بسیاری از اشخاص حقیقی و حقوقی ترجیح می‌دهند که کارهای حقوقی خود را به صورت جزئی یا کلی به متخصصین این حوزه بسپارند و یا اصطلاحا به آن شخص وکالت بدهند. آیا شما با انواع وکالت حقوقی آشنایی دارید؟ آیا می‌دانید وکالت تام و محضری و کاری چیست؟ در مورد وکالت نامه جامع شنیده‌اید؟
در ارتباط با موضوع انواع وکالت حقوقی، حق برخورداری از وکیل در دادگاه‌ها و مراجع قانونی بخشی از حقوق جهانی بشر به حساب می‌آید و هر کسی می‌تواند وکیل را به عنوان نایب خود قرار دهد. در بحث وکالت حقوقی وکیل دادگستری نیز فردی است که بخش یا کلی از کارها بر عهده او قرار می‌گیرد.
او باید پروانه معتبری داشته باشد تا بتواند از حقوق موکلش به طور کامل دفاع کند یا از اتهاماتی که به او وارد شده است، دفاع کند. ما در ادامه این مقاله به تعریف وکالت و انواع آن یعنی وکالت تام، وکالت محضری، وکالت کاری و وکالت نامه جامع می‌پردازیم.
وکالت چیست؟
اگر بخواهیم معنای وکالت را به صورت لغوی تعریف کنیم، وکالت درواقع سپردن کارهای قانونی به فردی دیگر است و وکالت حقوقی یک قرارداد دو طرفه است که بر اساس آن یک فرد شخص دیگری را برای انجام کارهای حقوقی تعیین می‌کند. در این زمینه فردی را که وکالت می‌دهد، موکل و کسی که وکالت به او داده می‌شود، وکیل نام دارد. این قرارداد موجب می‌شود تا هر دو طرف در برابر هم مسئولیت‌ها و در عین حال حقوق مشخصی داشته باشند.
وکالت محضری چیست؟
وکالت محضری از میان انواع وکالت حقوقی، برای افرادی است که مشغله زیادی داشته و نمی‌توانند برای انجام کارهای حقوقی خود مراجعه کنند. برای همین هم نیاز دارند که به صورت رسمی کارهای خود را به دیگران بسپارند. این نوع از وکالت یا برای انجام کاری و یا برای فروش و نقل و انتقال انجام می‌شود.
در یک دسته بندی وکالت محضری به دو دسته ساده و بلاعزل تقسیم می‌شود که در وکالت ساده موکل می‌تواند هر وقت که بخواهد وکیل را عزل کند اما آنچه این روزها بیشتر استفاده می‌شود، و در زمینه خرید و فروش ملک و ماشین و غیره نوشته می‌شود، عمدتا وکالت بلاعزل است که موکل دیگر نمی‌تواند وکیل خود را عزل کند و از این لحاظ دردسرهایی هم دارد.
اگر وکالت شما به صورت ساده باشد، وکالت هم از سوی وکیل و هم از سوی موکل قابل عزل است یعنی وکیل هم می‌تواند از سمت وکالت خود استعفا بدهد. اما عوامل دیگری هم وجود دارند که موجب فسخ عقد وکالت از هر نوعی که باشد، می‌شوند و آنها عبارتند از:
- فوت وکیل یا موکل
- از بین رفتن مورد یا موضوع وکالت
- انجام عملی منافی با وکالت توسط موکل
- و پایان مدت وکالت
وکالت محضری چه به صورت ساده باشد یا بلاعزل موکل خودش هم می‌تواند عمل وکالت را انجام دهد و این حق تنها برای وکیل نیست. و این موضوع در ارتباط با موضوعاتی است که با حقوق وکیل مورد نظر در تعارض نباشد. از یک دید دیگر نیز اگر بخواهیم نگاه کنیم، دو نوع وکالت محضری وجود دارد که به آن وکالت تام و وکالت مقید می‌گویند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
وکالت تام چیست؟
در زمینه انواع وکالت حقوقی از نوع وکالت محضری، یکی از آنها وکالت تام، وکالت نامه جامع، وکالت مطلق یا تام الاختیار نام دارد که با استفاده از این نوع وکالت، فرد موکل تمامی تعهدات، اختیارات و تکالیف خود را در دفتر اسناد رسمی، به صورت یک جا به فرد سومی می‌سپارد که به آن مشخص کردن نایب هم گفته می‌شود.
در واقع یک فرد به هر دلیلی کارهای قانونی خود را به نماینده خود واگذار می‌کند تا کارهای حقوقی را انجام دهد. برای مثال فردی که می‌خواهد خانه‌ای را بفروشد به نماینده خود وکالت تام می‌دهد تا تمامی تصمیمات و کارهای قانونی آن را در مراجع قانونی انجام دهد.
برای وکالت تام یا وکالت جامع، نماینده یا وکیل در هر کدام از مراحل، نیاز به اجازه موکل ندارد و تمامی اختیارات به صورت کامل به نماینده و یا وکیل واگذار شده است. به همین دلیل هم وکیل نیازی ندارد که برای کارهای جدید یک وکالت جدید تنظیم کند و بر مبنای یک سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی ثبت می‌شود. وکالت تام را می‌توان به دو دسته زیر تقسیم بندی کرد:
- وکالت تام ساده : در وکالت تام ساده از انواع وکالت جامع با توجه به نامی که دارد، موکل هر زمانی که اراده کند می‌تواند وکیل خود را کنار بگذارد.
- وکالت تام بلاعزل : این نوع از انواع وکالت حقوقی عمدتا برای موضوعاتی مانند خرید و فروش ماشین و یا ملک و مسائلی از این قبیل انجام می‌شود و در این نوع امکان آنکه وکیل را کنار بگذارید وجود ندارد. با توجه به ریسک بالایی که وکالت تام بلاعزل دارد پیامدها و مشکلاتی نیز در این نوع از وکالت نامه جامع وجود دارد که در صورت بی‌دقتی فرد تمامی دارایی و اموال خود را از دست خواهد داد. بنابراین باید دقت لازم را در هنگام تفویض این حق داشته باشید زیرا از طریق همین وکالت محضری، کلاهبرداری‌های زیادی انجام شده است. این نکات را نیز در ارتباط با وکالت بلاعزل فراموش نکنید: در امور جزئی داده می شود نه کلی؛ همچنین در وکالت بلاعزل مورد وکالت توسط طرفین با دقت مطالعه و ملاحظه شود. همان موردی که طرفین مد نظر دارند به طور دقیق در وکالتنامه نوشته شده باشد.
هزینه وکالت محضری تام
هزینه وکالت تام یا وکالت جامع به این صورت است که معمولا دفترخانه‌ها یک هزینه بابت تنظیم وکالت نامه در دفتر اسناد رسمی دریافت می‌کنند. البته ارزش مورد معامله هم در این زمینه بسیار اهمیت دارد و بر اساس آن تعیین می‌شود.
جدول این هزینه‌ها در سایت اداره کل ثبت اسناد و املاک نیز وجود دارد. اگر وکالت تام به صورت بلاعزل نباشد در صورت عزل وکیل و یا استعفای وکیل این سند باطل می‌شود.
وکالت مقید
در نوع وکالت مقید از انواع وکالت محضری یک نوع از وکالت مشخص و معین می‌شود که وکیل یا نماینده در همان مورد مشخص اجازه عمل دارد. توجه داشته باشید که در هنگام تنظیم وکالت مقید از نوع وکالت محضری، حتما باید نام تمامی سازمان‌ها و مراکز مورد نظر برای انجام امور حقوقی توسط وکیل به صراحت آورده شود. در دفاتر اسناد رسمی معمولا متن‌های آماده شده‌ای وجود دارد اما شما می‌توانید این متن را خودتان هم تهیه کنید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
وکالت کاری
وکالت کاری نوع دیگری از انواع وکالت حقوقی است که امروزه بسیار هم رایج است. بر اساس وکالت کاری یک فرد به وکیل یا نماینده خود این اجازه را می‌دهد که کاری را برای او انجام دهد. به عبارت دیگر وکالت کاری یک نوع قرارداد است که بین دو طرف امضا می‌شود و اختیارات انجام کارهای اداری به وکیل داده می‌شود.
بنابراین نماینده یا وکیل حق تصرف در اموالی را که در قرارداد می‌آید، ندارد. از وکالت کاری در موضوعاتی مانند خرید و فروش، اجاره، پیگیری امور اداری و غیره استفاده می‌شود.
در وکالت کاری موکل می‌تواند حتی به فردی که پروانه وکالت ندارد، وکالت بدهد که یک کار مشخص را برای او انجام دهد. در این زمینه استفاده از افراد مطمئن مانند فرزند، مادر و غیره پیشنهاد می‌شود. این در حالی است که در دیگر انواع وکالت حقوقی که به آنها وکالت دادگستری هم گفته می‌شود، وکیل لازم است که پروانه وکالت داشته باشد.
برای آنکه فردی بتواند به دیگری وکالت کاری بدهد، باید در دفاتر اسناد رسمی وکالت نامه کاری تنظیم شود. برای آنکه مشکلی در این زمینه به وجود نیاید، تمام کارهایی را که وکیل باید به جای شما، انجام دهد، در وکالت نامه قید کنید. وکالت نامه کاری تعهدات و وظایف هر دو طرف قرارداد را در مقابل هم مشخص می‌کند.
در دادن وکالت کاری دقت کنید که در قراردادی که امضا می‌شود، حتما باید تمامی موارد اداری مانند اخذ مفاصا حساب مالیاتی، شهرداری و دیگر ادارات دولتی ثبت قید شود تا اختیار جابجایی اموال شما به دست کسی نیفتد. زمان پایان وکالت کاری را نیز باید در متن قرارداد ذکر کرد برای مثال فرد به مدت یک ماه و یا یک سال اجازه دارد که به نیابت از شما کار مشخصی انجام دهد.
برای وکالت محضری به کجا باید مراجعه کرد؟
برای انجام هر نوع وکالت محضری باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرد که این روزها در همه خیابان‌ها و مناطق به وفور وجود دارد. اما فراموش نکنید که در هنگام نوشتن عقدنامه ازدواج وکالت‌هایی از سوی عروس یا داماد به یکدیگر داده می‌شود که این نوع وکالت‌ها را باید حتما در دفاتر ازدواج و طلاق ثبت کرد. برای مثال وکالت بلاعزلی که توسط داماد به عروس برای طلاق داده می‌شود.
وکالت محضری به چه مدارکی نیاز دارد؟
برای آنکه انواع وکالت حقوقی را به عنوان یک وکالت محضری در دفاتر اسناد رسمی ثبت کنید، نیاز دارید که کارت ملی و شناسنامه وکیل و موکل را به همراه کپی آنها به همراهتان ببرید. همچنین اگر موضوع وکالت خرید و فروش خودرو یا ملک باشد، باید سند و مدرکی که نشان دهنده مالکیت موکل باشد نیز به دفترخانه‌ها تحویل داده شود. در حالت کلی نیز زمانی که قرار است از سوی موکلی به یک وکیل حقی داده شود، باید ابتدا مدارکی مبنی بر اینکه آن حق در اختیار موکل است، ارائه بشود.
|
در همین رابطه بخوانید: |
جمع بندی
- آیا با انواع وکالت حقوقی آشنایی دارید؟ آیا می‌دانید وکالت تام و محضری و کاری چیست؟ در مورد وکالت نامه جامع شنیده‌اید؟
- وکالت محضری از میان انواع وکالت حقوقی، برای افرادی است که مشغله زیادی داشته و نمی‌توانند برای انجام کارهای حقوقی خود مراجعه کنند.
- وکالت محضری چه به صورت ساده باشد یا بلاعزل موکل خودش هم می‌تواند عمل وکالت را انجام دهد و این حق تنها برای وکیل نیست.
- برای وکالت تام یا وکالت جامع، نماینده یا وکیل در هر کدام از مراحل، نیاز به اجازه موکل ندارد و تمامی اختیارات به صورت کامل به نماینده و یا وکیل واگذار شده است.
- هزینه وکالت تام یا وکالت جامع به این صورت است که معمولا دفترخانه‌ها یک هزینه بابت تنظیم وکالت نامه در دفتر اسناد رسمی دریافت می‌کنند.
- وکالت کاری نوع دیگری از انواع وکالت حقوقی است که امروزه بسیار هم رایج است. بر اساس وکالت کاری یک فرد به وکیل یا نماینده خود این اجازه را می‌دهد که کاری را برای او انجام دهد.
- برای آنکه انواع وکالت حقوقی را به عنوان یک وکالت محضری در دفاتر اسناد رسمی ثبت کنید، نیاز دارید که کارت ملی و شناسنامه وکیل و موکل را به همراه کپی آنها به همراهتان ببرید.
