نکات خانه‌داری

روش‌های از بین بردن آلودگی هوای خانه چیست؟

از بین بردن آلودگی هوای خانه

 

مفهوم خانه در هر فرهنگ، لغت و زبانی همواره یادآور آرامش، سلامت و امنیت اهل خانه است. امروزه با توجه به افزایش روزافزون آلاینده‌های محیطی و گستردگی انواع مختلف آن، ضرورت از بین بردن آلودگی هوای خانه و محل سکونت، که بیشترین زمان عمر خود را در آن می‌گذرانیم، اولویت و اهمیت بسیار بالایی دارد.

از دیرباز انسان با مفهوم نظافت و پاک‌سازی محل زندگی خود، از آلودگی‌­ها و گرد­و­خاک، آشناست و همه ما کم­ و ­بیش با روش­‌هایی برای حفظ تمیزی خانه به‌منظور پاک‌سازی آن و از بین بردن آلودگی هوای خانه برای مراقبت از سلامت اعضای خانواده، آشنایی داریم. اما در این مقاله شمارا برای داشتن محیطی پاک‌تر و عاری از هرگونه آلودگی راهنمایی خواهیم کرد.

شناسایی اصلی‌ترین آلوده­‌کننده­‌های هوای خانه و روش‌­های مقابله با آن

شاید باور نکنید، اما وسایلی که در طول روز از آن‌ها استفاده می­‌کنید و تقریباً در تمام خانه‌­ها دیده می‌­شوند، اصلی‌ترین دلیل آلودگی هوای خانه هستند. بنابراین نکته ضروری در پیشگیری و رفع آلودگی هوای خانه و پاک‌سازی ، در قدم اول، شناسایی لوازمی است که این آلودگی‌ها را ایجاد می‌کنند.

وسایل حرارتی و پخت‌­و­پز

  • بخاری­‌ها، شومینه‌­ها، آبگرم‌کن‌­ها و اجاق‌­گازها از عوامل مهم در افزایش آلودگی هوای خانه هستند.
  • آلاینده‌ها همچون مونوکسید کربن که باعث بروز سر درد و خستگی‌های مزمن جسمانی می‌شوند، محصول اصلی استفاده از وسایل حرارتی ذکر­شده هستند.
  • گاز مونوکسید کربن در اثر احتراق ناصحیح تولید می‌­شود. یکی دیگر از آلاینده‌ها ی ناشی از پخت‌وپز، دی‌اکسید نیتروژن است. درصورتی‌که این ماده با گازهای موجود در هوا ترکیب شود، اسید نیتریک و نیترات‌های آلی تولید می‌شود که برای سلامتی انسان بسیار خطرناک است.
  • از دیگر اثرات وجود این گازها و آلاینده‌ها در خانه، می‌توان به التهاب و سوزش چشم، بینی و گلو اشاره کرد.

راه‌حل رهایی از آلودگی هوا که توسط لوازم پخت و پز و گرمایشی تولید می‌شود، چیست؟

  • وسايل حرارتی بايد توسط افراد متخصص مورد بازديد سالانه و کنترل مستمر قرار گيرند.
  • دودكش‌ها و لوله­‌های بخاری را باید هميشه بررسی و تميز کرده و هرگونه زنگ‌زدگی، پوسيدگی و ترک‌خوردگی در آن‌ها را تعمير شود.
  • هیچ‌گاه از بخاری بدون دودكش و كلاهک برای گرم كردن فضای خانه استفاده نشود.

 

آلودگی هوای خانه

 

 

مهم‌ترین عامل آلودگی هوای خانه ، لوازم گرمایشی و پخت پز هستند. در فصول سرد سال که از لوازم گرمایشی، بیشتر استفاده می‌شود، لزوم بررسی مداوم این لوازم به منظور اطمینان از عدم وجود آسیب دیدگی، شکستگی یا خوردگی، برای جلوگیری از آلودگی هوای خانه به انواع گازهای مضر، بیشتر احساس می‌شود.

 

  • استفاده از دستگاه تصفیه هوا مناسب قدم بزرگی در پاک‌سازی ، رفع مشکل آلاینده‌ها و آلودگی هوای خانه است.
  • باز گذاشتن درب یا پنجره، درصورتی‌که هوای بیرون عاری از آلودگی است، همیشه راه‌حل مناسبی برای تهویه و ایجاد جریان هوای تازه به داخل منزل است؛ به شرطی که موارد قبلی را تمام و کمال رعایت کنید و از عدم وجود نقص در سیستم گرمایشی اطمینان حاصل شود.
  • درنهایت استفاده از  هشداردهنده‌های مونوکسید کربن نیز برای جلوگیری از بالا رفتن غلظت آلاینده‌ها و آلودگی هوای خانه، توصیه می‌شود.

رفع مشکل آلودگی هوای خانه با رعایت نکات زیر

  • نظافت کلی منزل و جارو کشیدن

  • پاک‌سازی و تمیز نگه‌داشتن خانه، اساسی‌ترین اقدامی است که در مبارزه با آلاینده‌ها ، آلودگی هوای خانه ، تهویه و تصفیه هوا می‌­توانید انجام دهید.
  • از ضروری­‌ترین نکات از بین بردن آلاینده‌ها و آلودگی هوای خانه ، پاک‌سازی و حفظ تمیزی محیط اطراف و وسایل است. در این رابطه نظافت به‌موقع و شستشوی لباس‌­ها، ملافه‌­ها و وسایلی که افراد خانه به‌طور مدام و مشترک از آن‌ها استفاده می‌کنند، نقش مهمی در تمیز ماندن هوای خانه ایفا می‌­کند.
  • تمیز نگه‌داشتن فرش‌ها، موکت، سرامیک یا پارکت نقشی اساسی در پاک‌سازی ، تهویه و تصفیه هوا خانه دارد. تاروپود فرش‌ها محل بسیار مناسبی برای قرارگیری ترکیبات آلی فرّار،گرد­و­خاک، حشرات میکروسکوپی، باکتری­‌ها و قارچ‌های موجود در هوا هستند. بوی نامطبوعی که از فرش یا موکت متصاعد می‌شود نیز ناشی از استقرار باکتری‌ها و قارچ‌هاست.
  • جارو کردن با جاروبرقی دارای فیلتر، شستشوی فرش­‌ها و موکت‌­ها و ضدعفونی کردن کف خانه میزان زیادی از آلودگی‌­ها را از بین می‌برد.

 

آلودگی هوای خانه

 

 

حداکثر فاصله‌ مجاز بین روزهای جارو کشیدن خانه، 72 ساعت است. در غیر این صورت کف‌پوش‌ها، فارغ از این‌که چه جنسی دارند، به انواع باکتری‌ها و قارچ‌ها آلوده‌شده و محیط رشد مناسب را برای آن‌ها فراهم می‌کنند.

 

  • شستشوی سرویس‌های بهداشتی و حمام

درست است که ما برای تمیزی و نظافت سطح بدن و دفع مواد زائد از سرویس بهداشتی و حمام استفاده می­‌کنیم، اما ویروس‌ها و باکتری‌­های موجود در سرویس‌­های بهداشتی و حمام می‌توانند مسبب آلودگی هوای خانه ، بیماری‌های دستگاه گوارش، سیستم تنفسی و حتی مشکلات پوستی شوند.

  • ازموادضدعفونی کننده باکیفیت بالا برای تمیز کردن و پاک‌سازی سرویس بهداشتی و حمام خود استفاده کنید.
  • در هنگام استفاده از تمیزکننده‌های شیمیایی، به میزان گازهای نامطبوعی که متصاعد می‌کنند توجه نموده و در هنگام استفاده از آن‌ها دستورالعمل مربوطه را در نظر بگیرید.
  • همچنین سعی کنید از محصولات سازگار با محیط‌زیست، استفاده نمایید.
  • گردگیری منظم منزل

ذرات درشت گردوغبار حداكثر می‌توانند به داخل بینی، دهان و حلق راه پیدا كنند. اما ذرات ریز می‌توانند به اعماق بیشتر و نواحی حساس مجرای تنفسی و ریه نفوذ كنند و مسبب بیماری­‌های تنفسی، بروز حساسیت پوستی، بیماری‌­های باكتریایی و ویروسی شوند.

  • یکی از مهم‌ترین راهکارهای اصولی برای از بین بردن آلاینده‌ها و آلودگی هوای خانه، پاک نمودن خانه از گرد­و­خاک و یا گردگیری است.

 

آلودگی هوای خانه

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

  • همان‌طور که در بالا اشاره شد جارو زدن با جاروبرقی دارای فیلتر نیز مفید است.
  • استفاده از دستگاه تهویه مطبوع نیز کمک به کاهش اثرات گرد­و­خاک می­‌کند.
  • لازم به ذکر است که پرده­‌ها و مبلمان مکان مناسبی برای تجمع گرد­و­خاک هستند، بنابراین توصیه می‌شود در فواصل زمانی کوتاه نسبت به شستشوی آن‌ها اقدام شود.
  • دود ممنوع

انواع دخانیات شامل مواد شیمیایی هستند که پس از مصرف نیز اثرات خود را بر محیط می‌­گذارند، جزو آلاینده‌ها هستند و باعث آلودگی هوای خانه و بروز بیماری‌های مختلف ناشی از مصرف آن‌ها خواهند شد. شمع‌ها هم متأسفانه در این دسته­‌بندی قرار می­‌گیرند.

  • از مصرف انواع دخانیات در منزل اکیداً خودداری شود و برای مصرف آن‌ها به حیاط یا تراس مراجعه نمایید. به این ترتیب یکی از اصلی‌ترین دلایلی را که باعث آلوده شدن هوای محیط خانه می‌شود را حذف کرده‌اید.
  • ایجاد رطوبت کافی در محیط

رطوبت بالا برای بعضی از افراد که حساسیت‌های بیشتری نسبت به دیگران دارند، ازجمله نوزادان و کودکان، سالمندان و کسانی که مشکلات تنفسی مانند آلرژی و آسم دارند، خطرناک است. همچنین کاهش رطوبت از سطح نرمال نیز مشکلاتی را برای همه افراد به وجود می­‌آورد.

 

آلودگی هوای خانه

 

  • سعی کنید سطح رطوبت در خانه خود را بین 30٪ تا 50٪ حفظ کنید.
  • همیشه تهویه مناسب در مناطق مرطوب، مانند حمام را تأمین کنید.
  • در فصل سرما بهتر است از دستگاه‌های بخور سرد برای حفظ رطوبت محیط استفاده نمایید.
  • محدودیت و دقت در مصرف سموم، حشرات و آفت‌کش‌ها برای کاهش آلودگی هوای خانه

گاز­های متصاعد شده از این مواد جزو آلاینده‌ها و بسیار خطرناک بوده، موجب آلودگی هوای منزل شده و مسبب بروز بیماری‌­های مختلفی چون سوزش چشم، ازکارافتادن سیستم عصبی و کلیه و در مواردی بروز سرطان است.

  • درصورتی‌که مجبور به مصرف آفت‌کش یا سموم هستید، کاملاً طبق دستورالعمل درج‌شده روی آن عمل نمایید.
  • در صورت امکان پس از اجرای سم‌پاشی از منزل خارج شوید و در محیط آلوده نمانید.
  • حتی نگه­داری باقیمانده سموم در منزل به دلیل تصاعد گاز خطرناک و آلوده کننده هوای محیط است.

 

 

اگر بعد از مصرف آفت‌کش یا سموم حشرات مقداری از این مواد در ظرف باقی ماند، بهتر است آن را درجایی به‌جز محیط داخلی منزل نگهداری کنید تا تصاعد آن به‌صورت گاز موجب آلودگی هوای منزل نشود.

 

  • استفاده بیشتر از گیاهان در محیط منزل

استفاده مناسب گیاهان در منزل باعث کاهش آلودگی هوا و رفع سموم موجود در آن می‌­شود. البته نظافت گلدان­‌ها و استفاده از آفت­‌کش‌­های غیر شیمیایی و مراقبت از آن­ها در برابر باکتری­‌ها و قارچ‌­ها می­‌بایست مدنظر قرار داده شود.

 

آلودگی هوای خانه

 

 

 در همین رابطه بخوانید:


ازجمله گیاهانی که در این لیست قرار می­‌گیرند:

 

نام گیاه تصفیه‌کننده
آلوئه ورا مواد جانبی تمیزکننده‌ها، مثل فرمالدئید و بنزِن
گیاه عنکبوتی­(گندمی) بنزن و فرمالدئید و مونوکسید کربن
سانسِوِریا (گیاه ماری) فرمالدئید
گل داوودی بنزن موجود در چسب، رنگ، پلاستیک و مواد شوینده
ژربرا جامزونی بنزن و تری‌کلرواتیلن
دراسینا مارگیناتا (دراسینای لبه‌قرمز) زایلن، تری‌کلرواتیلن و فرمالدئید
بنجامین فیکوس (انجیر گریان) فرمالدئید، بنزن و تری‌کلرواتیلن
پاپیتال فرمالدئید و ضد آلرژی است
نخل راپیس بخار آمونیاک
بامبو بنزن، مونوکسید کربن و کلروفرم

 

  • استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا برای از بین بردن آلودگی هوای خانه

با توجه به پیشرفت تکنولوژی و بازار گسترده دستگاه‌های تصفیه هوا و تهویه‌ ی خانگی، انتخاب محصولی که مناسب خانه­‌ی ما باشد اهمیت زیادی دارد.

  • اصل اساسی در انتخاب نوع فیلتر هوا یا فیلتر­های بکار رفته در دستگاه موردنظر و میزان پاک‌­کنندگی آن‌ها است.
  • مورد دوم میزان متراژ فضایی است که دستگاه می‌تواند هوای آنجا را تصفیه و تهویه نماید.
  • سومین مورد میزان حجم هوا به نسبت زمان کارکرد است. یعنی در مدت‌زمان مشخصی مثلاً یک دقیقه، چه حجم هوایی را می‌­تواند تهویه و از میزان هوای ورودی، چند درصد آن را تصفیه کند.
  • مطمئناً همان­گونه که تصفیه هوا برای ما مطلوب است، عدم آلودگی صوتی نیز از موارد مهمی است که باید در زمان انتخاب محصول موردنظر به آن توجه داشته باشیم.

 

تهویه

 

  • از موارد دیگری که ما را در انتخاب یک دستگاه تصفیه هوا یاری می­‌کند، می‌­توان به‌سرعت فن، توان دستگاه، خدمات پس از فروش، تعویض آسان فیلتر هوا، کنترل از راه دور، مجهز بودن به تایمر و سنسور، قابلیت سیستم بخور، میزان مصرف برق، قابلیت جذب دود و ذرات معلق در هوا، قابلیت میکروب‌زدایی و… اشاره کرد.
  • علاوه بر تمامی مواردی که در بالا اشاره شد، مهم‌ترین عاملی که به انتخاب دستگاه مناسب کمک بزرگی می­‌کند، نوع و تعداد فیلتر مصرفی و مکانیسم عملکرد تهویه هوا­ست.
  • فیلتر­ها به‌طورکلی به دودسته فعال و غیرفعال تقسیم می­‌گردند. قطر ذرات تصفیه‌شده در هر یک از فیلتر­ها متفاوت است. در جدول زیر می‌توانید توضیحات اجمالی در مورد انواع فیلترهای دستگاه تصفیه هوا را مشاهده و بر اساس نیاز خود، نوع مناسب دستگاه تصفیه هوا و فیلتر هوای مناسب را تهیه کنید.

 

نوع فیلتر عملکرد
پیش فیلتر توانایی جذب پرز فرش، مو، گردوخاک و پر حیوانات را دارد
کربن فعال توانایی جذب بو­های نامطبوع و بیش از 3000 نوع از ترکیبات مضر گازی را داشته و نقش مهمی در جذب عوامل شیمیایی را دارد.
فیلتر هپا قابلیت جذب انواع باکتری­‌ها، ویروس‌­ها و ذرات گرد­و­خاک معلق در هوا تا قطر 0.3 میکرون را دارا است و تقریباً تمام ذرات معلق را از هوایی که تنفس می‌شود، تصفیه می‌­کند.
فیلتر هگا جذب اکثر گاز­ها که ترکیبی از پوشش کربن است و نسبت به فیلتر کربن فعال کارایی بیشتری دارند.
فیلتر پلاسما با استفاده از تکنولوژی نانو قابلیت جذب الکتریکی ذرات آلرژی‌زا و دوده هوا را دارد.
فیلتر یون منفی با حذف آلاینده­‌های دارای یون مثبت موجب تلطیف هوا می‌­گردد.
فیلترهای الکترواستاتیکی ذرات ریز مانند گرد­و­خاک و دود داخل یک جریان گاز را با استفاده از یک نیروی بار الکترواستاتیک اعمال‌شده به جریان گازها خارج می‌کند.

 

نکات اجمالی در خصوص پاک‌سازی منزل از آلودگی هوای خانه و مراقبت از سیستم تنفسی

علاوه بر مواردی که مطرح شد توجه به نکات مفید زیر، می‌تواند هوای محیط خانه شما را از آلاینده‌ها و مواد آسیب‌زننده، پاک‌کرده و شما را از خطرات ناشی از این وضعیت، دورنگه دارد.

  • انواع رنگ‌­های شیمیایی که محتوی سرب هستند باعث ایجاد مشکلات تنفسی، سوزش چشم، آلرژی، سردرد و حالت تهوع می­‌شوند. بهتر است در زمان مصرف و همچنین خشک شدن آن در محیط رنگ‌شده نباشید.
  • چیدمان منزل، به‌گونه‌ای که در آن اصول جابه‌جایی هوا رعایت شود، نقش بسزایی در این زمینه دارد. به‌طور مثال تخت خواب باید درجایی قرار گیرد که از طرفین امکان گردش هوا داشته و زیر آن نیز سدی برای عبور هوا وجود نداشته باشد.
  • خوشبوکننده‌های هوای مصنوعی و اسانس­‌ها بااینکه رایحه دلپذیری دارند اما با مواد مضر و شیمیایی خود هوای محیطی که در آن هستید را آلوده می‌نمایند. استفاده از خوشبوکننده‌های هوای طبیعی جهت تهویه و پاک‌سازی هوا می‌تواند جایگزین مناسبی برای این محصولات باشد.
  • خانه خود را برای تصفیه هوا و میزان رادون (ماده رادیواکتیو) موجود، با استفاده از دستگاه‌های استاندارد سازمان محیط‌زیست، آزمایش کنید.
  • تجمع زباله خصوصاً زباله تر علاوه بر ایجاد بوی نا­مطبوع جاذب حشرات نیز است بنابراین علاوه بر خروج به‌موقع زباله با شستن و ضد­عفونی نمودن سطل زباله قدم بعدی را در از بین بردن آلودگی هوای خانه خود بردارید.
  • درصورتی‌که از حیوانات خانگی نگه‌داری می­‌کنید باید مراقب ریز گرد این حیوانات مانند پوست و موی آن‌ها باشید.

 

تهویه

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

  • هنگام پخت‌وپز، فن را روشن بگذارید تا مانع از ماندن دود، بخار و مواد آلاینده در منزل شود.
  • در ساختمان‌ها برای عایق نمودن سازه در برابر آتش‌سوزی از آزبست استفاده می‌­شود. ذرات بسیار ریز آزبست از طریق تنفس وارد ریه و ایجاد بیماری­های ریوی می‌­شود. استفاده از فیلتر هپا به تصفیه هوا، تهویه و از بین بردن این ذرات کمک می­‌کند.
  • از دیگر آلاینده­‌ها می­توان به چسب، لاک، الکل و لامپ‌­های شکسته اشاره نمود. بهتر است از تا جایی که می‌توانید از این مواد دوری کنید. ضمن آن‌که هرگز نباید لامپ‌های شکسته را برای مدت طولانی در منزل نگه‌ دارید، به‌ویژه اگر از انواع کم‌مصرف باشد.

 

 

دستگاه­‌های تصفیه هوا می‌توانند جایگاه ثابتی در خانه‌ها داشته باشند و نقش خود را به‌عنوان از بین برنده‌ی آلاینده‌ها و پاک‌سازی هوای خانه همیشه به‌خوبی ایفا کنند. تنوع تکنولوژی به‌کاررفته در انواع مختلف این نوع دستگاه‌ها تا حد زیادی جوابگوی نیاز­های خانه‌های امروزی است.

 

نتیجه‌گیری:

اثرات مخرب رشد روزافزون آلاینده‌­ها در محیط و گسترش آن‌ها را می­توان با رعایت مواردی که در این مقاله عنوان شد به حداقل رسانید. خانه را با رعایت چند مورد ساده می‌­تواند به محلی امن برای نفس کشیدن وزندگی سالم‌تر تبدیل شود.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *