با گسترش شهرنشینی و افزایش آلودگی هوا به دنبال استفاده از خودرو و آلاینده‌های دیگر شهری، اغلب مردم به دنبال راه‌هایی هستند که بتوانند علاوه بر آرامش به دور از هیاهوی شهر، فضای پاکیزه و طبیعی و سبز را به محیط زندگی خود وارد کنند. بام سبز یا روف گاردن یکی از گزینه‌هایی است که به خصوص در سال‌های اخیر توجه خاصی به آن شده و استفاده از انواع روف گاردن مخاطبان زیادی پیدا کرده است. با توجه به این موضوع در این مقاله نگاهی به هزینه ساخت و قوانین ساخت و مراحل ساخت و مشخصات انواع روف گاردن انداخته‌ایم.
بام سبز، باغ بام یا روف گاردن به عبارتی یک باغ خانگی است که می‌توان در آن از انواع خاصی از پوشش گیاهی استفاده کرد و ساخت انواع روف گاردن به عملیاتی گفته می‌شود که در جهت محوطه سازی و ایجاد فضای سبز بر روی سقف خانه‌ها صورت می‌گیرد.
انواع روف گاردن دارای کارکردهای مختلفی از جمله تولید مواد غذایی ، کنترل دما از طریق جذب گرما، مزایای هیدرولوژیکی و همچنین بهبود معماری فضاهای مسکونی و اداری است.
از مزایای روف گاردن می‌توان به ایجاد تعادل در دما اشاره کرد زیرا همانطور که می‌دانیم یکی از علل اصلی ایجاد گرما در شهرها جذب تابش خورشید از طریق جاده‌ها، ساختمان‌ها و جذب گرما به وسیله مصالح موجود در آن‌ها به داخل ساختمان است. به همین دلیل هم سایه‌ای که انواع روف گاردن ایجاد می‌کند باعث می‌شود تا دمای محیط بیشتر از 5 درجه افزایش نیابد.
برنامه‌ریزی برای ساخت انواع روف گاردن در ساختمان‌های کمک می‌کند تا دمای کلی محیط کمتر شده و به دنبال آن در مصرف انرژی صرفه جویی شود. در این مطلب به قوانینی که شهرداری‌ها در ارتباط با ساخت انواع روف گاردن وضع کرده‌اند می‌پردازیم سپس به هزینه‌های اجرای این طرح و مشخصاتی که باید داشته باشد اشاره می‌کنیم.
برای ساخت روف گاردن چه قوانینی وضع شده است؟
ساخت انواع روف گاردن همواره مورد حمایت و توجه شهرداری‌ها بوده و با توجه به شهر و منطقه خاصی که در آن هدف ساخت روف گاردن قرار می‌گیرد گزینه‌های تشویقی زیادی را در نظر گرفته است. از جمله این مشوق‌ها می‌توان به اخذ عوارض کمتر، افزایش تراکم ساخت و مشوق‌های مالیاتی اشاره کرد.
علاوه بر این سازه‌هایی که سطح بسیاری را برای ساختوساز در نظر می‌گیرند می‌توانند برای جبران کمبود فضای سبزی که برای محوطه‌سازی اطراف ساختمان در نظر گرفته‌اند با اجرای انواع روف گاردن آن را جبران کنند.
|
یکی از مزایای روف گاردن ایجاد تعادل در دما است زیرا همانطور که می‌دانیم یکی از علل اصلی ایجاد گرما در شهرها جذب تابش خورشید از طریق جاده‌ها، ساختمان‌ها و جذب گرما به وسیله مصالح موجود در آن‌ها به داخل ساختمان است به همین دلیل هم سایه‌ای که انواع روف گاردن ایجاد می‌کندباعث می‌شود دمای محیط بیشتر از 5 درجه افزایش نیابد. |
همانطور که گفتیم علاوه بر آرامش و ایجاد هوای پاک در پشت بام خانه‌ها، ایجاد یک پوشش سبز، زیبایی بیشتری به فضای شهری و فضای ساختمانی می‌دهد.
در کنار این موضوع آلودگی صوتی ناشی از رفت و آمد خودروها توسط این پوشش سبز کمتر احساس می‌شود. البته ساخت انواع روف گاردن دارای قوانین و ضوابطی است که در ادامه به قوانین ساخت روف گاردن می‌پردازیم.
- پیش از هر چیز باید اشاره کنیم که برای ساختمان‌هایی که از قبل فرمان ساختمانی دریافت کرده‌اند، برگه دستور روف گاردن آماده شده که قابلیت الحاق به فرمان ساختمانی را دارد و روی پروانه ساختمانی صادر شده قبلی ثبت می‌شود.
- یکی از اولین قوانین وضع شده برای ساخت روف گاردن آن است که در صورت اجرای هر متر مربع فضای سبز گسترده، بر اساس ضوابط شهرداری‌ها، یک متر مربع به وسعت مجاز آن‌ها اضافه خواهد شد.
- در صورت اجرای هر متر مربع فضای سبز نیمه فشرده، بر اساس ضوابط شهرداری، دو متر مربع به وسعت مجاز اضافه خواهد شد.
- یکی دیگر از قوانین ساخت روف گاردن آن است که در صورت اجرای هر متر مربع فضای سبز فشرده، بر اساس ضوابط شهرداری، سه متر مربع به وسعت مجاز اضافه خواهد شد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
- در برنامه‌های آینده شهرداری تهران نیز لزوم اختصاص دادن بخشی از فضای زمین‌ها به فضای سبز و فضای بام تصویب شده و در آینده اجرایی خواهد شد.
- یکی دیگر از قوانین ساخت روف گاردن این است که به جهت افزایش انگیزه برای ساخت بام سبز، متقاضیان می‌توانند نسبت به کسر فضای باز ساختمانی، به ازای هر واحد، پنج متر به شرط اجرای سه برابر فضای سبز در بام ساختمان، اقدام کنند.
- در زمره قوانین ساخت روف گاردن این موضوع نیز لحاظ شده که به منظور افزایش انگیزه ساخت انواع روف گاردن یا بام سبز در افراد و کارفرمایان، شهرداری‌ها تعیین کرده‌اند تا متقاضیان طراحی و اجرای روف گاردن می‌توانند در ازای ساخت هر واحد، 5 متر از فضای باز ساختمان را کم کنند (این یکی از قوانین ساخت روف گاردن است که به شرط اجرای 3 برابر فضای سبز در پشت بام ساختمان اجرایی می‌شود).
- علاوه بر این در برنامه آینده شهرداری‌ها، اختصاص دادن قسمتی از فضای زمین‌ها به فضای سبز و فضای بام‌ها اجباری بوده و این مورد در حال حاضر به تصویب رسیده است و در آینده‌ای نزدیک اجرایی می‌شود.
|
علاوه بر آرامش و ایجاد هوای پاک در پشت بام خانه‌ها، ایجاد یک پوشش سبز، زیبایی بیشتری به فضای شهری و فضا ساختمانی می‌دهد و در کنار این موضوع آلودگی صوتی ناشی از رفت و آمد خودروها توسط این پوشش سبز کمتر احساس می‌شود. |
هزینه ساخت روف گاردن چه میزان است؟
به منظور برآورد هزینه ساخت روف گاردن باید به سراغ مشخصات روف گاردن که مد نظر افراد است بپردازیم در واقع گزینه‌هایی که برای اجرای انواع روف گاردن انتخاب می‌کنیم بر هزینه کلی آن موثر است.
برای مثال پوشش گیاهی روی بام، نوع آبیاری این پوشش گیاهی، نور پردازی روف گاردن، زیرسازی انواع روف گاردن، کف‌سازی روف گاردن و تجهیزات جانبی که برای این نوع بام‌ها در نظر گرفته می‌شوند و در عنوان بعدی به آن‌ها می‌پردازیم بر هزینه ساخت روف گاردن موثر هستند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
به صورت کلی می‌توان گفت که برای ساخت هر متر مربع روف گاردن از 180 هزار تومان تا 2 میلیون تومان به صورت تقریبی هزینه ساخت روف گاردن محاسبه می‌شود که هزینه طراحی آن نیز به صورت مجزا محاسبه می‌گردد. البته نوع برند و کیفیت مصالح هم در این میان بر هزینه‌های کلی موثر است. مراحل ساخت روف گاردن به چهار مرحله زیر تقسیم‌بندی می‌شود که هر کدام شامل هزینه‌های مجزایی می‌شود.
- مرحله اول از مراحل ساخت روف گاردن نقشه برداری است که به بررسی استحکام بام ساختمان و تقسیم بار در آن می‌پردازد و ایده‌هایی را برای طراحی ارائه می‌دهد. بعد از طراحی 3 بعدی در قالب چند طرح که می‌تواند لوکس یا معمولی باشد هزینه طراحی بالغ بر متر مربعی 6 هزار تا 10 هزار تعیین می‌شود که در صورتی که اجرای روف گاردن به همان طراح سپرده شود این مبلغ برای آن‌ها رایگان خواهد بود و به آن‌ها عودت داده می‌شود.
- دومین مرحله از مراحل ساخت روف گاردن، یا همان فاز دوم آماده‌سازی پشت بام است. برق‌کشی، لوله‌کشی و نصب سیستم‌های کنترل مراقبتی، زهکشی و نصب سیستم که هزینه ساخت روف گاردن در این فاز از 1 میلیون و 500 هزار تومان شروع می‌شود. در ساختمان‌های قدیمی که نیاز به جابجایی و نصب مجدد تاسیسات و وسایلی مثل آنتن دارد این هزینه‌ها به مراتب بیشتر است.
- در فاز سوم از مراحل ساخت روف گاردن اجرای فضای سبز، چوب، ساخت باربیکیو، ساخت آلاچیق، دیوار سبز، نورپردازی و … صورت می‌گیرد که هزینه ساخت روف گاردن در این بخش هم بستگی به نوع پوشش گیاهی و دستمزد نیروها دارد.
- در فاز چهارم از مراحل ساخت روف گاردن چیدمان بام سبز به سلیقه کارفرما صورت می‌گیرد و نهایتا فینیشینگ کار با وسایل تزئینی به پایان می‌رسد. برای هر آیتم قابل اجرا وابسته به جنس، نوع و سایز در این بخش هزینه مجزایی دریافت می‌شود برای مثال قیمت مبلمان فضای باز برای 7 نفر از 8 میلیون تومان شروع می‌شود. علاوه بر مواردی که برای هزینه ساخت روف گاردن اشاره کردیم 1/5 درصد قیمت تمام شده نیز بابت حمل لوازم و مدیریت کار اخذ می‌شود.
|
برای ساخت هر متر مربع روف گاردن از 180 هزار تومان تا 2 میلیون تومان به صورت تقریبی هزینه ساخت روف گاردن محاسبه می‌شود که هزینه طراحی آن نیز به صورت مجزا محاسبه می‌شود که در این میان نوع برند و کیفیت مصالح هم در این میان بر هزینه‌های کلی موثر است. |
روف گاردن چه مشخصاتی دارد؟
با گسترش روف گاردن در پشت بام خانه‌ها عمده دلایلی که می‌توان برای گسترش این پوشش گیاهی عنوان کرد به این ترتیب است: استفاده از زمین‌های بدون استفاده، زیبایی سازی مناظر شهری و ساختمانی، علاقه به محیط زیست، نوردهی مناسب و ایجاد تعادل در دما، عدم دسترسی حیوانات به این فضاها.
همچنین گاهی اوقات برخلاف تصور عموم که روف گاردن بر روی سقف‌ها اجرا می‌شوند این طرح بر روی تراس خانه و یا هم سطح زمین نیز اجرا می‌شوند و در صورت بالاتر قرار گرفتن از سطح زمین لازم است تا ویژگی‌های خاصی همچون سبک بودن مصالح به کار رفته را مد نظر قرار دهیم.
انواع روف گاردن با باغ‌ها و فضاهای سبزی که می‌بینیم بسیار در ویژگی و مشخصه‌هایی که دارند متفاوت اند برای مثال روف گاردن به دلیل واقع شدن بر سقف خانه‌ها در معرض باد و تابش زیادی از آفتاب قرار دارد و به همین دلیل هم به مراقبت زیادی به دنبال این موضوع نیاز دارد همچنین شما بر روی روف گاردن همیشه باید به فکر سرما و سیستم ذخیره آب هم باشید زیرا در زمان قطع شدن آب گیاهان از بی آبی به خصوص در فصول گرم صدمه نمی‌بینند.
علاوه بر این موضوع سرما هم در فصول سرد سال می‌تواند به پوشش گیاهی روف گاردن آسیب بزند پس باید به فکر یک حفاظ گرم در این زمان‌ها نیز باشید تا بتوانید شرایط گلخانه‌ای را برای گل‌ها و پوشش گیاهی بام سبزتان فراهم کنید. در ادامه به مشخصات روف گاردن می‌پردازیم.
|
در همین رابطه بخوانید: |
- فضای سبز انواع روف گاردن
یکی از مهم‌ترین مشخصات روف گاردن نوع فضای سبزی است که در آن استفاده می‌کنیم باید براساس شرایط آب و هوایی منطقه ای که در آن قرار داریم اقدام کنیم. این فضای سبز شامل گیاهان پوششی و انواع درخت‌ها و درختچه‌ها می‌شود.
- کنترل نور خورشید در انواع روف گاردن
یکی از مهم‌ترین عوامل رشد و تغذیه گیاهان نور خورشید است که بدون وجود آن گیاهان پژمرده شده و از بین می‌روند. پس لازم است قبل از طراحی روف گاردن و آنکه کدام پوشش گیاهی در کدام قسمت روف گاردن باید قرار بگیرد، باید به میزان آفتاب و همچنین سایه اندازی ساختمان‌های اطراف بر روی بام سبز ساختمان دقت شود تا آن دسته از گیاهانی که نیاز به آفتاب مستقیم ندارند در ناحیه سایه قرار گرفته و گیاهانی که نیاز به نور مستقیم خورشید دارند در قسمت آفتاب گیر طراحی شده و قرار داده شوند.
- آبیاری انواع روف گاردن
از دیگر مشخصات روف گاردن که برای نگهداری این فضای سبز بسیار حائز اهمیت است آبیاری پوشش گیاهی است که عمدتا به دلیل محدودیت در استفاده از نیروهای انسانی که مراقبت مستمری از این فضا باید صورت بگیرد، آبیاری انواع روف گاردن از طریق آبیاری اتوماتیک و قطره‌ای صورت می‌گیرد که بر خلاف تصور عموم با توجه به میزان کارکرد آن در هزینه‌ها هم صرفه جویی بیشتری می‌شود.
|
مواردی همچون فضای سبز انواع روف گاردن، کنترل نور خورشید، آبیاری انواع روف گاردن، نورپردازی انواع روف گاردن، زیرسازی روف گاردن، تجهیزات جانبی انواع روف گاردن، کف‌سازی روف گاردن در زمره مشخصات روف گاردن است که به دلیل واقع شدن این پوشش بر سقف خانه‌ها در معرض باد و تابش زیادی از آفتاب قرار دارد و به همین دلیل هم به مراقبت زیادی به دنبال این موضوع نیاز دارد . |
- نورپردازی انواع روف گاردن
همانطور که اشاره کردیم یکی از مشخصات روف گاردن کمک به زیباسازی ساختمان و شهرها است که برای زیباتر شدن این فضا می‌توان از نورپردازی هم استفاده کرد. اگر چه هزینه زیادی بابت نورپردازی انواع روف گاردن اخذ می‌شود اما زیبایی بام سبز را چندین برابر می‌کند.
- زیر سازی روف گاردن
ساخت روف گاردن رطوبت زیادی را به همراه دارد و همین علت هم در صورت زیرسازی نامناسب ممکن است آسیب زیادی به ساختمان وارد شود به همین دلیل هم باید این مرحله از مراحل ساخت روف گاردن با دقت بیشتری انجام بگیرد.
- کف سازی روف گاردن
یکی دیگر از مشخصات روف گاردن کف‌سازی است که در دو حالت قابل اجرا است : چوبی و یا شن و قلوه سنگ تزئینی. در نوع کف‌سازی چوبی هزینه ساخت کف به دلیل بالا بودن هزینه مواد اولیه و زیرسازی کمی گران‌تر از کف‌سازی با سنگ تزئینی است.
- تجهیزات جانبی انواع روف گاردن
این بخش از مشخصات روف گاردن کاملا به سلیقه کارفرما بستگی دارد و بر آن اساس هم اجرا می‌شود. اجرای آلاچیق، باربیکیو، آبنما، میز و صندلی، گلدان، سایبان، شومینه، درختچه و غیره از جمله تجهیزات جانبی است که می‌توان برای زیباسازی بام سبز از آن‌ها استفاده کرد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
جمع بندی
- ساخت و اجرای انواع روف گاردن به عملیاتی گفته می‌شود که در جهت محوطه‌سازی و ایجاد فضای سبز روی سقف خانه‌ها صورت می‌گیرد.
- از مزایای روف گاردن می‌توان به ایجاد تعادل در دما اشاره کرد زیرا همانطور که می‌دانیم یکی از علل اصلی ایجاد گرما در شهرها جذب تابش خورشید از طریق جاده‌ها، ساختمان‌ها و جذب گرما به وسیله مصالح موجود در آن‌ها به داخل ساختمان است.
- شهرداری‌ها به منظور تشویق به طراحی و اجرای انواع روف گاردن اقدام به طرح‌های تشویقی همچون اخذ عوارض کمتر، افزایش تراکم ساخت و مشوق‌های مالیاتی نموده اند.
- ساخت روف گاردن قوانین خاص خود را دارد که این قوانین ساخت روف گاردن در مناطق و شهرهای مختلف متفاوت است.
- سازه‌هایی که سطح بسیاری را برای ساخت و ساز در نظر می‌گیرند می‌توانند برای جبران کمبود فضای سبزی که برای محوطه‌سازی اطراف ساختمان در نظر گرفته‌اند با اجرای انواع روف گاردن آن را جبران کنند.
- شهرداری‌ها با هدف افزایش انگیزه ساخت انواع روف گاردن یا بام سبز در افراد و کارفرمایان، تعیین کرده‌اند تا متقاضیان طراحی و اجرای روف گاردن می‌توانند در ازای ساخت هر واحد، 5 متر از فضای باز ساختمان را کم کنند.
- هزینه ساخت روف گاردن شامل آیتم‌های متعددی است که در حالت کلی برای ساخت هر متر مربع روف گاردن از 180 هزار تومان تا 2 میلیون تومان به صورت تقریبی هزینه ساخت روف گاردن محاسبه می‌شود که هزینه طراحی آن نیز به صورت مجزا محاسبه می‌گردد.
- از مهم‌ترین مشخصات روف گاردن نوع فضای سبزی است که در آن استفاده می‌شود که باید بر اساس شرایط آب و هوایی منطقه‌ای که در آن قرار گرفته اقدام شود.
- ساخت روف گاردن همراه با رطوبت زیادی است و همین موضوع هم در صورت زیر سازی نامناسب ممکن است آسیب زیادی را به ساختمان وارد کند به همین دلیل هم باید این مرحله از مراحل ساخت روف گاردن با دقت بیشتری انجام بگیرد.
- اجرای آلاچیق، باربیکیو، آبنما، میز و صندلی ، گلدان، سایبان، شومینه، درختچه و غیره از جمله تجهیزات جانبی هستند که می‌توان برای زیباسازی بیشتر بام سبز از آن‌ها استفاده کرد.
