در آشپزخانه خانه همه ما روزانه مقدار زیادی زباله تولید میشود. اگر خیلی به فکر محیط زیست باشید شاید نهایتا زبالههای خشک و تر را از هم جدا کنید. اما تا به حال به این فکر کردهاید که میتوانید از بخش عمدهی آشغالهای تولیدی خانهتان کودی با کیفیت تولید کنید؟ اگر اهل نگهداری از گل و گیاه باشید این کود میتواند خیلی جدی به کارتان بیاید. اگر هیچ گل و گیاهی ندارید هم شاید بتوانید از این کود پول در بیاورید.
کمپوست خانگی یک روش برای کاهش حجم زبالههای فسادپذیر خانگی و تبدیل آنها به موادی کاربردی است. در این مطلب میخواهیم نحوه تبدیل آشغالهای بدبوی آشپزخانه به کودی مفید را با هم بررسی کنیم.
چرا کمپوست خانگی؟
تولید کود ارگانیک از زبالههای آشپزخانه کاری است که نیاز به کمی صبر و حوصله دارد، اما اگر فوایدش را بدانید شاید سختی مسیر برایتان آسانتر شود. از فواید تولید کمپوست خانگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- با تولید کمپوست خانگی حجم زبالههای روزانهتان کمتر شده و از این طریق به حفظ محیط زیست کمک میکنید.
- با تولید کود ارگانیک در خانه نیازی به خرید کودهای شیمیایی برای تغذیه گل و گیاهانتان ندارید. بدین ترتیب هم در هزینههایتان صرفهجویی کرده و هم به نحوی به محیط زیست کمک میکنید.
- تولید کود خانگی هیچ هزینهای برایتان ندارد. اگر بتوانید با استفاده از کرمهای ورمی کمپوست در حجمهای بالا کود درست کنید شاید بتوانید از آن کسب درآمد هم بکنید.
تولید کمپوست خانگی هم به حفظ محیط زیست کمک میکند و هم به جیب شما. |
از چه موادی برای تولید کمپوست خانگی استفاده کنیم؟
برای تولید کمپوست خانگی تنها به آشغالهای آشپزخانهتان نیاز دارید. مواد مورد استفاده در این فرآیند به دو دسته مواد سبز (موادی که نیتروژن دارند) و مواد قهوهای (موادی که کربن دارند) تقسیم میشوند. در ادامه به برخی از مواد سبز و قهوهای اشاره میکنیم.
- مواد سبز مانند برگهای سبز گیاهان، گلها، زبالههای باغ، سبزیجات، پوست میوهها، تفاله چای و قهوه، پوسته تخم مرغ و مواد مشابه.
- مواد قهوهای مانند برگهای سوزنی درختان همیشه سبز (مثل کاج)، برگهای خشک شده، شانه تخم مرغ، دستمال و حوله کاغذی، روزنامه و کاغذ (غیر از کاغذهای گلاسه)، پوست درخت، کاه، مقوا، کیسههای قهوه و چای، چمنهای کوتاه شده و مواد مشابه.
در همین رابطه بخوانید: |
چه موادی کمپوست نمیشوند؟
گرچه کمپوست خانگی راهی برای تبدیل آشغالهای آشپزخانه شما به کود است، اما باید بدانید که نمیتوانید از همه آشغالهایتان برای تولید کمپوست استفاده کنید. در ادامه به برخی از مواد غیرقابل کمپوست اشاره میکنیم.
- فرآوردههای لبنی (مانند شیر، کره، ماست و…): این مواد بوی بدی ایجاد کرده و حشرات موذی را جذب میکنند.
- ضایعات هرس درختان سمپاشی شده: میتوانند باعث از بین رفتن ارگانیسمهای مفید کمپوست شوند.
- ضایعات حیوانات خانگی (مثل مدفوع سگ و گربه): این مواد ممکن است حاوی مواد بیماریزا و برای انسان و گیاه خطرآفرین باشند.
- خاکستر زغال: چون مواد موجود در آن برای گیاهان مفید نیست.
- آبی که برای شستوشو در آشپزخانه استفاده شده: تنها در صورتی که فاقد مواد شیمیایی شوینده باشد میتوان برای افزایش رطوبت از آن استفاده کرد.
- سایر مواد مانند پلاستیک، فلزات، علفهای هرز و سمی، مواد شیمیایی و گیاهان بیمار و حشرات.
چطور کمپوست خانگی درست کنیم؟
برای تولید کود در خانه دو روش وجود دارد. روش اول همان روش سنتی است. شما در حیاط خانه چالهای میکنید و مواد موردنظرتان را در آن چال میکنید. بعد حدود یک سال صبر میکنید تا در نهایت کود خانگیتان آماده شود. این روش آسانترین روش است و طبیعت تمام مراحل تبدیل زباله به کود را برایتان انجام میدهد.
اما این روش فقط به درد کسانی میخورد که باغ یا خانهای با حیاط بزرگ دارند. امروزه اکثر افراد در خانههای آپارتمانی زندگی میکنند و روش دفن در زمین به کارشان نمیآید.
اگر شما هم جزو این دسته هستید اصلا نگران نباشید. درون یک سطل پلاستیکی یا فلزی هم میتوان کمپوست خانگی تولید کرد.
در همین رابطه بخوانید: |
برای کمپوست خانگی سطلهای مخصوصی در بازار وجود دارد که میتوانید آنها را تهیه کنید. اما اگر نمیخواهید زیاد هزینه کنید یک سطل معمولی هم کارتان را راه میاندازد. فقط به این توجه کنید که سطل را اولا باید در محلی مسطح قرار دهید و ثانیا باید در جایی باشد که بتوانید هر چند روز به آن سر بزنید. پشت بام یا بالکن خانه گزینههایی مناسب برای جاگذاری سطل کمپوست هستند.
حالا وقت پر کردن سطل فرا رسیده. کف سطل را با چند شاخه پر کنید تا به نوعی سطل کمپوستتان زهکشی شده و جریان هوا در آن برقرار شود. بعد یک لایه برگ روی آن بریزید. از اینجا به بعد به صورت یک لایه در میان سطل را از مواد سبز و مواد قهوهای پر کنید.
در آینده هر وقت خواستید به سطل کمپوستتان موادی اضافه کنید حتما به لایهبندی که گفته شد توجه کنید و دقت کنید که زیر زبالههای جدید یک لایه مواد قهوهای وجود داشته باشد. در غیر این صورت رطوبت توده بالا رفته و باعث کند شدن سرعت تجزیه مواد میشود.
حتما حین پر کردن سطل کمپوست به لایهبندی یکی در میان مواد سبز و مواد قهوهای توجه کنید تا بهترین نتیجه را از کارتان بگیرید. |
چطور از سطل کمپوست نگهداری کنیم؟
برای نگهداری از سطل کمپوست باید به چند مورد توجه کنید. هر بار که مادهای جدید به سطل اضافه کنید حتما مطمئن شوید که با لایههای پایینتر مخلوط میشود.
اگر سطل کمپوستتان از خودش بوی بد متساعد میکند یعنی که تجزیه مواد به صورت بیهوازی انجام میشود. برای رفع این ایراد باید حداقل یک بار در هفته مخلوط کمپوستتان را زیر و رو کنید.
کنترل رطوبت سطل کمپوست نیز اهمیت بالایی دارد. رطوبت توده مواد شما باید مانند اسفنجی باشد که آب را به خودش جذب کرده است. یعنی اگر آن را در دست گرفتید نباید قطرات آب از آن چکه کرده یا رطوبتش دستتان را خیس کند. پس همواره رطوبت مواد را چک کنید. اگر مواد خشک بودند به آن آب و اگر زیادی مرطوب بودند به آن مواد خشک اضافه کنید.
برای کاهش زمان روند تولید کود خانگی باید به شرایط محیطی هم توجه کنید. مثلا اگر در منطقهای سردسیر زندگی میکنید باید سطل کمپوستتان را در معرض تابش نور خورشید قرار دهید. زیرا عمل تجزیه مواد به مقداری گرما نیاز دارد. اما اگر در منطقهای گرمسیر زندگی میکنید بهتر است سطل را در سایه بگذارید. بدین ترتیب از تبخیر آب و خشک شدن مواد جلوگیری میکنید.
زیر و رو کردن مخلوط داخل سطل کمپوست برای تولید کود خانگی به صورت هفتگی برای جلوگیری از بدبو شدن آن امری ضروری است. |
کمپوستتان را برداشت کنید!
فرآیند تولید کمپوست و کود خانگی بین 4 تا 6 ماه طول میکشد. شما با توجه به نشانههای ماده نهایی نیز میتوانید مطمئن شوید کمپوستتان آماده بهرهبرداری است یا خیر. کمپوست نهایی رنگی تیره دارد، ترد است و بویی شبیه بوی خاک میدهد. تکمیل کمپوست معمولا از بالای سطل شروع میشود. شما میتوانید هر بخش از سطل را که فرآیند تبدیلش کامل شده از سطل خارج کنید.
قبل از تکمیل تجزیه مواد از آنها استفاده نکنید! اگر تجزیه کامل نشده باشد میکروبهای داخل توده ممکن است با مصرف نیتروژن خاک مانع از رشد گیاهان شما شوند.
کرمهای زبالهخوار
طبیعت برای تبدیل آشغال به کود راه حل دیگری نیز دارد: کرمهای زبالهخوار. این کرمها قادرند روزانه چندین برابر وزنشان زباله بخورند و با هضم آنها کودی موسوم به ورمی کمپوست درست کنند. شما نیز میتوانید با استفاده از این کرمها به فرآیند تولید کمپوست خانگیتان سرعت ببخشید.
استفاده از کرمهای زبالهخوار یک خوبی دارد و آن این است که نیازی به هم زدن محتویات سطل ندارید. ضمن اینکه سرعت تولید کود به کمک کرمهای زبالهخوار بسیار بالاست. این کرمها به مرور زیاد میشوند و شما میتوانید کرمهای اضافی را به محلهای پرورش این نوع کرم بفروشید. اگر حجم زباله تولیدیتان بالا باشد میتوانید به کسب درآمد از طریق فروش کود تولیدیتان نیز فکر کنید.
استفاده از کرمهای زبالهخوار جایگزینی بسیار مناسب برای روشهای سنتی تولید کود خانگی است. این کرمها کار تولید کمپوست خانگی را برای ساکنین آپارتمانها بسیار راحت میکنند. |
جمعبندی
- تولید کمپوست خانگی به شما کمک میکند که هم از حجم زبالههای تولیدیتان بکاهید و هم در تولید کود موردنیاز گیاهانتان خودکفا شوید.
- مواد قابل استفاده در فرآیند تولید کمپوست خانگی به دو دسته مواد سبز (مواد دارای نیتروژن) و مواد قهوهای (مواد دارای کربن) تقسیم میشوند.
- موادی مانند فرآوردههای لبنی، باقیمانده گوشت و ماهی، ضایعات حیوانات خانگی، پلاستیک و فلزات غیرقابل کمپوست هستند.
- برای تولید کمپوست خانگی میتوانید از روش دفن در زمین یا تولید در سطل کمپوست استفاده کنید.
- حین پر کردن سطل یک لایه در میان مواد سبز و قهوهای بریزید.
- هفتهای یک بار مواد داخل سطل را هم بزنید تا از بدبو شدن توده جلوگیری کنید.
- کرمهای زبالهخوار میتوانند در تولید سریعتر کمپوست در محیطهای کوچک به شما کمک کنند.
دوستانی که مایلند از سایتی دیدن کنند که فقط در باره “پسماند” و “کمپوست” مطلب دارد و در ضمن نگاه ویژه ای به مقوله کمپوست سازی خانگی دارد می توانند “بهداشت محیط دم دستی” را به خاطر بسپارند:
http://WWW.YARABUMCO.IR
در تهیه کود کمپوست آیا از کود شیمیایی می توان استفاده کرد؟؟
اصلا! کودهای شیمیایی مضرات فراوانی دارند و اصولا استفاده و درست کردن کمپوست برای این است که از کود شیمیایی کمتر استفاده شود.
در ضمن، کود کمپوست نیست و این دو تفاوت ظریفی با هم دارند….
سلام
اگر بطور انبوه کمپوست تهیه کنیم چاله کود چگونه باشد؟ خاکی بهتر است یا سیمانی؟
چاله سیمانی بهتر است، چون کنترل شرایط بهتر صورت می گیرد.
بسیار عالی
من توی یه گونی مخلوط کردم وهوا هم در گردش هست ولی بوی بدی میده چرا/؟مخلوطش چی باید ابشه؟ من کاغذ وپوست میوه و….هست چیز دیگه ای میخاد؟
بوی بد به دلیل زیادی پسماندهای سبز است. اگر پسماند قهوه ای( خاک اره و برگ زرد درخت و کاغذ و مقوا و ….) اضافه کنید بوی بد بر طرف می شود؛ البته اگر هوای کافی به مخلوط برسد.
سلام
در کیسه های پلاستیکی ضخیم هم میشه کمپوست تولید کرد یا نه؟ کرم ها رو از کجا میشه تهیه کرد؟
سلام بله میشه اینکارو انجام داد فقط باید کیسه رو از جاهای مختلف سوراخ کرد که تبادل اکسیژن با مواد داخل براحتی صورت بگیرد و عمل پوسیدن به صورت هوازی انجام شود.
سلام ممنون از سایتتون کرم های های زباله خوار رو از کجاتهیه کنیم
سلام .کمپوست تولید شده را چگونه و در کجا میتوانیم عرضه کنیم و همینطور کرم قرمز را چگونه و کجا عرضه کنیم ممنون ،این سوال چند نفر است ولی هنوز ج ندادین
در برخی سایت ها و فروشگاه ها کرم های قرمز red wigler به جهت حجم بزرگشان و تولید مثل زیاد و سریع عرضه میشود و مناسب این کار هستند .
سلام
وقت بخیر
از کجا میشه کرم زباله خوار تهیه کرد
اگر تهران هستید و در تعداد کم می خواهید می توانم برایتان بفرستم.
سطلی که برای کمپوست استفاده می شود باید دارای منفذ از پایین یا اطراف باشد یا خیر؟
حتما باید از پایین سوراخ داشته باشد تا آب و رطوبت اظافی زهکشی شود.
از اطراف سطل هم جهت تهویه مناسب و رسیدن اکسیژن به مواد به منظور انجام عمل تجزیه ضروری است.
یک نوع کمپوست ساز خانگی به نام بوکاشی وجود دارد که اصلا منفذ ندارد و بو هم نمی دهد. اطلاعات این نوع سطل را شما می توانید با سرچ بوکاشی در گوگل به دست آورید.
لطفا راهنمایی کنید به کجا میشود کمپوست خانگی را فروخت
کمپوست خانگی به دلیل حجم کم مواد تولیدی و همچین طولانی شدن دوره پوسیدن فقط صرفه استفاده شخصی در مقیاس گل و گلدان باغچه را دارد.