وقتی صحبت از شستشوی نما می‌شود، بعضی از افراد با این کار موافق‌اند و برخی مخالف‌اند، اما بسیاری از افراد اصلا نمی‌دانند که شستشوی نمای ساختمان چیست یا چه ضرورتی دارد. نماشویی یا شستن نمای ساختمان کار بسیار تخصصی به حساب می‌آید. شستشوی انواع نمای ساختمان روش‌های مختلفی دارد که باید توسط فرد متخصص انجام شود.
فرقی نمی‌کند شما جزو کدام دسته هستید. در این مقاله می‌خواهیم دلایل ضرورت شستشوی نما را مطرح کنیم و به شما بگوییم چه روش‌هایی برای این کار وجود دارد و هر کدام از این روش‌ها مناسب چه ساختمان‌هایی است.
علل ضرورت شستشوی نما ساختمان
در پاسخ به سوال اینکه چرا باید نمای یک ساختمان را شست، اولین چیزی که به ذهن می‌رسد مسأله زیبایی ساختمان است. به هر حال یک ساختمان تمیز نسبت به ساختمانی کثیف ظاهر زیباتری دارد. ساختمان‌های تمیز در نظر عموم مردم جلوه مهمان‌نوازانه‌تری دارند و در کل جذاب‌ترند. ساختمان‌ها هم به نوعی مثل انسان‌ها هستند. اگر به ظاهرشان برسید روی بقیه اثرگذاری بیشتری دارند.
اما بعد از زیبایی که واضح‌ترین و اصلی‌ترین دلیل نیاز به نماشویی ساختمان است، دومین دلیل برای این کار نیازهای تعمیر و نگهداری ساختمان است. اگر نمای ساختمان پوشیده از دوده، چرک و چیزهای دیگر باشد نمی‌توان لایه‌های زیرین نما را درست دید، در نتیجه به موقع متوجه نخواهید شد که کدام قسمت نما در حال تخریب است. پس نمی‌توانید پیش از وقوع فاجعه نما را تعمیر کنید.
|
با شستشوی نما به راحتی می‌توان خرابی‌های احتمالی زیر آلودگی‌ها را دید و قبل از اینکه شرایطشان بدتر شود به آنها رسیدگی کرد. |
سومین دلیل برای شستن نمای ساختمان حذف آلودگی‌های مخرب است. اکسیدهای گوگرد، نیتروژن و سایر آلودگی‌های باران‌های اسیدی می‌توانند به نمای ساختمان صدمه وارد کرده یا روند فرسایش آن را تسریع کنند.
البته به این نکته باید توجه کرد که نیاز نیست به نمای همه‌ی ساختمان‌ها به یک اندازه رسیدگی کرد. نمای بعضی ساختمان‌ها نیاز به مراقبت‌های ویژه دارند و بعضی دیگر اهمیت تمیز نگه‌داشتن نمایشان کمتر است.
از عواملی که روی سطح مراقبت موردنیاز نما اثرگذارند می‌توان به موقعیت ساختمان، کاربری آن، موقعیت جغرافیایی‌اش و وضعیت آب و هوایی منطقه اشاره کرد. بنابراین با در نظر گرفتن تمام این عوامل می‌توانید تصمیم بگیرید که ساختمان شما به چه شستشویی نیاز دارد.
چه عواملی در شستشوی نمای ساختمان موثرند؟
قبل از تصمیم‌گیری برای شستن نمای ساختمان حتما کارآیی آن را در نظر بگیرید. نمای ساختمان‌های تجاری، مغازه‌ها و مراکز فروش نسبت به خانه‌های مسکونی بیشتر به شستشو نیاز دارند.
منطقه‌ای که ساختمان در آن قرار گرفته نیز اهمیت بسیار زیادی دارد. مثلا ساختمانی در شهر تهران که آلودگی در آن بیداد می‌کند نسبت به ساختمانی در یک شهر کوچک که هوای نسبتا پاکی دارد، دفعات بیشتری نیاز به شستشو پیدا می‌کند.
ضمن اینکه معمولا کثیفی ساختمان‌های کلان‌شهرها بسیار شدیدتر از ساختمان‌های شهرهای کوچک است و به همین دلیل برای این ساختمان‌ها به روش‌های شستشوی پیشرفته‌تری نیاز دارید.
مثلا ممکن است نمای ساختمانی در یکی از شهرهای کوچک شمال تنها با آب به خوبی پاک شود، اما برای تمیز کردن آلودگی‌ها از نمای ساختمانی در تهران نیاز باشد که به روش‌های شیمیایی متوسل شوید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
زمانی که تصمیم به شستن نمای ساختمان را گرفتید به این نکته توجه کنید که شاید فقط لازم باشد بخشی از نما را بشویید. مثلا آن بخشی که از پیاده‌روی جلوی خانه دیده می‌شود. هیچ‌‌کس از پایین تا بالای نمای ساختمان‌های مرتفع و آسمان‌خراش‌ها را نمی‌شوید. در این ساختمان‌ها معمولا حداکثر نما را تا طبقه‌ی ششم می‌شویند. یعنی همان بخشی که رهگذران می‌توانند ببینند.
میزان رطوبت منطقه نیز می‌تواند بر دفعات موردنیاز برای شستشوی نما موثر باشد. در واقع رطوبت اصلی‌ترین دلیل فرسایش ساختمان‌هاست. ترکیب رطوبت و گازهای موجود در هوا یا نمک‌های محلول در آب که در باران‌های اسیدی یافت می‌شوند روند فرسایش نمای ساختمان را سرعت می‌بخشد.
وقتی که نمک‌ها در آب حل می‌شوند از لای ترک‌های ریز تا اعماق لایه‌های زیرین نما نفوذ می‌کنند. بعد از تبخیر آب بلورهای نمک بر جای می‌مانند و از داخل به نما فشار وارد می‌کنند. همین فشار عمر مفید نما را کاهش می‌دهد.
اما با شستشوی مرتب نما این نمک‌ها از ترک‌ها به بیرون رانده می‌شوند و عملا عمر نما افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل در مناطقی که میزان رطوبت هوا بالاست، نیاز بیشتری به شستشوی نما احساس می‌شود.
|
ساختمان‌های کلان‌شهرها به خاطر آلودگی بیشتر هوا و همچنین بیشتر بودن باران‌های اسیدی نیاز فزاینده‌ای به شستشوی نما دارند. |
روش‌های شستشوی نمای ساختمان
برای شستن نمای ساختمان روش‌های مختلفی وجود دارد، اما هر کدامشان برای شرایط خاصی مناسب است. اگر روش را به درستی انتخاب نکنید ممکن است عملیات شستشو به جای تمیز کردن ظاهر ساختمان به آن آسیبی جدی بزند. مثلا یک نمای سنگی را نمی‌توان به همان صورتی شست که نمای آجری را می‌شویند.
از طرفی نوع آلودگی نیز بر انتخاب روش شستشو موثر است. مثلا روش شستشوی نمای ساختمانی که دوده گرفته با نمایی که لکه‌های کثیف روغنی روی آن نشسته تفاوت دارد.
اما به عنوان یک قانون کلی به خاطر داشته باشید که همیشه باید ملایم‌ترین روش را برای شستشو انتخاب کنید و اگر خواستید سراغ روش‌های قدرتمندتر بروید، خیلی دقت به خرج دهید.
برای شستشوی نما سه روش کلی وجود دارد: شستشو به کمک آب، شستشو به کمک مواد شیمیایی و شستشو با تراشیدن. روش شستشو با تراشیدن به کمک ماسه یا سنگ‌سابی چندان توصیه نمی‌شود زیرا در این روش علاوه بر اینکه دوده و چرک و کثیفی از نما زدوده می‌شود، مقداری از سطح آن نیز سابیده می‌شود که نوعی آسیب به حساب می‌آید. بنابراین جز در موارد خیلی ضروری نباید سراغ این روش رفت.
روش‌های شستشو با آب و شستشو با مواد شیمیایی هر دو مناسب و امن‌اند، اما هر کدام را روی مصالح خاصی می‌توان استفاده کرد.
|
سه روش برای شستشوی نما وجود دارد: شستشو به کمک آب، شستشو به کمک مواد شیمیایی و شستشو با تراشیدن. روش آخر جز در موارد ضروری توصیه نمی‌شود. |
نماشویی انواع ساختمان به کمک آب
شستشو به کمک آب به سه طریق انجام می‌شود: با فشار آب، با خیساندن و با بخار آب. شستشو با آب کم‌خطرترین روش برای شستشوی نماست و برای شروع کار بهترین انتخاب است. به خصوص اگر نمای ساختمانتان با گرد و خاک و دوده‌های معمول آلوده شده است.
رایج‌ترین روش بین این روش‌های سه‌گانه، شستشو با فشار آب است. در این روش آب با فشار کم تا متوسط (بین 100 تا 400 psi) به نمای ساختمان پاشیده می‌شود. (برای اینکه از این میزان فشار ذهنیتی داشته باشید شلنگ آبیاری باغ را در نظر بگیرید.
میزان فشار آب در این شلنگ‌ها حدود 60 psi است.) در این روش ابتدا فشار آب کم است و به مرور زیاد می‌شود و در کنار آن اگر نیاز باشد از سنباده‌های سیمی یا مویی نیز استفاده می‌شود.
|
شستشو به کمک آب کم‌خطرترین روش شستشوی نماست. |
گاهی اوقات برای پاک کردن لکه‌های چربی به آب مواد شوینده‌ی ارگانیک غیر یونی نیز اضافه می‌شود. نباید در این شرایط از صابون یا مواد شوینده خانگی استفاده کرد چون نما را لک می‌کنند.
در روش شستشو با خیساندن برای مدتی طولانی نمای ساختمان را مرطوب نگه می‌دارند تا دوده‌های سنگین چسبیده به نما یا کبره‌های روی آن شل شوند. معمولا این روش برای قسمت‌هایی از نما استفاده می‌شود که در معرض بارش باران قرار ندارند.
روش شستشو با خیساندن به خاطر ماهیت و مراحل مختلف و طولانی‌اش ممکن است چندین هفته زمان ببرد. اما به خاطر اینکه روشی بسیار ملایم است برای ساختمان‌های قدیمی و تاریخی کارآیی دارد.
روش شستشو با فشار آب چندان متداول نیست، اما برای تمیز کردن نمای ساختمان از گیاهانی مانند پیچک به خوبی جواب می‌دهد. این روش برای سنگ‌هایی که نسبت به اسیدهای مورد استفاده در روش‌های شیمیایی حساس‌اند نیز روش مناسبی به شمار می‌آید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
نماشویی انواع ساختمان با مواد شیمیایی
شوینده‌های شیمیایی برای از بین بردن دوده و گرد و خاک بسیار مناسب‌اند، اما بر خلاف روش‌های آبی می‌توانند رنگ و گرافیتی‌های روی دیوار یا زنگ‌زدگی‌ها را نیز برطرف کنند. شوینده‌های اسیدی برای آجر نما، سنگ نما، نمای بتنی، نمای گرانیتی و نمای ماسه‌سنگ کارآیی دارند.
شوینده‌های قلیایی مناسب ساختمان‌هایی هستند که مصالحشان به اسید حساس‌اند. مثلا آنهایی که در نمایشان سنگ آهک، سنگ مرمر، گرانیت جلا یافته یا ماسه‌سنگ گچی استفاده شده است.
برای هر دو نوع شوینده‌ها ابتدا سطح نما را خیس می‌کنند، بعد شوینده‌ها را روی آن می‌پاشند و مدتی آن را به همان حالت باقی می‌گذارند. این مدت با توجه به نوع شوینده متفاوت و معمولا برای شوینده‌های قلیایی نسبت به شوینده‌های اسیدی طولانی‌تر است.
بعد از گذشت این مدت به کمک آب شوینده‌ها و آلودگی‌ها را از سطح نما پاک می‌کنند. البته برای شوینده‌های قلیایی لازم است که ابتدا با کمی آب اسیدی آنها را خنثی کرد.
|
شوینده‌های شیمیایی برای پاک کردن آثار رنگ، گرافیتی یا زنگ‌زدگی بسیار مناسب‌اند. |
آماده شدن برای شستشوی نما و انواع نماشویی ساختمان
برای شستشوی نما قبل از هر کار باید ببینید نمای ساختمانتان از چه جنسی است و بر اساس آن بهترین روش را انتخاب کنید. اگه نمایتان از سنگ است حتما نوع دقیق سنگ را مشخص کنید. چون مثلا بعضی از سنگ آهک‌ها شبیه ماسه‌سنگ‌ها هستند یا نمایی که در نگاه اول از جنس سنگ طبیعی به نظر می‌رسد ممکن است در واقع بتنی باشد.
علاوه بر این‌ها بعضی آجرها ممکن است ناخالصی‌هایی داشته باشند و نسبت به برخی مواد شیمیایی حساس باشند و اگر ندانسته سراغ چنین موادی بروید بعد از شستشو روی نمای ساختمانتان لکه‌هایی به یادگار باقی بماند.
انتخاب روش نامناسب صدمات جبران‌ناپذیری به ساختمان وارد می‌کند. پس هرجا که شک داشتید سعی کنید از افراد متخصص کمک بگیرید.
این نکته را هم فراموش نکنید که گرچه برخی مواد شیمیایی یا حتی آب ممکن است آسیبی به نمای اصلی ساختمان نزنند، اما برای سایر بخش‌های ساختمان مانند شیشه‌ها، قسمت‌های فلزی، پنجره‌های چوبی و چهارچوب‌های آهنی خطرناک باشند. بنابراین حین عملیات شستشوی نما تمام بخش‌های متفرقه‌ای را که قرار نیست شسته شوند کاملا بپوشانید تا آسیب نبینند.
|
حتما جنس نمای ساختمان را قبل از شروع شستشو تعیین کنید، زیرا انتخاب روش اشتباه می‌تواند به قیمت خرابی دائمی نما تمام شود. |
اگر در ساختمانتان تعمیرات اساسی دارید اجازه دهید تعمیرات به پایان برسد و بعد سراغ شستشوی نما بروید. در غیر این صورت ممکن است آب از لای ترک‌ها و شکاف‌ها نفوذ کرده و به ساختمان آسیب وارد کند.
بهتر است عملیات شستشوی نما را در ماه‌های گرم سال اجرایی کنید. روش‌های شستشو با آب نباید در شرایط دمایی زیر 7 درجه سانتی‌گراد استفاده شوند، چون ممکن است آب به دام افتاده داخل ترک‌ها و اتصالات یخ بزند و باعث ترک‌های بیشتر شود. شستشو با مواد شیمیایی هم بهتر است که در دمای 10 درجه سانتی‌گراد به بالا اجرایی شود.
خشک شدن کامل نمای ساختمان ممکن است یک هفته یا بیشتر طول بکشد، پس بهتر است وضع هوا را چک کنید که موقع اجرای عملیات یا با فاصله کم بعد از آن وزش باد شدید در منطقه وجود نداشته باشد.
آزمایش قبل از اجرا در انواع نماشویی ساختمان
قبل از اینکه شروع به شستشوی کل نما کنید حتما روش شستشویتان را روی قسمتی از نما که زیاد در دید نیست آزمایش کنید. برای این کار بخشی کوچک کمتر از یک متر مربع انتخاب کنید.
مواد شیمیایی از نظر قدرت با یکدیگر متفاوتند و برای اینکه بتوانید ترکیب مناسبتان را پیدا کنید باید با آزمون و خطا رقیقشان کنید.
هنگامی که با مواد شیمیایی کار می‌کنید بسیار مراقب باشید. مثلا اگر مواد هیدروکلرویکی را برای مدت طولانی روی نما باقی بگذارید یا بعد از اتمام کار کاملا آنها را پاک نکنید امکان باقی ماندن لکه روی نما وجود دارد.
اگر در بخش‌های مختلف نمای ساختمانتان مصالح متفاوتی استفاده شده، در هر بخش یک بار آزمایش را انجام دهید.
اگر لکه‌ها شدید هستند روش‌های آبی را کلا از برنامه‌تان حذف نکنید. آب می‌تواند آلودگی‌ها را شل کند تا بعد به جای استفاده از ماده‌ی شیمیایی قوی، بتوان از ماده‌ای ضعیف‌تر استفاده کرد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
جمع‌بندی شستشوی نمای ساختمان
- شستن نمای ساختمان یا انواع نماشویی به دلایل مختلف از جمله زیبایی ساختمان و اصول تعمیر و نگهداری نما و حذف آلودگی‌های مخرب ضرورت دارد.
- ساختمان با توجه به کاربری، موقعیت، وضعیت جغرافیایی و آب و هوای منطقه به درجات مختلفی از انواع نماشویی را نیاز دارند.
- سه روش برای شستشوی نما وجود دارد: شستشو به کمک آب، شستشو به کمک مواد شیمیایی و شستشو با تراشیدن.
- شستن نمای ساختمان با آب کم‌خطرترین روش شستشوی نماست و در بسیاری از موارد کار شما را راه می‌اندازد.
- روش‌های شیمیایی برای شستشوی نما ساختمان برای آلودگی‌های شدیدتر و پاک کردن آثار رنگ، گرافیتی و زنگ‌زدگی کاربرد دارد.
- انتخاب روش مناسب برای شستشوی نمای ساختمان اهمیت زیادی دارد، زیرا در صورت انتخاب روش نامناسب امکان آسیب‌های دائمی وجود دارد.
