در سال‌های گذشته همواره درباره‌ی زمین لرزه احتمالی پایتخت بحث‌های زیادی صورت گرفته است. این موضوع به ویژه پس از زلزله‌های اخیر بیشتر بر سر زبان‌ها افتاده است و از آنجایی که در زیر شهر تهران چند گسل فعال وجود دارد، احتمال وقوع این حادثه چندان دور از ذهن نیست. بدلیل تراکم جمعیت بسیار بالای پایتخت و مهیا نبودن زیرساخت‌های لازم برای کاهش خسارات مالی و جانی در هنگام حادثه و وجود چند گسل فعال پیامدهای زلزله تهران احتمالاً بسیار ناگوار خواهد بود. به همین خاطر مقاومت ساختمان در برابر زمین لرزه یکی از موضوعات مهمی است که باید با رویکرد پیشگیرانه به آن توجه کرد.
تا پیش از دهه‌ی ۷۰ قانون خاصی درباره‌ی ایمن‌سازی ساختمان‌ها در برابر زلزله با توجه به قدرت آن پیش‌بینی نشده بود؛ اما از ابتدای دهه‌ی ۷۰ با توجه به تراکم جمعیت و توجه به زلزله و کاهش پیامدهای آن در دستور کار نهادهای اجرایی مرتبط قرار گرفت و در سال‌های اخیر نیز حساسیت‌های ویژه‌ای از سوی وزارت مسکن و شهرسازی به‌منظور ایمن‌سازی ساختمان‌ها اعمال می‌شود. در این مقاله قصد داریم به زلزله تهران بپردازیم و ببینیم که کدام ساختمان‌ها در برابر زمین لرزه احتمالی تهران دوام خواهند آورد.
مقاوم‌سازی در برابر زمین لرزه پایتخت
مفهوم مقاوم‌سازی
منظور از مقاوم‌سازی یک سازه در علم مهندسی عمران، افزایش مقاومت سازه در مقابل نیروهایی است که بر آن وارد می‌شود. در هنگام زلزله به یک ساختمان نیروهای زیادی وارد می‌شود که اگر اسکلت‌بندی ساختمان و مصالح بکار رفته در آن از مقاومت کافی برخوردار نباشد، سبب ایجاد خسارت‌های مالی و جانی شدید شده و یا حتی فرو خواهد ریخت.
به همین خاطر در فرایند مقاوم‌سازی و ایمن‌سازی ساختمان تلاش می‌شود تا با بهسازی و بکارگیری روش‌های نوین در ارتقای ایمنی ساختمان‌های ساخته شده و یا در حال ساخت، اثرات منفی نیروهای وارده تا حد ممکن خنثی شود.
-
زلزله تهران و ویژگی‌های ساختمان مقاوم
حقیقت آن است که هنوز علم نتوانسته نیروهای وارده از سوی زلزله را بصورت ریاضی تجزیه و تحلیل کند. زلزله‌ها در یک نقطه‌ی جغرافیایی خاص اتفاق می‌افتند که این نقطه، کانون زلزله نام دارد.
بدیهی است که به ساختمان‌هایی که در نزدیکی کانون زلزله قرار دارند، انرژی بیشتری وارد می‌شود و هرچه از این نقطه فاصله بگیریم، انرژی وارده کمتر خواهد شد. به همین خاطر هر چقدر هم که مقاومت ساختمان در برابر زلزله زیاد باشد، بسته به نقطه‌ای که در آن قرار گرفته است، باز هم احتمال وارد شدن خسارت به آن وجود دارد.
بنابراین نباید این انتظار را داشت که یک ساختمان هیچ‌گونه آسیبی نبیند؛ بلکه هدف از مقاوم‌سازی آن است که آسیب‌ها به گونه‌ای باشند که کمترین خسارات مالی و جانی را در پی داشته باشند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
نمای ساختمان یکی از بخش‌هایی است که در هنگام وقوع زلزله قبل از سایر قسمت‌ها آسیب می‌بیند. مهم‌ترین نکته در ایمن‌سازی ساختمان‌ها توجه به تعداد ستون‌هاست.
بعضی از افراد بدلیل علاقه به فضای بازتر بدنبال خرید خانه‌هایی هستند که تعداد ستون کمتری داشته باشد؛ اما باید دانست که تعداد بیشتر ستون‌ها به ایمن بودن هرچه بیشتر ساختمان کمک می‌کند و فضاهای بازی که در زیر آن‌ها ستون بکار نرفته، از دید کارشناسان نقاط بحرانی و خطرناک در هنگام زلزله محسوب می‌شوند.
در ساختمان‌های دارای آسانسور باید در اطراف آسانسور دست کم سه ستون قرار گرفته باشد؛ در غیر این صورت زلزله می‌تواند عواقب بسیار شدیدی را در پی داشته باشد.
همچنین هر ساختمان باید از ساختمان‌های مجاور حداقل ۱۰ سانتی‌متر فاصله داشته باشد؛ البته ممکن است این فاصله در نمای ظاهری ساختمان پوشانده شود که در این صورت می‌توان از پشت بام به وجود یا عدم وجود آن پی برد. ساختمان‌هایی که به شکل مربعی می‌باشند از مقاومت بیشتری برخوردار هستند؛ بنابراین هر چه اندازه‌ی طول و عرض بنا به یکدیگر نزدیک باشد، خطر کمتر خواهد بود.
ساختمان‌هایی که از آجر یا گل به‌صورت چند طبقه و با تیرآهن و آجر ساخته شده باشند، به هیچ وجه ساختمان‌های ایمن و مقاومی در برابر زمین لرزه احتمالی تهران نیستند و باید از خرید یا اجاره‌ی آن‌ها اجتناب کرد.
نکات کاربردی در انتخاب خانه مقاوم در برابر زلزله تهران با توجه به تراکم جمعیت
· زلزله تهران و سال ساخت
فرقی نمی‌کند که بخواهید یک خانه را اجاره کنید و یا آن را بخرید؛ در هر حال مقاومت ساختمان در برابر زلزله نکته‌ی مهمی است که باید آن را مد نظر قرار دهید. معمولاً ساختمان‌هایی که از سال ۱۳۸۷ به بعد ساخته شده‌اند ساختمان‌های مقاوم‌تری نسبت به ساختمان‌های ساخته شده در سال‌های قبل هستند؛ زیرا در آن‌ها آیین‌نامه‌های مربوط به ایمن‌سازی رعایت شده است.
به هیچ وجه ساختمان‌هایی را که مربوط به دهه‌ی هفتاد و یا قبل از آن هستند، خریداری و یا اجاره نکنید؛ زیرا در این‌گونه ساختمان‌ها هیچ توجهی به اصول ایمن‌سازی و مقاوم‌سازی صورت نگرفته است.
·زلزله تهران و نقشه ساختمان
بهتر است قبل از خرید یا اجاره خانه به نقشه‌ی آن توجه کنید و از تعداد ستون‌ها و میزان فضای باز در نظر گرفته شده آگاه باشید. اگر فضای زیادی به سالن اختصاص داده شده، باید از تعداد ستون‌هایی که در زیر سقف مربوطه بکار رفته، اطمینان حاصل کنید. این موضوع در مقاومت ساختمان در برابر زلزله عامل بسیار مهمی محسوب می‌شود.
·زلزله تهران و وضعیت منطقه و توجه به گسل فعال شهر
با توجه به گسل فعال تهران یکی از پیامدهای زلزله تهران دشواری کمک‌رسانی به شهروندان بعد از وقوع زمین لرزه است؛ زیرا تراکم ساختمان‌ها و تراکم جمعیت در کوچه‌ها و خیابان‌ها بالاست و این مسئله سبب می‌شود تا عبور نیروهای امدادی با مشکل مواجه شود. بعضی از مجتمع‌های آپارتمانی در کوچه‌های بسیار باریک ساخته شده‌اند؛ حتی در صورتی که خانه‌های این مناطق به طور اصولی ساخته شده باشد، ممکن است وضعیت منطقه در هنگام زمین لرزه پایتخت سبب ایجاد بحران‌هایی شود؛ زیرا کمک‌رسانی در هنگام زمین لرزه را با مشکل مواجه خواهد کرد.
بنابراین علاوه بر انتخاب یک خانه‌ی ایمن، توجه به منطقه‌ای که خانه در آن واقع شده نیز اهمیت زیادی دارد.
ممنون اطلاعاتتون مفیدبود
مفید بود. متشکرم.
هرچه در تهران یا هر شهر دیگری زل زله های 4 ریشتر و5 ریشتر بیاد انرژی زمین تخلیه شده و احتمال زلزله 7 ریشتری را کاهش میدهد
چیزی که شنیدم توی تهران و کرج زلزله ی ۴ یا ۵ ریشتر زیاد امده چرا دل مردم و خالی میکنن با فاجعه ی زلزله ی تهران و اینکه فاجعه ی ۳ قرن میشه