ساخت، نگهداری و بازسازی

آشنایی با ماشین آلات ساختمانی (قسمت اول)

ماشین آلات ساختمانی گریدر

 

تخت جمشید، کلوسئوم، اهرام ثلاثه مصر، مسجد تاج محل و ده‌ها اثر تاریخی و بنای منحصر به فرد دیگر. اولین حسی که بعد از دیدن آثار به‌جا مانده از تمدن‌های گذشته به ذهنتان می‌رسد چیست؟ جدا از عظمت و شکوه آنچه قبل‌تر بوده و حالا دیگر نیست، سوال دیگری ذهن را مشغول می‌کند. در آن ایام، مثلا 2 هزار سال پیش این بناهای عظیم چطور ساخته شده اند؟ آن زمان نه خبری از ابزارهای نوین معماری و نرم‌افزارهای مهندسی بود و نه اثری از ماشین آلات ساختمانی. آن سنگ‌های عظیم و اتصالات دقیق و طاق‌های دیدنی چطور روی هم سوار شدند؟ وقتی نه لودر و بیل مکانیکی و بولدوزر و گریدر بوده و نه جرثقیل و دامپر و غلطک و بابکت.

  • آشنایی با ماشین آلات ساختمانی
  • لودر و کاربردهای آن
  • معرفی انواع بیل مکانیکی
  • موارد استفاده از گریدر

ماشین آلات ساختمانی و دانشگاه

دانشجویان رشته عمران در دوران تحصیل خود باید درسی دو واحدی با عنوان «آشنایی با ماشین آلات ساختمانی» را بگذرانند. این درس شامل معرفی ماشین آلات ساختمانی و آشنایی با کاربرد و پیشینه آن‌ها است.

در اکثر موارد دانشجویان ملزم اند برای کسب نمره بخش عملی این درس تحقیقی را به استاد خود تحویل دهند. اما هیچ منبع جامعی برای معرفی ماشین آلات ساختمانی نیست. در این مقاله سعی داریم توضیحی اجمالی درباره انواع این ماشین‌ها ارائه دهیم.

لودر ماشینی پرکار برد

لودر از جمله پرکاربرد‌ترین ماشین آلات ساختمانی است. لودر در زبان انگلیسی (loader) به معنای حمل کننده است. معمولا در تمام کارگاه‌های ساختمانی و پروژه‌های بزرگ و کوچک لودر وجود دارد.

لودرها به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شوند. لودرهای چرخ زنجیری، لودرهای چرخ لاستیکی و بکهولودر. به طور کلی لودر تراکتوری است که در جلو آن جامی نصب شده که به صورت هیدرولیک قابل کنترل است.

امروزه کارخانه‌های معتبری مانند هیوندا، کت، ولوو، کاوازاکی، هیتاچی و … لودر می‌سازند.

 

لودر

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

آشنایی با ماشین آلات ساختمانی و لودر چرخ زنجیری

لودرهای چرخ زنجیری در محوطه های کوچک قدرت مانور بالایی دارند. این ماشین‌ها برای کارهای کششی استفاده شده و در زمین های نرم و ناهموار بیشتر کاربرد دارند. در عملیات‌هایی مانند کندن ریشه درختان، جابه‌جایی سطوح سیمانی شکسته و .. از این نوع لودرها استفاده می‌شود.

لودرهای چرخ زنجیری به آسفالت آسیب می‌رسانند و از این رو کمتر در محوطه‌های درون شهری استفاده می‌شوند. برای جا به جایی این نوع لودرها از تریلر استفاده می‌کنند.

موتور لودرهای چرخ زنجیری اغلب در پشت ماشین تعبیه می شود. وزن موتور عامل نگه دارنده‌ای برای حفظ تعادل لودر است. از طرف دیگر لودرهای چرخ زنجیری می تواننند در جای خود بچرخند.

 

گریدر

 

آشنایی با ماشین آلات ساختمانی و لودرهای چرخ لاستیکی

در زمین‌های هموار و آسفالتی از لودرهای چرخ لاستیکی استفاده می‌کنند. لودرهای چرخ لاستیکی سرعت بیشتری نسبت به لوردرهای چرخ زنجیری دارند و از این رو می‌توانند در محوطه‌های بزرگتر مورد استفاده قرار گیرند.

درست است که این لودرها قدرتی به مراتب کمتر از لودرهای چرخ زنجیری دارند اما هم به لحاظ جابه‌جایی و هم به لحاظ هزینه نگهداری به صرفه‌تر از لودرهای چرخ زنجیری هستند.

 

گریدر

 

 

در زمین‌های هموار و آسفالتی از لودرهای چرخ لاستیکی استفاده می‌کنند. لودرهای چرخ لاستیکی سرعت بیشتری نسبت به لوردرهای چرخ زنجیری دارند و از این رو می‌توانند در محوطه‌های بزرگتر مورد استفاده قرار گیرند.

 

بکهولودر

بکهوو لودر یک ماشین ترکیبی است. ماشینی که در عملیات‌های ساخحتمانی می‌تواند از پس خیلی از کارها بی بیاید. بکهولودر تشکیل شده از یک بیل کانال کن در عقب و یک چام مشابه لودرهای لاستیکی و زنجیری در جلو است.

از بکهولودر در عملیات‌های عمرانی مانند ساخت و کندن کانال‌های کوچک، لایروبی، حمل لوله، برداشتن موانع و … استفاده می‌شود. بکهولودر ثابت، بکهولودر گردان و بکهولودر کشویی از انواع این ماشین پرکاربرد است.

 

بیل مکانیکی

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

بیل مکانیکی

بیل‌ هیدرولیکی که در ایران به عنوان بیل مکانیکی نیز شناخته می‌شود ماشینی است که در عملیات‌های گودبرداری کاربرد دارد.

بیل مکانیکی نیز مانند لودرها، هم مدل چرخ لاستیکی دارند و هم چرخ زنجیری. اما بیل مکانیکی انواع مختلف دیگری نیز دارد.

  • بیل مکانیکی با جام معکوس
  • بیل مکانیکی جام جلو
  • بیل مکانیکی منقاری
  • بیل مکانیکی قدم زن
  • بیل مکانیکی کششی

آشنایی با ماشین آلات ساختمانی و بیل مکانیکی جام معکوس

بیل مکانیکی با جام معکوس با نام‌های کج بیل، بیل پشت خم و بیل کششی نیز شناخته می‌شود. جام این بیل مکانیکی به صورت وارونه به سطح قرار دارد.

از بیل مکانیکی جام معکوس برای حفاری در زمین‌های سخت و ناهموار استفاده می‌شود.

برای حفظ تعادل این دستگاه حفاری، یک وزنه در پشت ماشین تعبیه شده است. وزنه‌های تعبیه شده در بیل مکانیکی جام معکوس سه نوع اند.

  • وزنه تعادل با قابلیت جدا شدن
  • وزنه تعادل ثابت
  • اتکا به موتور برای حفظ تعادل

اکثر بیل‌های مکانیکی جام بزرگ نیاز به وزنه دارند. اما در برخی موارد موتور ، به مثابه وزنه عمل کرده و تعادل دستگاه را حفظ می‌کند.

 

بیل مکانیکی

 

بیل مکانیکی جام جلو

در این نوع ماشین، همانظور که از اسم آن مشخص است، جام در جلو دستگاه تعبیه شده است. موقعیت جام نیز رو به آسمان است.

این بیل‌ها به نسبت بیل‌های جام معکوس کارایی کمتری دارند اما دیگر محدودیت ارتفاع ندارند. از طرف دیگر در زیر جام این بیل‌ها دریچه ای تعبیه شده برای تخلیه بار.

از این نوع ماشین برای حفاری در زمین‌های سخت، بارگیری کامیون و انتقال مصالح استفاده می‌شود. اکثر بیل‌های مکانیکی جام جلو چرخ زنجیری بوده و سرعت کمی دارند.

آشنایی با ماشین آلات ساختمانی و بیل مکانیکی منقاری

بیل مکانیکی منقاری کاربردی متفاوت از سایر بیل‌های مکانیکی دارد. این دستگاه برای حفاری در موقعیت قائم، لایروبی کانال‌ها، سطح رودخانه‌ها و حاشیه اسکله ها و جابه‌جایی مصالحی چون شن و ماسه کاربرد دارد.

بیل‌های مکانیکی منقاری نیز انواع مختلفی دارند. بیل مکانیکی منقاری بر اساس نوع سیستم هدایت و همچنین جام و چنگک تقسیم بندی می‌شوند.

سیستم هدایت:

  • کابلی
  • هیدرولیکی
  • تلسکوپی

نوع جام:

  • چنگک کاکتوسی
  • چنگک حفاری سنگین
  • چنگک مخصوص شن
  • چنگک مخصوص لجن

 

بیل مکانیکی

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

بیل مکانیکی قدم زن

بیل مکانیکی قدم زن یا بیل مکانیکی عنکبوتی در سال 1960 ساخته شد. از این ماشین در سطوح صخره‌ای و ناهموار استفاده می‌شود.

هرچند به دلیل هزینه زیاد ساخت و نگه‌داری این بیل مکانیکی، کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

ماشین آلات ساختمانی لودر

 

آشنایی با ماشین آلات ساختمانی و بیل مکانیکی کششی

این نوع بیل مکانیکی از اتاقک، جرثقل، جام بیل کششی و کابل‌های لازم جهت کنترل قسمت های گوناگون دستگاه ساخته است.از این بیل مکانیکی در فعالیت‌هایی چون کانال زنی، لوله گزاری و فعالیت و حفاری پایین تر از سطح استفاده می‌کنند.

گریدر

گریدر از جمله پرکاربردترین ماشین آلات ساختمانی است. ماشینی که نخستین نسل آن اواخر قرن نوزدهم ساخته شد و در سال 1920 اولین نسل از گریدرهای موتور دار وارد بازار شد.

این ماشین ساختمانی در موارد زیر کاربرد دارد:

  • برف روبی
  • تنظیم شانه راه
  • پخش کردن مواد خاکی
  • شیب بندی های دقیق
  • حمل مواد به کنار جاده
  • مخلوط کردن مواد خاکی با دانه بندی های مختلف در روسازی آسفالتی
  • شیب بندی
  • نگهداری رویه جاده های شنی

گریدرها به لحاظ وزنی به چهار دسته تقسیم می‌شوند. گریدر تا 9 تن(سبک)، گریدر 9 تا 12 تن( نیمه سنگین)، گریدر 12 تا 15 تن(سنگین) و 15 تا 23 تن(فوق سنگین).

 

ماشین آلات ساختمانی لودر

 

 

گریدر از جمله پرکاربردترین ماشین آلات ساختمانی است. ماشینی که نخستین نسل آن اواخر قرن نوزدهم ساخته شد و در سال 1920 اولین نسل از گریدرهای موتور دار وارد بازار شد.

 

مطالب مرتبط

یک نظر در مورد “آشنایی با ماشین آلات ساختمانی (قسمت اول)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *