چیزی به پایان اسفند، آغاز بهار و عید نوروز و آغاز یکی از رسوم قدیمی ایرانیها باقی نمانده است. خانهتکانی عید رسمی که بار اصلی آن بر دوش مادر خانواده یا خانم خانه است و معمولا در ماه اسفند بخش زیادی از وقت بانوان ایرانی صرف آن میشود. اما برای اینکه هم یک خانهتکانی اساسی داشت و هم بتوان با خیال راحت به باقی کارها رسید، چه باید کرد؟ نظافت و تمیزکاری خانه مانند تمیز کردن اتاقها و حمام و سرویسهای بهداشتی و از همه مهمتر آشپزخانه در هنگام خانهتکانی و به همریختگی در آخر سال،
در این مطلب نکاتی را در مورد خانهتکانی عید به شما میگوییم که میتواند خانهتکانی امسالتان را متفاوت با سالهای قبل کند.
خانهتکانی عید را با برنامه شروع کنید
در هر کاری اگر برنامهریزی وجود داشته باشد، آن کار بهتر، سادهتر و سریعتر انجام میشود. داشتن نظم و ترتیب برای انجام کارها اهمیت بالایی دارد. علاوه بر این، وقتی شما بدانید هر روز که از خواب بیدار میشوید قرار است برای خانهتکانی عید چه کاری انجام دهید، ذهنتان آرامش بیشتری دارد و با نزدیک شدن به اواخر اسفند استرس تمام نشدن کارها به سراغتان نمیآید.
هرچه فرآیند خانهتکانی عید را زودتر شروع کنید، میتوانید برنامه سبکتری داشته باشید. بهتر است به جای اینکه چند روز سخت کار کنید و خودتان را از پا بیندازید، خانهتکانی را در مدت زمان بیشتر ولی با شدت کمتری انجام دهید. در برنامه خود سعی کنید حداکثر نصف وقتتان را به خانهتکانی اختصاص دهید تا بتوانید با باقی وقت آزادتان به استراحت یا انجام سایر کارها بپردازید.
برنامهریزی برای خانمهای شاغل اهمیت بیشتری دارد. اگر شاغل هستید، حتما اهمیت کارهای مختلف خانهتکانی را برای خودتان مشخص کنید. شما وقت کمتری دارید و لازم نیست به شدت یک خانم خانهدار، خانهتکانی کنید. کارهایی را در اولویت بگذارید که واقعا برایتان اهمیت دارد.
در برنامهریزی روزانه سعی کنید کارهای مرتبط با هم را قرار دهید. مثلا اگر یک روز میخواهید ظرفهای آشپزخانه را بشویید، بهتر است سایر کارهای آن روزتان نیز مربوط به خانهتکانی آشپزخانه باشد که مجبور نشوید بین فضاهای مختلف خانه جابهجا شوید.
در همین رابطه بخوانید: |
فیل بزرگ را خرد کنید!
بعضی از کارهای مربوط به خانهتکانی عید هم بسیار وقتگیرند و هم نسبت به سایر کارها حجم بیشتری دارند. بانوان ایرانی عادت دارند این کارها را یکجا با هم انجام دهند. مثلا تصمیم میگیرند که یک روز تمامی فرشهای خانه را شامپو فرش بکشند، یا تمام لباسها، پردهها، ملحفهها و… را یکجا با هم بشویند. اما این روش اشتباه است.
شما باید سعی کنید کارهای بزرگ را به کارهای کوچک تبدیل کنید. به جای اینکه دو روز پیاپی با شستن تمامی لباسها و ملحفهها و پردهها و… خودتان را به شدت خسته کنید، بهتر است آن را در چند روز انجام دهید. مثلا یک روز فقط لباسها را بشویید؛ یک روز ملحفهها؛ یک روز پردهها و الی آخر.
در خانهتکانی تعادل را حفظ کنید
تمام کارهای مربوط به خانهتکانی عید سختی یکسانی ندارند. مثلا مرتب کردن وسایل انباری با شستن فرشها از نظر سختی در یک رده قرار نمیگیرند. شما باید هنگام برنامهریزی و انجام کارهای خانهتکانی، کارهای سخت و آسان را یکی در میان انجام دهید. یک کار سخت، یک کار آسان. بعد یک کار سخت دیگر و باز یک کار آسان. بدین ترتیب وقتی مشغول انجام دادن کار آسان هستید، برای انجام کار سخت بعدی انرژیتان را ذخیره میکنید.
سعی کنید میزان نشستن و ایستادنتان را هم تنظیم کنید. تمام روز نشسته یا تمام روز ایستاده نباشید. در یک کلام تعادل را حفظ کنید.
یکی برای همه، همه برای یکی
درست است که مادر خانواده در خانهتکانی عید نقشی کلیدی دارد، اما این بدان معنی نیست که باقی اعضای خانواده نباید هیچ کاری بکنند! شما سوپرمن نیستید که تمامی کارها را یک نفره انجام دهید. اگر از نظر مالی توانایی دارید، برای برخی کارهای سنگین کارگر استخدام کنید؛ اما اگر وضع مالیتان این اجازه را به شما نمیدهد یا کلا علاقهای به کارگر گرفتن ندارید، حتما روی کمک بقیه اعضای خانواده حساب کنید.
کارهایی که به هر یک از اعضا محول میکنید باید متناسب با همان فرد باشد و بهتر است که از همهی افراد خانواده کمک بگیرید. حتی کودک پنج شش ساله شما هم میتواند در خانهتکانی عید به اندازه خودش کمکتان کند. سعی کنید تعادل و انصاف را در تقسیم کارها رعایت کنید تا از دلخوریهای احتمالی بین اعضای خانواده پیشگیری کرده باشید.
ضمنا حتما قبل از اینکه به هر یک از اعضای خانواده کاری بدهید، به او اطلاع دهید که باید فلان کار را انجام دهد. چون هرکس برای خودش برنامهای دارد و اگر او از قبل بداند چه وظیفهای دارد، آن را در برنامهی خودش لحاظ میکند. بدین ترتیب از مشاجرات احتمالی هم جلوگیری کردهاید.
کارهایی که به هر یک از اعضا محول میکنید باید متناسب با همان فرد باشد و بهتر است که از همهی افراد خانواده کمک بگیرید. |
استراحتهای شیرین
حین خانهتکانی عید به استراحت اهمیت ویژهای بدهید. لازم نیست از پا در بیایید و بعد به خودتان استراحت دهید. بهتر است هر نیم ساعت یا یک ساعت، ده پانزده دقیقه استراحت کنید. در این مدت میتوانید تلویزیون تماشا کنید، موسیقی گوش کنید یا فقط دراز بکشید. این استراحتهای کوتاه باعث میشوند هیچوقت به مرز خستگی کشنده نرسید.
خوشاخلاق باشید
تعارف که نداریم، خانهتکانی عید خستهکننده است و آدمها وقتی خسته میشوند زودتر عصبانی میشوند. به همین دلیل روزهای خانهتکانی ممکن است با کوچکترین اتفاقی اعضای خانواده از کوره در بروند و با هم دعوا کنند. این دعواها روزهای آخر سال را به کام همهتان تلخ میکند. تمیز شدن خانه ارزش این دعواها و دلخوریها را ندارد. پس سعی کنید بر اعصابتان کنترل داشته باشید و با آرامش با مسائل روبهرو شوید.
خانهتکانی عید و تغییر دکوراسیون
انسان تنوعطلب است و از آنجا که معمولا در توان خانوادهها نیست که تمامی وسایل خانه را سالی یک بار عوض کنند، بهتر است برای ارضای این حس تنوعطلبی دکوراسیون خانه را تغییر دهید. بهترین زمان برای این تغییر هم خانهتکانی عید نوروز است. با جابهجا کردن مبلها، وسایل آشپزخانه، موقعیت تلویزیون و… میتوانید چهره جدیدی به خانهتان ببخشید.
اینها نکاتی کلی در مورد خانهتکانی عید نوروز بود. در ادامه بخشی از کارهای خانهتکانی عید را با هم مرور میکنیم. کارهایی که در طول سال ممکن است آنها را انجام ندهید، اما احتمالا برای خانهتکانی عید سراغشان میروید.
در همین رابطه بخوانید: |
نظافت و تمیزکاری
- خانهتکانی عید نوروز زمانی مناسب برای آن است که به نظافت و تمیزکاری سطوح مانند دیوارها، چهارچوب درها و ستونها بپردازید. مطمئنا در طول سال گرد و خاک زیادی روی آنها نشسته و تمیزکاریشان چهره جدیدی به خانهتان میدهد. این کار را میتوانید با دستمال یا اسفنج مرطوب به کمی مایع ظرفشویی انجام دهید.
- نمیشود خانهتکانی عید کرد ولی پنجرهها را تمیز نکرد! برای نظافت و تمیزکاری پنجرهها از افشانههای مخصوص شستشوی شیشه استفاده کنید. سعی کنید نظافت و تمیزکاری شیشه را در روز انجام دهید، تا لکهای از زیر دستتان در نرود.
- شستن فرش کار سادهای نیست. اگر کمتر از 16 ماه از آخرین باری که فرشهایتان را شستهاید میگذرد، بهتر است یا قید شستن آنها را بزنید یا اینکه به استفاده از شامپو فرش اکتفا کنید. اما اگر دو سال یا بیشتر است که فرشها را نشستهاید، شاید بهتر باشد که به قالیشوییهای معتبر مراجعه کنید.
- زیر مبلها، تختها، پشت و روی کمدها و وسایل ایدهآلترین مکان برای جمع شدن گرد و غبار و خاک است. بهتر است حین خانهتکانی و نظافت آشپزخانه یا اتاق خواب وسایل را کاملا جابهجا کرده و زیر، رو و پشت آنها را نظافت و تمیز کاری کنید.
- شستن پردهها و زیرپردهایها در خانهتکانی عید به نظر ضروری است. بعد از شستن آنها میبینید که چقدر جلوهی خانه یا اتاقها تغییر میکند.
خانهتکانی عید و آشپزخانه
آشپزخانه یکی از بخشهای خانه است که شما به عنوان خانم خانه بیشترین سر و کار را با آن دارید، پس خوب است که وقت زیادی برای نظافت و تمیزکاری آن بگذارید. در ادامه چند نکته در مورد خانهتکانی آشپزخانه به شما یادآور میشویم.
- سعی کنید محتویات تمامی کابینتها را تمیز کنید. ظرفهایی که در طول سال استفاده نکردهاید احتمالا خاک گرفتهاند و نیاز دارند آبی به آنها بزنید.
- یک بخش مهم از خانهتکانی آشپزخانه مربوط به نظافت و تمیزکاری یخچال و فریزر است. محتویات فریزر را بیرون بیاورید، برفک فریزر را آب کنید. موادی که استفادهای برایتان ندارند یا دیگر قابل مصرف نیستند را دور بریزید و تمامی وسایل را دوباره منظم داخل یخچال و فریزر بچینید. خواهید دید که فضای زیادی برایتان باز میشود.
- ظروف مربوط به ادویهجات را از کابینتها بیرون بیاورید. آنهایی که خالی شدهاند را کنار بگذارید، گرد و خاک شیشههای ادویه را بگیرید. شیشههای ادویه را حتما در مکانی قرار دهید که در معرض نور و هوا نباشند.
- معمولا خانوادهها داروهایشان را در آشپزخانه نگهداری میکنند. بهتر است که ظرف مربوط به نگهداری دارو را مرتب کنید. محتویات آن را بیرون بریزید، داروهای تاریخ مصرف گذشته را دور بریزید. ظرف داروهایتان را تا حد ممکن از داروهایی که به آن نیاز ندارید خالی کنید تا وقتی دنبال داروهای لازم میگردید، سردرگم نشوید.
در همین رابطه بخوانید: |
خانهتکانی عید و حمام و سرویسهای بهداشتی
حمام و سرویسهای بهداشتی از جمله مکانهایی هستند که پیوسته با آب در تماسند و ممکن است بعضی افراد فکر کنند نیاز به تمیزکاری ندارند، اما حتی این مکانها هم در خانهتکانی عید مورد توجه هستند.
بسیاری از بانوان ایرانی برای برق انداختن حمام و سرویسهای بهداشتی از وایتکس یا جوهر نمک استفاده میکنند. باید توجه کنید که این مواد گرچه قدرت پاککنندگی بالایی دارند، اما بخاراتشان میتوانند برای شمات مضر باشند. سعی کنید حین خانهتکانی حمام یا سرویسهای بهداشتی، راهی برای خروج این بخارات در نظر بگیرید وگرنه ممکن است میزانشان به حدی برسد که بیهوشتان کند! بهتر است زمانی به تمیزکاری حمام و سرویسهای بهداشتی مشغول شوید که افراد دیگری هم در خانه باشند تا اگر برایتان اتفاقی افتاد، به کمکتان بیایند.
تعویض لیف، تمیز کردن وان، گرفتن لکهی کاشیها و شستن پردهی حمام و سرویس بهداشتی میتواند از کارهای مربوط به خانهتکانی این بخشها باشد.
جمعبندی
- اگرچه معمولا خانم خانه وظیفه مدیریت خانهتکانی عید را برعهده دارد، با تقسیم وظایف و برنامهریزی در کارها میشود از خانهتکانی آشپزخانه و اتاق خواب و سرویسها خسته نشد آن را به یک فعالیت گروهی لذتبخش تبدیل کرد.
- در خانهتکانی عید باید تعادل را حفظ کنید و هر از گاهی به خودتان استراحت دهید. سعی کنید خانهتکانی را برای روزهای پایان سال نگذارید و زودتر شروع به انجام دادن آن کنید. همه کارهای سنگین را در یک روز انجام ندهید تا خسته و عصبانی نشوید.
- هنگام استفاده از شویندهها باید مراقب بود تا به سلامتتان آسیبی وارد نشود. حتما از ماسک و دستکش استفاده کنید. دقت داشته باشید تا چند مایع شوینده با هم ترکیب نشوند. کمک گرفتن از یک کارگر میتواند کار شما را آسانتر کند.