احتمالا شما هم مانند خیلی از افراد تمام متخصصان حوزه بهداشت روان را مشاهده هم میدانید. البته برخی از افراد هم در ارتباط با فرق روانشناس و روانپزشک اطلاعاتی دارند. بسیاری هم نمیدانند برای مشکلی که به آن دچار شدهاند باید به چه فردی مراجعه کنند. درواقع تعداد متخصصانی که در حوزه سلامت روان فعالیت میکنند بسیار زیاد است و شامل روانپزشک (Psychiatrist)، روان شناس (Psychologist)، روانکاو (Psychoanalyst)، روان داروشناس (سایکوفارماکولوژیست (psychopharmacologist)) و مددکار اجتماعی (Social worker) میشود.
اینها تنها بخشی از مشاغل موجود در این حوزه است که هر کدام از آنها نیز با بخشی از مشکلات روانی و روحی افراد سر و کار دارد و نوع درمان در هر کدام متفاوت است. البته در میان درمان این افراد اشتراکاتی نیز به چشم میخورد. این اشتراکات موجب شده است تا برخی افراد تصور کنند که برای هر مشکلی میتوانند به هر کدام از این افراد مراجعه کنند. در ادامه به بررسی تفاوت این مشاغل میپردازیم. پس با کیلید مگ همراه شوید.
رواندرمانی چیست؟
اصطلاح رواندرمانی و رواندرمانگر درواقع اصطلاحی فراگیر است که برای تمام متخصصان این حوزه به کار گرفته میشود. این افراد در حالت کلی رواندرمانگر هم خطاب میشوند و به بررسی موضوعات و مسائلی مانند درمان مشکلات هیجانی (Emotional)، استرس، مشکلات رابطه یا عادات ناسالم افراد و غیره در جامعه میپردازند.
در همین رابطه بخوانید: |
بر همین اساس هم روان درمانگر با توجه به تخصصی که دارد میتواند در نقش روانشناس، روانپزشک، روانکاو و حتی مددکار اجتماعی فعالیت کند. این روان درمانگران با افراد، زوجها، خانوادهها و گروههای مختلفی سر و کار داشته و دورههای متعددی را برای کار خود برگزار میکنند.
روانپزشک کیست؟ ویژگی روانپزشک
برای فهم فرق روانشناس و روانپزشک باید ابتدا با ویژگی روانشناس، ویژگی روانپزشک و ویژگی مشاور آشنا شویم. در ارتباط با ویژگی روانپزشک باید بگوییم که این فرد پزشکی است که با افراد مبتلا به بیماری روانی سر و کار دارد و تخصص او پیشگیری، تشخیص و درمان این نوع از بیماریها است. این افراد درواقع پزشک به حساب میآیند و به همین دلیل هم میتوانند دارو تجویز کنند. به همین دلیل هم افرادی که دارای مشکلاتی مانند اسکیزوفرنی و افسردگی شیدایی (اختلال دو قطبی) هستند باید این افراد مراجعه کنند. دلیل آن هم این است که با توجه به ویژگی روانپزشک تنها این افراد میتوانند دارو تجویز کنند و این بیماریها نیز به درمان با دارو نیاز دارند. برای مثال فردی که به دلیل سکته دچار افسردگی شده باشد میتواند به روانپزشک مراجعه کند زیرا این پزشکان از سکته و از افسردگی هم درک صحیحی دارند.
روانپزشکی درواقع علمی است که بیشتر بر درمان با دارو تمرکز دارد و به همین دلیل هم به این افراد روان داروشناس هم گفته میشود. روانپزشکان با گفتار درمانی سر و کار ندارند و در صورت نیاز این افراد بیمار را به روان شناس یا راونکاو ارجاع میدهند. اما با این حال اگر روانپزشکی دوره تخصصی آموزشی هم در این زمینه شرکت کرده باشد میتواند کار روان شناسی را هم انجام دهد.
از دیگر ویژگی روانپزشک آن است که روانپزشکان دارای مدرک پزشکی هستند و بر خلاف روان شناسان میتوانند داروهای خاصی را تجویز کنند. این پزشکان باید چهار سال در رشته پزشکی تحصیل کنند و سپس یک دوره کارآموزی و پس از آن حداقل سه سال آموزش تخصصی را به عنوان رزیدنت روانپزشکی بگذرانند.
در همین رابطه بخوانید: |
روانشناس کیست؟
فردی است که به صورت تخصصی در رشته روان شناسی تحصیل کرده است. فرق روانشناس با روانپزشک آن است که روانشناسان بر خلاف روانپزشکان پزشک نیستند و به همین دلیل هم صلاحیت تجویز دارو و نوشتن نسخه و اقدامات پزشکی را ندارند. اما زمانی که برای درمان نیاز به این موارد باشد روانشناسان با روانپزشکان در ارتباط هستند و بیمار را به آنها ارجاع میدهند. از دیگر ویژگی آنها این است که این افراد عمدتا با مسائل هیجانی سر و کار دارند نه با مشکلات بالینی. به همین دلیل هم افرادی را که نزد روانشناس میروند درمان جو و افرادی که نزد روان پزشک میروند، بیمار میگویند.
برای مثال فردی که دچار ضعف در اعتماد به نفس است باید به روانشناس مراجعه کند. این فرد در واقع مشکل جسمی ندارد و نیاز به گفتگو با روان شناس دارد. این در حالی است که در یک بیماری مانند اسکیزوفرنی تعادل شیمیایی مغز بر هم ریخته و فرد نیاز به مصرف دارو برای درمان دارد و این فرد با گفت و گو درمان نمیشود.علم روان شناسی به بررسی ذهن و رفتار افراد میپردازد و همه جوانب رفتار و افکار و احساسات و حتی انگیزههای افراد را در نظر میگیرد. در این رشته اساس عملکرد طبیعی ذهن است. روان شناس در دوران کارشناسی شیوه ارزیابی اختلالات هیجانی را میآموزد و پس از اتمام این دوره، دوره انترنی یا کارآموزی را به پایان میرساند که حدود دو تا سه سال به طول میانجامد. ویژگی روان شناس کمک میکند تا این فرد بتواند طیف گستردهای از مسائل و مشکلات افراد را حل و فصل کند.
مسائلی مانند مسائل مربوط به سلامت روان، اختلالات رشد و استرس در روابط با دیگران و غیره از موضوعاتی است که افراد برای حل آنها باید به این روان درمانگران مراجعه کنند. از دیگر فرق روانشناس و روانپزشک همچنین باید به انجام تست و ارزیابی و تحقیق توسط روان شناس اشاره کرد. این تستها کمک میکنند تا این افراد بتوانند دلایل مشکلات ایجاد شده در مراجعان خود را شناسایی کنند.برای مثال اگر کودک شما دچار مشکل یادگیری باشد یا اختلال رشدی داشته باشد، روان شناس میتواند با انجام چند تست دلایل آن را به صورت دقیق متوجه شود. بنابراین روان شناس به شما کمک میکند تا در درجه اول مشکل خود را شناسایی کنید، سپس علل آن را تشخیص دهید و محرکهای آن را بیشتر بشناسید. با این اوصاف ویژگی روان شناس نشان میدهد که او پزشک نیست و دارو نمیتواند تجویز کند. روشهای درمانی که یک روانشناس از آنها استفاده میکند بر روی گفتاردرمانی، انجام آزمونهای روان شناسی و ارزیابی آنها تمرکز داشته و او میتواند به مواردی مانند مدیریت استرس، درمان اعتماد به نفس پایین و اختلالات رشد در کودکان کمک کند.
مشاور کیست؟
کار مشاور نیز، استفاده از فنون علم روان شناسی است که به افراد برای تصمیم گیری، انتخاب و مراحل مختلف زندگی کمک میکند. در این زمینه مشاور تحصیلی، مشاور ازدواج، مشاور شغلی و دیگر انواع مشاور وجود دارند. از ویژگی مشاور باید به حل مشکلات و چالشهای ساده اشاره کرد و برای چالشهای پیچیدهتر ویژگی روان شناس پاسخگوی این نیاز خواهد بود.بنابراین اگر به اضطراب یا افسردگی مبتلا هستید، مشاوران نمیتوانند گزینه مناسبی برای شما باشند و بیشتر باید به روان شناس یا روانپزشک مراجعه کنید. به عنوان یک مثال کار مشاور کمک به دانش آموزی است که نیاز به برنامه ریزی تحصیلی دارد یا دانشجویی که نمیداند چه شغلی را انتخاب کند.
تفاوت روانشناس و مشاور
- مراجعین مشاورها اغلب مشکلات جدی در زندگی خود ندارند و بیشتر به دنبال حل مساله ساده خود یا گرفتن راهنمایی هستند.
- مشاور اغلب به مراجع کمک میکند که انتخابهای مناسبی داشته باشند اما اگر مراجع در گذشته انتخابهای اشتباه متعددی داشته است نیازمند تحلیل دقیقتر و ریشه یابی مساله توسط روان شناس است.- مشاوران خیلی کمتر به گذشته و ریشه یابی مسائل میپردازند.
- مشاوران نمیتوانند اختلالات روان شناختی را درمان کنند و این کار بیشتر در حوزه شغلی روان شناس و روانپزشک است.
- قیمت روانشناس و روانپزشک معمولا قیمت روانشناس و روانپزشک با توجه به مدت زمانی که برای درمان هر فرد یا گروه اختصاص میدهند، مشخص میشود. البته این قیمت با توجه به تحصیلات روانپزشک و روانشناس، محل درمان، شهرت درمان گر، طول جلسه درمان و تخصص او متفاوت خواهد بود. معمولا درمانگرانی که دارای مدارج عالی تحصیلات باشند و تجربه بسیاری در این زمینه داشته باشند هزینههای بیشتری برای دوره درمان افراد در نظر میگیرند. هزینه مشاوره نیز در شهرهای بزرگ به دلیل بالا بودن هزینههای کلی بیشتر است و در زمینه شهرت درمانگر هم باید بگوییم که رواندرمانگران معروفتر به دلیل میزان تقاضای بیشتری که دارند هزینههای بالاتری نیز دارند. هر چقدر هم طول جلسه درمانی شما بیشتر شود هزینه شما هم بیشتر خواهد شد.
- تخصص درمانگر نیز در ارتباط با موضوعات تخصصیتر مراجعهکنندگان هزینه مشاوره را بالاتر خواهد برد. سازمان نظام روانشناسی و مشاوره نیز هر سال هزینه و تعرفه مشاوره روانشناسی را به صورت یک قیمت مشخص اعلام میکند و همه ساله در مقایسه با سال گذشته عدد قیمت روانشناس و روانپزشک حدود 20 درصد افزایش خواهد داشت.
- بر اساس تعرفه روانشناسی سال 1400 برای 45 دقیقه مشاوره توسط یک دکتر روانشناس، مبلغ 203 هزار تومن و یک درمانگر با مدرک کارشناسی 140 هزار تومن در نظر گرفته شده است.
- تعرفه روانپزشکان هم معمولا با تعرفه بیمارستان و خدمات درمانی محاسبه میشود.
در همین رابطه بخوانید: |
جمع بندی
- تعداد متخصصانی که در حوزه سلامت روان فعالیت میکنند بسیار زیاد است و شامل روانپزشک (Psychiatrist)، روانشناس (Psychologist)، روانکاو (Psychoanalyst)، روان داروشناس (سایکوفارماکولوژیست (psychopharmacologist)) و مددکار اجتماعی (Social worker) میشود.
- اصطلاح رواندرمانی و روان درمانگر درواقع اصطلاحی فراگیر است که برای تمام متخصصان این حوزه به کار گرفته میشود.
- افرادی که دارای مشکلاتی مانند اسکیزوفرنی و افسردگی شیدایی (اختلال دو قطبی) هستند باید به روان پزشکان مراجعه کنند. –
- روان پزشکی درواقع علمی است که بیشتر بر درمان با دارو تمرکز دارد و به همین دلیل هم به این افراد روان داروشناس هم گفته میشود.-
- روان شناس فردی است که به صورت تخصصی در رشته روان شناسی تحصیل کرده است. – فرق روان شناس و روانپزشک آن است که روان شناسان بر خلاف روانپزشکان پزشک نیستند و به همین دلیل هم صلاحیت تجویز دارو و نوشتن نسخه و اقدامات پزشکی را ندارند. –
- علم روان شناسی به بررسی ذهن و رفتار افراد میپردازد و همه جوانب رفتار و افکار و احساسات و حتی انگیزههای افراد را در نظر میگیرد. –
- کار مشاور نیز استفاده از فنون علم روان شناسی است که به افراد برای تصمیم گیری، انتخاب و مراحل مختلف زندگی کمک میکند. –
- مراجعین مشاورها اغلب مشکلات جدی در زندگی خود ندارند و بیشتر به دنبال حل مساله ساده خود یا گرفتن راهنمایی هستند.-
- معمولا قیمت روان شناس و روانپزشک با توجه به مدت زمانی که برای درمان هر فرد یا گروه اختصاص میدهند، مشخص میشود. –
- بر اساس تعرفه روان شناسی سال 1400 برای 45 دقیقه مشاوره توسط یک دکتر روان شناس مبلغ 203 هزار تومن و یک درمانگر با مدرک کارشناسی 140 هزار تومن در نظر گرفته شده است.