وجود گسل‌های پرخطر در تهران موجب شده تا این منطقه به یکی از مناطق زلزله‌خیز تبدیل شود. گسل شرق تهران و گسل جنوب تهران و گسل شمال تهران و … هر کدام می‌توانند باعث زلزله‌ای ویرانگر شوند.
گسل‌ها صفحات شکسته شده‌ای هستند که در پوسته زمین وجود دارند، حرکت و لغزش این صفحه‌ها در کنار هم موجب آزاد شدن انرژی و ایجاد زلزله می‌شود. نواحی زلزله‌خیز در مناطق مختلف بر اساس میزان تغییرات و لغزش پوسته زمین در آن مناطق تعیین می‌شود.
بعد از زلزله بامداد جمعه ۱۹اردیبهشت ۹۹ در دماوند و به سبب آن لرزش شهر تهران، بهتر است با گسل‌های شهر تهران آشنایی بیشتری پیدا کنید. این امر به شما کمک می‌کند تا با آرامش خاطر محل زندگی خود را انتخاب کنید.
گسل‌های پرخطر تهران عبارت هستند از:
- گسل شمال تهران
- گسل شرق تهران
- گسل جنوب تهران
- گسل‌های کوچک و پراکنده در سطح تهران
شهر تهران در منطقه‌ای قرار گرفته که چند رشته گسل فعال، اصلی و فرعی در آن وجود دارد. مهم‌ترین گسل‌های تهران عبارتند از گسل مشا با طول تقریبی 200 کیلومتر، گسل شرق تهران با طول تقریبی 90 کیلومتر و گسل جنوب ری با طول تقریبی 20 کیلومتر.
در صورت وقوع زلزله در تهران، مناطق یک، دو و سه به دلیل حضور گسل‌های شرق تهران، بیشترین آسیب را خواهند دید. مناطق 7، 9، 11، 12، 17 به دلیل داشتن بافت فرسوده بیشترین آسیب‌پذیری را خواهند داشت.
گسل شرقی تهران از کجا شروع می‌شود؟
گسل شرق تهران ، یکی از پرخطرترین گسل‌های تهران است. گسل شرق تهران از شرق وارد تهران شده و از مناطق سرخه حصار، تهران‌پارس، اتوبان شهید بابایی و مجیدیه تا منطقۀ سیدخندان امتداد دارد. گسل شرق تهران یکی از خطرناک‌ترین گسل‌های تهران است، زیرا بسیاری از حریم‌های انتقال نیروی شهری بر روی مسیر گسل شرق تهران قرار دارد.
گسل شرق تهران، یک گسل طولانی است. این گسل در بالای سد لتیان با گسل شمال تهران تلاقی دارد، به همین دلیل با لغزش و فعالیت هر یک از این دو گسل تهران، گسل دیگر نیز حرکت خواهد کرد و همین امر به لرزش مناطق زلزله‌خیز تهران ختم خواهد شد.
در صورت فعال شدن گسل شرق تهران، میزان خسارت برای بیشتر مناطق شهری در حدود 10 درصد برآورد می‌شود، به استثنای منطقه 12 که به علت متراکم بودن بافت محلی، قرار گرفتن بازار بزرگ تهران در آن منطقه و بافت قدیمی و فرسوده آن خسارت بیشتری خواهد دید. اما لغزش گسل شرق تهران به لرزش این مناطق ختم نخواهد شد.
همانطور که گفته شد به دلیل تلاقی گسل شرق تهران و گسل شمال تهران، لرزش هر کدام از این دو گسل، موجب لرزه‌هایی در مناطق زلزله‌خیز دیگر خواهد شد.
درواقع می‌توان گفت محل تلاقی گسل شرق تهران و گسل شمال تهران، یکی از خطرناک‌ترین مناطق تهران برای ساخت و ساز است.
گسل شمال تهران در کجا قرار دارد؟
گسل شمال تهران به طول 75 کیلومتر از سوهانک و لشکرک آغاز شده و با عبور از مناطق فرحزاد و حصارک به سوی غرب کشیده شده است. مناطق نیاوران، تجریش، زعفرانیه، الهیه و فرمانیه روی این گسل قرار دارند.
با وجود گسل شمال تهران در مناطق ذکرشده، هر جنبشی در این گسل می‌تواند این مناطق زلزله‌خیز را بلرزاند و شامل خسارت بزرگی به شهر تهران باشد. گسل شمال تهران را می‌توان یک چشمۀ لرزه‌زا دانست. این گسل یکی از شاخه‌های گسل فشاری است که باعث بروز زمین‌لرزه‌های قوی در مناطق زلزبه‌خیز تهران خواهد شد.
در مورد گسل شمال تهران، شدت زلزله در مناطق زلزله‌خیز شمال تهران بسیار زیاد است. با وجود اینکه این مناطق شامل بافت فرسوده نمی‌شوند و اکثر ساختمان‌ها نوساز هستند، در صورت بروز زلزله احتمال خسارتی در حدود 50 درصد در مناطق یک تا پنچ تهران وجود دارد.
با این حساب در منطقه شمال تهران، دارآباد، اقدسیه، پاسداران، کاشانک، قیطریه، کلاهدوز، بزرگراه صدر، دزاشیب، میدان تجریش، سعدآباد، زعفرانیه، ولنجک، نمایشگاه بین‌المللی، مقدس اردبیلی، دره پونک، بزرگراه نیایش تا سولقان روی گسل‌هاي شمال تهران، نیاوران و محمودیه قرار دارند و جزو مناطق زلزله‌خیز تهران محسوب می‌شوند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
محل تلاقی گسل شمال تهران و گسل شرق تهران
یکی از مناطق زلزله‌خیز تهران که در صورت جنبش هر کدام از گسل‌های شمال تهران و گسل شرق تهران دچار آسیب‌های جدی خواهد شد، محل تلاقی این دو گسل است. این دو گسل در منطقۀ لواسان که به طور دقیق محدوده شرقی روستای برگ جهان و افجه را شامل می‌شود قرار دارد.
در صورت بروز هر گونه فعالیتی در هر یک از این دو گسل، این نقطه بحرانی از نظر گسیختگی گسل‌های تهران، زلزله‌ای شدید و خسارتی جبران‌ناپذیر ایجاد خواهند کرد. تلاقی دو گسل به این دلیل خطرناک‌تر است که حرکت هر یک از گسل‌ها موجب لرزش دیگری نیز خواهد شد.
به این صورت می‌توان گفت یکی از زلزله‌خیز‌ترین مناطق تهران نقاط اطراف تهران و محل تلاقی این دو گسل است. ساخت و ساز غیر اصولی و بدون در نظر گرفتن شرایط تلاقی این دو گسل، موجب بروز خسارت‌های شدید خواهد شد.
گسل جنوب تهران
گسل جنوب تهران ، که به گسل ری معروف است در صورت فعالیت می‌تواند یکی از مرگبار ترین زلزله‌های ایران و حتی دنیا را بر جا بگذارد.
گسل جنوب تهران از خاوران شروع شده و با گذر از دولت‌آباد و حرکت روی جاده کمربندی تهران در منطقه چهاردانگه پایان می‌یابد. این گسل با طول حدود 90کیلومتر، توان لرزه‌ای به بزرگی 7 ریشتر را دارد.
ساخت و سازهای جدیدی که در تهران صورت گرفته نشان از این دارد که هنگام ساخت و ساز در شهر جدید پرند، به وجود گسل جنوب تهران در این منطقه اصلا توجهی نشده است.
تمرکز جمعیت بسیاری در این ناحیه می‌تواند احتمال آسیب‌پذیری و بحران‌های ناشی از زلزله را در این مناطق بیشتر کند.
گسل‌های تهران و مناطق زلزله‌خیز تهران
به غیر از این سه گسل بزرگ و اصلی که به عنوان گسل‌های اصلی تهران و مناطق زلزله‌خیز معرفی شد، گسل‌های کوچک‌تری نیز در سطح شهر تهران پراکنده هستند.
این گسل‌های کوچک، از قدرت و طول کمتری برخوردار هستند، اما تراکم جمعیت در این مناطق، موجب آسیب‌پذیرتر شدن این مناطق در تهران شده است.
گسل‌های تهران – گسل ملاصدرا
گسل ملاصدرا یکی از همین گسل‌ها است که در امتداد خیابان شریعتی تا شهرک غرب از محله ونک، میرداماد، برج میلاد، سعادت‌آباد و شهرک‌غرب عبور می‌کند. احداث برج میلاد و تجهیزاتی که در این برج واقع شده بر نا ایمن شدن این منطقه هنگام بروز زلزله تاثیر گذاشته است.
با اینکه در ساخت برج میلاد تمام نکات رعایت شده تا زلزله تاثیری بر این برج که نماد شهر تهران است نداشته باشد، اما همچنان احتمال خطراتی در مناطق زلزله‌خیز تهران برای ساکنان این مناطق می‌رود.
گسل‌های تهران – گسل جنوب ری
این گسل جنوب تهران در حدود 20 کیلومتر طول دارد. این گسل به تنهایی می‌تواند به عنوان یک چشمه لرزه‌زا برای تهران باشد.
گسل جنوب ری در قسمت جنوبی خود دارای انشعاب‌هایی است که به بخش شمالی آن متصل است و به عنوان گسل شمال ری شناخته می شود.
فاصله میان این دو انشعاب 3 تا 5 کیلومتر است. این انشعابان در واقع نشانه‌های سطحی یک گسل بزرگتر هستند.
گسل‌های تهران – گسل داوودیه
گسل داوودیه، مناطق میدان ونک، حقانی، ملاصدرا، چمران، ایران زمین در شهرک غرب را شامل می‌شود.
گسل‌های تهران – گسل محمودیه
مجتمع مسکونی آتی‌ساز در کنار هتل اوین، در محل تقاطع گسل محمودیه و گسل عمود بر آن قرار دارند. علاوه بر این، تنها پل معلق تهران که پل پارک‌وی است در منطقه زلزله‌خیز گسل محمودیه قرار دارد. گسل محمودیه، گسلی با سازو کار کششی است و در راستای شرقی- غربی واقع شده است.
پل پارک‌وی یکی از نقاط مهم شهری و رابط بخش شرقی به غربی از طریق اتوبان‌های مدرس، صدر و چمران است.
گسل‌های تهران – گسل کوچک قیطریه
پل بزرگراه صدر نیز روی خیابان دکتر شریعتی گسل قیطریه را قطع کرده است. که شامل مناطق قیطریه و بخشی از فرمانیه و چیذر می‌شود.
گسل معکوس امام‌زاده داود
در راستای شمال غرب و جنوب غرب تهران، گسل معکوس امام‌زاده داوود قرار دارد. این گسل غرب تهران دارای شیبی در حدود 80 درجه به سمت شمال شرق تهران است. گسل اما‌زاده داود، به عنوان گسل غرب تهران در حوالی ولنجک به گسل شمال تهران می‌رسد.
درواقع می‌توان گفت، گسل امام‌زاده داوود در راستای گسل شمال تهران به سمت غرب تهران امتداد پیدا کرده است.
راندگی‌های زمین در مناطق زلزله‌خیز تهران
راندگی نوعی گسل معکوس است که با زاویه شیب کمتری روی زمین ایجاد شده است. راندگی درواقع نوعی از گسل است که در پوسته زمین به وجود می‌آید.
در راندگی زمین، لایه‌های سنگی زیرین به روی لایه‌های فوقانی رانده می‌شوند. گسل‌های راندگی بر اثر نیروهای فشاری پدید می‌آیند.
راندگی پورکان- وردیج
این راندگی در زمین در تهران باعث وجود مناطق زلزله‌خیز شده است. راندگی پورکان- وردیج از حوالی پورکان در جاده کرج- چالوس شروع شده و تا محدوده وردیج و سپس شمال کن و فرحزاد ادامه می‌یابد. این راندگی در منطقه غربی تهران، در راستای شمال غرب و جنوب شرق است.
راندگی نیاوران
این راندگی در محدوده شمال، مناطق زلزله‌خیز شمال تهران را فعال کرده است. راندگی نیاوران با راستای شمال شرق و جنوب غرب طولی در حدود 13 کیلومتر دارد. راندگی نیاوران، از سعادت‌آباد تا نیاوران و شمال منطقه اقدسیه امتداد دارد.
گسل‌های تهران و مناطق امن
از مناطقی که در هنگام بروز زلزله می‌توانند امن‌تر از باقی مناطق زلزله‌خیز تهران باشند، می‌توان به مناطق زیر اشاره کرد؛
- راه‌آهن
- محور نواب
- محور خیابان انقلاب
- میدان آزادی
- هفت‌چنار
- ارگ قدیم تهران
ارگ قدیم تهران، حد فاصل خیابان شوش، هفده شهریور، انقلاب و کارگر جنوبی را شامل می‌شود. همچنین خیابان مولوی، میدان بهارستان، میدان امام‌خمینی، محله امیریه و جمهوری نیز جزو مناطق امن تهران محسوب می‌شوند.
در نتیجه می‌توان گفت، مکان‌یابی حاصل از تجربۀ ساکنان قدیم تهران، که منجر به ایجاد محدودۀ ارگ قدیم تهران شده است، بسیار قابل اعتماد‌تر از مکان‌یابی کنونی است. شهرک‌های اطراف تهران در حال حاضر جزو مناطق زلزله‌خیز تهران و در خطر بزرگی قرار دارند.
جمع‌بندی:
- تهران یکی از مناطق زلزله‌خیز و شامل سه گسل اصلی در منطقه قرارگیری خود روی نقشه است.
- گسل شمال تهران با طولی حدود 75 کیلومتر مناطق شمالی تهران را پوشش داده است.
- گسل شرق تهران با ورود از شرق تهران تا گسل شمالی تهران امتداد یافته است.
- نقطه تلاقی گسل شمال تهران و گسل شرق تهران یکی از مناطق زلزله‌خیز تهران است.
- گسل جنوب تهران، با طولی در حدود 90 کیلومتر توان ایجاد زمین‌لرزه‌ای در حدود 7 ریشتر را دارد.
- گسل‌های پراکنده و کوچک دیگری در تهران موجب ایجاد مناطق زلزله‌خیز شده‌اند.
- ارگ قدیم تهران از مناطق امن تهران محسوب می‌شود.
- محدوده‌های امن تهران که کمتر از زلزله آسیب می‌خورند در محدوده مرکز تهران هستند.
مناطق لویزان بطرف پاسداران و اطراف آن چه وضعی در هنگام زلزله خواهند داشت
زلزله یک حادثه شناخته شده ودر عین حال ناشناخته از نظر زمانی ومکانی میباشد،وصرفا فقط کشور ویا شهر های ما را هدف قرار نداده ونمیدهد،کره زمین دارای بلا هاییدر متن خود دارد ،وعلم هم تا کنون نتوانسته زمان ومکان انرا نسخه نویس بکند،اما از نظر علوم قدیمی ،خشم طبیعت زمانی رخ میدهد،که ظلم وستم ،وبی خبری وگناهان کبیره،؟در آن بیشتر شود،بلایای اینگونه نه شهرا می‌شناسد ونه بهرام،این قانون اجتناب ناپذیری است وبس،خواه قبول بکنید ویا قبول نکنید،وپروردگار را التماس بکنید وتوبه پیشه کنید،واز همین حالا دست هایتان به سوی خالق مدبر بالا ببرید وبترسید،واز ترس قهار عالم،گریه بکنید،همسايه شما نبایست شب گرسنه به خوابد والونی نداشته باشد،وهزاران ظلم وستم که در جهان وجود دارد،مهندسین اخلاق باید میدانستند،ومیدانند که روزی هست،والتماس دعا دارم به تمامی انسانهای بی گناه ،که امشب وشبهای دگر یادتان نرود،زلزه بزرگی در راه است،
سلام،تو منطقه هفت تهران زندگی میکنم کنار خونمون دارن ساختمون میسازن نصفه شب بتن میریزن فردا صبح روش میلگرد میزارن اگه زلزله بیاد چیزی میشه؟