ایران در شرایط اقلیم خشک و نیمه‌خشک قرار دارد. در ۵۰ سال اخیر دمای هوای کشور دو درجه افزایش داشته است و میزان بارش‌ها هر سال 1.1 میلی‌متر کاهش پیدا کرده است. پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی نشان می‌دهد که سال ۹۷ خشک‌ترین سال در طی ۴۷ سال اخیر خواهد بود. هم‌اکنون بیش از ۹۰% کشور دچار خشک‌سالی کوتاه‌مدت شده است و پیش‌بینی می‌شود دوره‌های خشک‌سالی ادامه خواهند یافت. با در نظر گرفتن این شرایط و کاهش منابع آب کشور، صرفه‌جویی در مصرف آب اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند که سرنوشت و آیندۀ تمام ایرانیان به آن بستگی خواهد داشت.
برای حفظ منابع آب در کشور راه‌های مختلفی وجود دارد که بسیاری از آن‌ها به سطوح کلان مدیریتی بازمی‌گردند. با این وجود هر فرد می‌تواند از طریق یادگیری روش‌های مصرف بهینه آب در خانه، سهمی در مدیریت بحران کم‌آبی کشور داشته باشد. بانک جهانی سرانۀ مصرف آب برای هر نفر را در حدود ۱۰۰ متر مکعب اعلام کرده است که میزان مصرف هر ایرانی در حدود ۸۰% بیشتر از این مقدار است. برای اصلاح این وضعیت باید در سبک زندگی خود بازنگری داشته باشیم و آن را اصلاح کنیم. در این مقاله به بررسی ۱۰ راهکار مفید برای صرفه‌جویی در مصرف آب در خانه می‌پردازیم.
مصرف بهینه آب در حمام
متأسفانه در ایران برای شست‌وشو و استحمام از آب آشامیدنی استفاده می‌شود. با توجه به خشک‌‌سالی‌های پیش رو و کمبود منابع آب، این وضعیت به ناچار باید تغییر کند اما تا آن زمان می‌توان با رعایت نکاتی از هدر رفتن آب آشامیدنی پیشگیری کرد. یکی از مناطق خانه که بیشترین میزان هدر رفتن آب را در آن شاهد هستیم، حمام است. با استفاده از راهکارهای زیر، مصرف آب در حمام بهینه می‌شود و هر شخص می‌تواند ماهیانه بیشتر از ۴۰۰۰ لیتر صرفه‌جویی کند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
- لوله‌های آب گرم را عایق‌بندی کنید. به این ترتیب مقدار آبی که قبل از خروج آب گرم هدر می‌رود، کاهش می‌یابد.
- در صورتی که جریان آب دوش می‌تواند در زمانی کمتر 20 ثانیه یک ظرف چهار لیتری را پر کند، باید سردوش را عوض کنید تا فشار آب کاهش یابد.
- زمان دوش گرفتن خود را اندازه‌گیری کنید. این زمان نباید بیشتر از پنج دقیقه طول بکشد.
- هنگام شامپو زدن یا زمانی که از ماسک مو و نرم‌کننده استفاده می‌کنید، شیر آب را ببندید.
- در هنگام لیف زدن شیر آب را ببندید.
مصرف بهینه آب در آشپزخانه
- بلافاصله پس از خوردن غذا، مواد باقیمانده را از روی ظرف‌ها پاک کنید و آن‌ها را بشویید.
- برای نوشیدن آب خنک، از بطری‌های آب داخل یخچال و یا چند قطعه یخ استفاده کنید و شیر را برای خنک شدن آب باز نگذارید.
- از جریان آب گرم برای بازکردن یخ مواد غذایی استفاده نکنید. به جای این کار، آن‌ها را زودتر از یخچال بیرون بگذارید و یا از مایکروویو استفاده کنید.
- هنگام شستن سبزی‌ها، ابتدا آن‌ها را در یک ظرف بخیسانید و سپس آب‌کشی کنید.
- آب باقیمانده از شستن سبزیجات و میوه‌ها را برای آبیاری گیاهان استفاده کنید.
- اگر ماشین ظرف‌شویی شما، گزینۀ شست‌وشوی Eco دارد، از آن استفاده کنید تا میزان کمتری آب مصرف شود.
- شیرها و اتصالات را مرتب بررسی کنید تا چکه و نشتی نداشته باشند و در هنگام لزوم، واشر شیرها را عوض کنید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
مصرف بهینه آب در سرویس بهداشتی
- شیرها و اتصالات را مرتباً بررسی کنید و از نبودن نشتی و چکه مطمئن شوید.
- فلاش‌تانک را بررسی کنید که نشتی نداشته باشد.
- اگر سیستم فلاش‌تانک امکان تنظیم فشار آب را ندارد، یک بطری آب و یا یک کیسۀ شن دربسته در مخزن قرار دهید تا میزان مصرف آب در هر بار کشیدن سیفون کاهش یابد.
- در هنگام مسواک زدن یا وضو گرفتن شیر آب را باز نگذارید.
- هنگام استفاده از سرویس بهداشتی فشار آب را کم کنید.
مصرف بهینه آب در حیاط و فضای سبز
- گیاهان و گل‌هایی را در باغچه بکارید که در برابر کم‌آبی و گرما مقاوم باشند. با این کار سالانه 2200 لیتر آب برای هر گیاه صرفه‌جویی خواهد شد.
- تا حد ممکن برای آبیاری گیاهان و باغچه‌ها از آب آشامیدنی استفاده نکنید. استفاده از آب پس‌ماندۀ شست‌وشوی میوه‌ها سبزیجات راه مناسبی است.
- باغچه‌ها را صبح زود یا هنگام غروب آبیاری کنید تا تبخیر کمتری اتفاق بیفتد.
- از روش آبیاری قطره‌ای استفاده کنید.
- نصب سیستم‌های تزئینی مانند فواره، آب را هدر می‌دهد. سیستم‌هایی را انتخاب کنید که آب را را در خود بازیافت می‌کنند.
- سیستم‌های آب‌نما را جایی نصب کنید که در معرض آفتاب و باد قرار نگیرند.
- لازم نیست حیاط را با آب آشامیدنی بشویید. می‌توانید با استفاده از جارو آن را تمیز نگه‌دارید.
صرفه‌جویی در مصرف آب هنگام شست‌وشو
- هرگز ماشین لباسشویی را با حجم لباس‌هایی کمتر از ظرفیت روشن نکنید و تعداد دفعات روشن کردن آن را کاهش دهید.
- محیط‌هایی مانند پارکینگ و راه‌پله‌ها را با استفاده از جارو و دستمال‌های نمدار تمیز کنید و از آب آشامیدنی برای شست‌وشوی این مکان‌ها استفاده نکنید.
- برای شست‌وشوی خودرو از شلنگ آب استفاده نکنید. ماشین را به کارواش ببرید و یا با استفاده از یک سطل آب آن را تمیز کنید.
- پیاده‌روی جلوی خانه را آب‌پاشی نکنید.
- برای شستن فرش‌ها از لوله‌کشی آب شهری استفاده نکنید.
|
هرگز ماشین لباسشویی را با حجم لباس‌هایی کمتر از ظرفیت روشن نکنید و تعداد دفعات روشن کردن آن را کاهش دهید. |
صرفه‌جویی در مصرف آب در سیستم گرمایش و سرمایش خانه
- اگر سیستم گرمایشی منزل شما با استفاده از آب گرم کار می‌کند، مرتباً لوله‌ها را بررسی کنید و از نبودن نشتی مطمئن شوید.
- لوله‌های آب و مخزن را عایق‌بندی کنید.
- برای کولر از یک سایبان و یا عایق استفاده کنید تا میزان کمتری آب تبخیر شود.
- شلنگ، لوله‌ها و شیرهای آب کولر را بررسی کنید و از نبود نشتی در آن‌ها مطمئن شوید.
- پوشال‌های کولر را به موقع تعویض کنید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
آموزش به کودکان جهت مصرف بهینه آب
- محدودیت منابع آب را به زبان ساده برای کودکان خود توضیح دهید تا ارزش و اهمیت آن را درک کنند.
- روش‌های صرفه‌جویی را به کودکان و دیگر اعضای خانواده آموزش دهید و بر رعایت آن‌ها نظارت داشته باشید.
- اسباب بازی‌هایی را که به جریان آب نیاز دارند برای کودکان تهیه نکنید.
صرفه‌جویی در مصرف آب در هنگام عملیات ساختمانی
- هنگام ساختمان‌سازی به کارگران توضیح دهید که نباید از آب لوله‌کشی شهری استفاده کنند.
- مصالحی را انتخاب کنید که به مقدار آب کمتری نیاز داشته باشند.
- هنگام نقاشی منزل و یا انجام هرگونه عملیات بازسازی دیگر، از آب شرب استفاده نکنید.
صرفه‌جویی در مصرف آب از طریق لوازم خانگی
- در صورت امکان ماشین لباسشویی قدیمی خود را تعویض کنید و از مدل‌های جدیدتر که مصرف آب و انرژی آن‌ها بهینه است استفاده کنید.
- برخی مدل‌های ماشین ظرف‌شویی، گزینه‌هایی برای صرفه‌جویی در مصرف آب دارند. استفاده از این مدل‌ها مصرف آب را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
صرفه‌جویی در مصرف آب از طریق کنترل و اصلاح لوله‌کشی‌ها و اتصالات
- گاهی در زمان بسته بودن تمامی شیرهای خانه، کنتور آب را چک کنید. کار کردن کنتور در این زمان نشانۀ خرابی و نشتی لوله‌های ساختمان است و نیاز به بررسی دارد.
- شیرهای آب و سردوشی‌ها را با انواع کم‌فشار و کم‌مصرف تعویض کنید.
- قبل از سفر فلکۀ آب خانه را ببندید تا در صورت بروز هرگونه حادثه آب هدر نرود.
- مشکلات کنتور، شکستگی لوله‌ها و هرگونه هدر رفتن آب را به واحد ارتباطات مردمی سازمان آب با شماره تلفن ۱۲۲ اطلاع دهید.
جمع‌بندی:
- ایران دوره‌های خشک‌سالی متعددی در پیش رو دارد و باید برای مواجهه با آن‌ها آماده شویم.
- با توجه به قرار گرفتن کشور در شرایط اقلیمی خشک، باید سبک زندگی سازگار با این شرایط را بیاموزیم.
- سرانۀ مصرف آب هر فرد در ایران ۸۰% بیشتر از مقداری است که توسط بانک جهانی اعلام شده است.
- آموزش و درک اهمیت منابع آب کشور، اولین قدم برای مصرف بهینه آب است.
- لازم است تمامی افراد خانواده روش‌های صرفه‌جویی در مصرف آب را بیاموزند.
- با یادگیری و رعایت برخی نکات ساده در خانه، مانند کاهش زمان استحمام، می‌توان تا حدود زیادی در مصرف آب صرفه‌جویی کرد.
- هرگز نباید آبی را که می‌تواند صرف آبیاری گیاهان و یا شست‌وشو شود، به عنوان فاضلاب دور ریخت.
