عوامل زیادی هستند که در نوسان قیمت مسکن مؤثر هستند. برخی از این عوامل منطقی، برخی از آن‌ها بر مبنای نظریه‌های اقتصادی و تراکم جمعیت و برخی بر اساس عوامل غیرمحسوس‌تر هستند.
قیمت مسکن تحت تأثیر وضعیت اقتصادی، نرخ بهره، درآمد واقعی و تغییر در اندازه‌ی جمعیت و همچنین عرضه و تقاضا قرار دارد. در دوره‌های افزایش تقاضا و عرضه‌ی محدود، افزایش قیمت مسکن و افزایش اجاره را شاهد خواهیم بود. در ادامه با این عوامل و تأثیر آن‌ها بر نوسان قیمت مسکن و افزایش یا کاهش آن بیشتر آشنا می‌شوید.
تاثیر عرضه و تقاضا بر نوسان قیمت مسکن
همه‌ی ما می‌دانیم که چگونه نیروهای اقتصادی تقاضا و عرضه بر قیمت مسکن تأثیر می‌گذارند. در صورت کمبود عرضه و تقاضای بالا برای خرید خانه، قیمت مسکن افزایش خواهد یافت و خریداران مجبور هستند که هزینه‌ی بیشتری را بپردازند. اما در شرایطی که تقاضا برای خرید خانه کم و عرضه زیاد است، عکس این حالت اتفاق می‌افتد و قیمت مسکن کاهش پیدا خواهد کرد. این نوسان قیمت مسکن بسته به شرایط عرضه و تقاضا دارد.
توسعه‌ی زیربنایی و موقعیت خانه
زیر ساخت یک عامل مهم عمده برای جویندگان خانه است. مکانی که زیرساخت‌های خوب و معقول دارد، به ایستگاه‌های مترو، بانک‌ها و مراکز اصلی نزدیک‌تر است، ارزش خرید بالاتری خواهد داشت و مردم نیز حاضر هستند برای آن پول بیشتری بپردازند. داشتن پارکینگ نیز جزو اولویت‌ها و خواسته‌های خریداران خانه در شهرهای بزرگ است و بر قیمت خانه تأثیر می‌گذارد. بر این اساس قیمت مسکن نیز افزایش می‌یابد.
زیرساخت‌های اجتماعی مانند نزدیکی به مدارس، بیمارستان‌ها و فروشگاه‌های خرده‌فروشی نیز باعث افزایش قیمت مسکن می‌شود. موقعیت مکانی خانه نیز از جمله عواملی است که بیشترین تأثیر را بر قیمت مسکن دارد. میزان ترافیک، دسترسی به آزادراه ، سر و صدا، میزان جرم و جنایت در آن منطقه، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، مناظر، پارکینگ، تعداد خانه‌های همسایه، دسترسی به مدارس عالی، پارک‌ها، مغازه‌ها، رستوران‌ها و… همگی در تعیین قیمت مسکن تأثیر دارند.
رشد اقتصادی و افزایش درآمد
یکی دیگر از عوامل مهمی که قیمت مسکن را تحت تأثیر قرار می‌دهد سلامت کلی اقتصاد و رشد آن است. سلامت اقتصاد جامعه با شاخص‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی، میزان اشتغال، فعالیت‌های تولیدی، قیمت کالاها و… سنجیده می‌شود. در صورتی که وضعیت اقتصادی آشفته و پرتلاطم باشد، شاهد نوسان قیمت مسکن زیادی خواهیم بود.
تقاضا برای مسکن وابسته به درآمد است. با رشد اقتصادی بالاتر و افزایش درآمد، مردم می‌توانند برای خرید خانه هزینه‌ی بیشتری صرف کنند. این امر باعث افزایش تقاضا و افزایش قیمت مسکن می‌شود. افزایش درآمد باعث می‌شود مردم درصد بیشتری از درآمد خود را برای خرید خانه کنار بگذارند. به طور مشابه، در یک رکود اقتصادی، کاهش درآمدها به این معنی خواهد بود که مردم قادر به خرید نیستند و در نتیجه قیمت مسکن نیز کاهش می‌یابد چرا که تقاضا برای خرید خانه کم خواهد شد.
تاثیر بیکاری بر نوسان قیمت مسکن
بیکاری وابسته به رشد اقتصادی است. زمانی که بیکاری افزایش یابد، مردم کمتر قادر خواهند بود هزینه‌ی خرید یک خانه را بپردازند. حتی ترس از بیکاری هم ممکن است مانع از تقاضای مردم برای خرید خانه شود. در نتیجه، کاهش تقاضا برای مسکن در اثر بیکاری، موحب افت قیمت مسکن خواهد شد.
نرخ بهره
نرخ بهره نیز تأثیر عمده‌ای بر قیمت مسکن دارد. تغییر در نرخ بهره تا حد زیادی می‌تواند توانایی فرد برای خرید یک ملک مسکونی را تحت تأثیر قرار دهد. دلیل این است که وقتی نرخ بهره پایین باشد افراد برای پرداخت وام مسکن برای خرید یک خانه هزینه‌ی کمتری پرداخت خواهند کرد که باعث افزایش تقاضا برای خرید مسکن می‌شود و قیمت مسکن نیز دوباره افزایش می‌یابد.
نرخ بهره هزینه‌ی پرداخت ماهانه‌ی وام مسکن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین در دوره‌ای که نرخ بهره بسیار بالا باشد هزینه‌ی پرداخت وام مسکن افزایش می‌یابد و تقاضا برای خرید یک خانه کم شده و در نتیجه تمایل مردم برای اجاره خانه بیشتر خواهد بود.
علل جمعیت‌شناختی
جمعیت‌شناختی داده‌هایی است که ترکیب جمعیت مانند سن، نژاد، جنسیت، درآمد، الگوهای مهاجرت و رشد جمعیت را توصیف می‌کند. این نوع آمارها یک عامل مهم در تعیین قیمت مسکن هستند اما اغلب نادیده گرفته می‌شوند. تغییرات عمده در جمعیت‌شناسی یک ملت ممکن است تأثیر زیادی در روند نوسان قیمت مسکن داشته باشد. برای مثال با افزایش میزان طلاق تعداد افرادی که به تنهایی زندگی می‌کنند نیز افزایش می‌یابد و همه‌ی این عوامل بر میزان افزایش یا کاهش قیمت اثر می‌گذارند. هرچه جمعیت یک شهر بیشتر باشد تقاضا برای خرید مسکن نیز بیشتر خواهد بود.
تمامی این عوامل هر یک نقش مهمی در قیمت و حتی نوسان قیمت مسکن دارند. حتی سرمایه‌گذاری روی بازار مسکن نیز با بررسی عوامل بالا باید انجام شود. نه تنها این عوامل بلکه بخش‌های پیچیده‌تری نیز وجود دارد که در تعیین قیمت مسکن مؤثر هستند و اگرچه برخی از عوامل فوق، ارتباط روشنی بین عامل و قیمت را نشان می‌دهند در عمل، نتایج آن ممکن است بسیار متفاوت نیز باشد. با این حال، شناخت عوامل مهمی که قیمت یک خانه را تحت تأثیر قرار می‌دهد برای هر فردی ضروری است.
