها نیز با عنوان پردههای خورشیدی در بازار وجود دارند که استفاده از آنها نیز میتواند مقرون به صرفه باشد. این پردهها را میتوانید در روزهای آفتابی آویزان کنید تا در طول روز انرژی اشعه خورشیدی را جذب کند و در طول شب مانع از جریان هوای گرم به خارج از خانه و اتلاف گرما شوند.
- استفاده از پرده با جنس پنبه میتواند عایق مناسبی در برابر اتلاف گرما باشد؛ چه بسا که پارچههای از این جنس زیبایی خاص خود را برای خانه شما به ارمغان خواهند آورد.
- همچنین اگر از یک لایه پرده توری یا حریر استفاده میکنید بهتر است در هنگام دوخت، چینهای زیادی داشته باشد تا پوشش مناسبی در برابر اتلاف گرما ایجاد کند.
اگر هزینه تعویض پرده و خرید پردهای که ویژگیهای فوق را به منظور جلوگیری از اتلاف انرژی گرمایی داشته باشد، برای شما مقدور نیست، میتوانید از پارچهها معمولی سفید یا در رنگ دلخواهتان برای پوشاندن پنجرهها در طول فصول سرما استفاده کنید. |
پوشاندن دریچه کولر راهی برای کاهش اتلاف گرما
ممکن است دریچههای کولر نیز از نقاط اتلاف انرژی گرمایی در خانه شما باشند. حتی اگر این دریچهها از نظر اندازه کوچک و محدود باشند، بازهم اتلاف گرما از آنها قابل چشمپوشی نخواهد بود.
- با استفاده از پلاستیکهای ضخیم یا مقوا این دریچهها را بپوشانید. البته دریچههای مخصوص عایقبندی هم در ابزارفروشیها یافت میشود که میتوانید از این ابزارهای پیش ساخته برای پوشاندن شبکههای کولر خانه استفاده کنید.
در همین رابطه بخوانید: |
- قرار گرفتن کولر در مجاورت هوای سرد و یا وزش بادهای پاییزی و زمستانی، جریان هوا را در شبکه کولر زیاد کرده و هوای سرد را به داخل خانه میراند. برای حل این مشکل بهتر است برای کولر خود در پشت بام یا هوای آزاد، روکشی ضخیم از برزنت تهیه کرده و کولر را کاملاً بپوشانید تا اتلاف انرژی گرمایی در خانه شما از این طریق به حداقل ممکن برسد.
تنظیم درجه ترموستات
چنانچه موارد قبلی اشاره شده در مقاله را به خوبی رعایت کرده باشید، بهتر است درجه ترموستات موتورخانه را نیز مجدداً تنظیم کنید.
- معمولاً درجه ترموستات ساختمانهای مسکونی را رو 75 تنظیم میکنند؛ ولی با درزگیری درها و پنجرهها و استفاده از پردههای مناسب، از اتلاف انرژی گرمایی در خانه شما کاسته شده است، بنابراین این درجه، حرارت زیادی در خانه شما ایجاد خواهد کرد. در این صورت لطفاً از باز کردن درها و پنجرهها برای کاستن دمای خانه خودداری کنید؛ چرا که راه حل آن در موتورخانه ساختمان شما است. طبق برآورده انجام شده، تنظیم درجه ترموستات روی 68 درجه سانتیگراد گرمای مطلوبی در خانه شما ایجاد خواهد کرد.
هواگیری رادیاتور شوفاژ و سرویس پکیج
شاید شنیده باشید در خانههایی که از سیستم گرمایشی پکیج استفاده میکنند، اغلب با وجود دمای مناسب ترموستات از گرم نشدن شوفاژها گلایه وجود دارد. علت به وجود آمدن این مشکل محبوس شدن هوا در داخل شوفاژ است. اگر شما هم با این مشکل روبهرو هستید میتوانید با تماس گرفتن با نزدیکترین خدمات تأسیساتی، هواگیری رادیاتور شوفاژ خود را به تکنسینهای این حرفه بسپارید.
- البته با تهیه ابزارهای مخصوص هواگیری رادیاتور شوفاژ، خودتان از پس این کار برمیآیید.
- این کار را با رعایت نکات ایمنی انجام دهید.
- هواگیری را برای همهی شوفاژهای ساختمان باید انجام دهید.
- پس از هواگیری رادیاتور شوفاژ، امکان افت فشار موجود در سیستم گرمایشی وجود دارد. اگر افت فشار از حد معینی بیشتر شود ممکن است گرما به شوفاژهای طبقات بالا نرسد. برای تقویت فشار، باید دیگ جوشاننده با آب پر شود.
- در صورتی که پس از هواگیری رادیاتور، مشکل گرم نشدن شوفاژهای حل نشود، احتمالاً ساختمان شما به طور کامل به سرویس پکیج نیاز دارد.
- مزیت سرویس پکیج در شروع فصل سرما در این است که شما تا آخر سال از این بابت نگرانی نخواهید داشت. حتی توصیه میشود سرویس پکیج خانهتان را به صورت دورهای به متخصصان این کار بسپارید تا در طول فصل سرما از بهرهوری مناسب سیستم گرمایشی ساختمان خود اطمینان حاصل کنید.
به یاد داشته باشید که استفاده درست از سیستم گرمایشی تأثیر زیادی در صرفهجویی انرژی مصرفی و جلوگیری از اتلاف انرژی گرمایی در خانه شما خواهد داشت. |
عایق کردن خانه و ایزوگام پشت بام
- یکی از بهترین راهکارها برای گرم نگه داشتن خانه عایق کاری آن است.
- هر چه عایق مورد استفاده ضخیمتر باشد، عملکرد بهتری را ارائه میکند.
- عایق کردن دیوارها و استفاده از مصالح ساختمانی جزو مقررات ملی ساختمان است که سازمان نظام مهندسی ساختمان به آن رسیدگی میکند.
- در خانههای ویلایی و همچنین بالاترین طبقات آپارتمانها اتلاف گرما از سقف قابل توجه است. همچنین با بارش برف و باران در فصول سرما احتمال یخ زدگی آب جمع شده روی پشت بام وجود دارد؛ به همین جهت عایق کاری پشت بامها موضوع بسیار با اهمیتی است.
در همین رابطه بخوانید: |
- ایزوگام کردن پشت بام در دهههای اخیر رایج شده است، هرچند علت اصلی این کار حفظ بافت ساختمان و مصالح به کار رفته در ساخت است ولی این محصول به عنوان عایق حرارتی نیز عمل میکند و از اتلاف گرما از سقف میکاهد. این مزیت ایزوگام در مقررات ملی ساختمان نیز عنوان شده است.
- ممکن است هزینه ایزوگام در ابتدا زیاد به نظر برسد ولی با دو روش عایق بندی حرارتی و رطوبتی ساختمان، خانه شما را محافظت خواهد کرد. در مقررات ملی ساختمان اشاره شده است که بین طبقات ساختمانهای چند طبقه نیز از عایقهای حرارتی اعم از انواع فومها یا ایزوگام کاری در بین طبقات استفاده شود. در شناسنامه ساختمان خود این موارد را میتوانید ببینید.
- علاوه بر سقفها و دیوارها احتمال اتلاف گرما از کف خانه شما نیز وجود دارد. چنانچه کف خانهتان سرامیکی است احتمالاً در فصول سرما از فرش یا موکت برای پوشاندن کف استفاده کنید. ممکن است به دلیل هزینه موکت از این کار صرف نظر کنید، توجه کنید که میتوان از روفرشیهای ضخیم موجود در خانه نیز برای پوشاندن کف استفاده کنید.
- پارکتها نسبت به سرامیک و سنگ نقش کمتری در اتلاف گرما دارند.
نتیجهگیری:
راهکارهای شرح داده شده در این مقاله از جمله موارد مهم در جلوگیری از اتلاف انرژی گرمایی در خانه است. هر مورد را به دقت مطالعه کنید و چنانچه خانه شما در آن مورد نقصی داشته باشد دست به کار شوید تا روزهای زمستان دلپذیر و گرمی را برای خود رقم بزنید.