تفکیک زباله، موضوع تازه‌ای نیست و سال‌هاست کشورها و دولت‌ها در این خصوص بسیار تاکید کرده‌اند. با این وجود رعایت تفکیک زباله خانگی در کشور ما همچنان به ندرت از سوی خانواده‌ها دیده می‌شود. یکی از دلایل مهم کم توجهی به تفکیک زباله خانگی در ایران شاید عدم آگاهی افراد و اطلاع رسانی ناکافی از سوی ارگان‌ها باشد.
در هر صورت اهمیت تفکیک پسماند خشک در حفظ محیط زیست بر هیچ‌کس پوشیده نیست. در ادامه این مطلب از مجله کیلید شما با نکات کاربردی در زمینه بازیافت زباله‌های خانگی و چگونگی انجام این کار به روش بهینه آشنا می‌شوید.
چند گام کوچک
نکته اول اینکه زمانی که قصد دارید تا کار تفکیک زباله خانگی را آغاز کنید این ذهنیت را نداشته باشید که باید %100 زباله‌های شما تفکیک شود. اگرچه اشتیاق داشتن در این کار فوق العاده است اما برای اینکه در انجام یک پروژه یا نهادینه کردن یک کار درون خود موفق شوید و بتوانید تا این کار را به صورت مستمر و دائمی انجام دهید باید از فشار آوردن روی خودتان اجتناب کنید.
به خود اجازه دهید تا با گام‌های کوچک کار را آغاز کرده و کم کم با جنبه‌های روند انجام کار و فرآیند بازیافت زباله آشنا شوید. همچنین به خانواده‌تان نیز این فرصت را بدهید تا به تفکیک زباله خانگی و پسماند خشک به مرور عادت کنند.
|
در همین رابطه بخوانید: |
کاهش زباله و استفاده دوباره
شاید در نگاه اول اینگونه به نظر نرسد ولی کاهش تولید زباله و استفاده مجدد از کالا و وسایل قابل استفاده نیز بخشی از فرآیند تفکیک زباله خانگی برای بازیافت است.
به وسایل خود با دید دیگری نگاه کنید شاید به جز اینکه داخل سطل زباله پرتاب شوند کارایی دیگری نیز داشته باشند. به عنوان مثال زمانی که به خرید می‌روید سعی کنید از سبد خرید به جای پلاستیک استفاده کرده و در صورتی که به هر دلیلی اقلام خریداری شده شما در پلاستیک گذاشته شد، آن پلاستیک را دور نیاندازید. به جای استفاده از کیسه زباله از پلاستیک‌های خرید خود استفاده کنید.
این تنها یک مورد از استفاده مجدد از وسایل منزل بود. قطعا اگر دقیق‌تر به اطراف خود نگاه کنید می‌بینید سطل زباله خانه شما پر است از کالای قابل استفاده.
شناسایی اقلام با قابلیت بازیافت
اصلا عجیب نیست اگر شما ندانید کدام کالاها قابلیت بازیافت داشته و باید تفکیک شوند. اگر کالای نادرست را تفکیک کنید ارزش خاصی ندارد چون قابل بازیافت نیست. در مرحله اول لازم است تا با مرکز ارائه خدمات پسماند خشک در منطقه خود تماس بگیرید و جزئیات شیوه بازیافت زباله آن مرکز را بپرسید و در کل چند شیوه کلی ودسته بندی اصلی برای بازیافت زباله وجود دارد که ما به آن اشاره می‌کنیم:
کاغذ و مقوا
کاغذ و مقوا در دسته پسماند خشک قرار می‌گیرد. شما هر نوع کاغذی را می‌توانید بازیافت کنید. کاغذهای رنگی، روزنامه و مجلات، کتاب و دفترهای درسی و غیر درسی، پاکت نامه، آگهی‌هایی که در حیاط یا صندوق پستی انداخته می‌شود و موارد دیگر همگی قابل بازیافت بوده و در این میان روزنامه‌ها یکی از بهترین کالاها برای بازیافت هستند.
در خصوص بازیافت مقوا رعایت این نکته ضروری است که مقواها تا زمانی که به وسیله غذا یا روغن خیس نشده‌اند قابلیت بازیافت دارند. این مورد را در بسته‌بندی‌های غذا همچون جعبه پیتزا بسیار دیده‌اید.
بازیافت مقواهایی که با پلاستیک پوشیده شده‌اند مانند جعبه شیر یا خامه و… به صورت کلی موردی ندارد اما باید مطمئن شوید که این موضوع از سوی مرکز خدمات پسماند خشک و تر منطقه شما نیز پذیرفته باشد.
از بازیافت مقوا، کارتن‌های بیشتر، مقواهای رنگی، حوله کاغذی، دستمال کاغذی، جعبه غلات و کاغذهای چاپ بیشتری تولید می‌شود.
|
در خصوص بازیافت مقوا رعایت این نکته ضروری است که مقواها تا زمانی که به وسیله غذا یا روغن خیس نشده‌اند قابلیت بازیافت دارند. از بازیافت مقوا، کارتن‌های بیشتر، مقواهای رنگی، حوله کاغذی، دستمال کاغذی، جعبه غلات و کاغذهای چاپ بیشتری تولید می‌شود. |
پلاستیک
تفکیک پلاستیک از مهم‌ترین قسمت‌های بازیافت زباله است. هر پلاستیک زمانی حدود 100 تا 1000 سال زمان لازم دارد تا به صورت عادی در طبیعت تجزیه شود و باقی‌مانده زباله‌های پلاستیکی در طبعیت موجب از بین رفتن میلیون‌ها پرنده و صدها هزار پستاندار می‌شود.
در قدم اول همه ما باید نهایت تلاش خود را برای مصرف کمتر پلاستیک به کار بریم. متاسفانه با توجه به آماری که سال گذشته اعلام شد، ایران در مصرف پلاستیک تولید زباله پلاستیکی جزو 10 کشور اول دنیاست و به طور میانگین در هر سال 17 هزار تن پلاستیک در ایران تولید می‌شود.
در این گزارش همچنین آمده است که هر شهروند تهرانی، به صورت میانگین در هر روز 3 نایلون پلاستیکی را به چرخه طبیعت اضافه می‌کند و این عدد بسیار ناراحت کننده‌ای است.
از آن‌جایی که پلاستیک‌ها با ترکیب‌های شیمیایی متفاوتی تولید می‌شوند، نحوه بازیافت آن‌ها نیز با هم فرق می‌کند. به صورت کلی بهترین شیوه تشخیص قابل بازیافت بودن یک کالای پلاستیکی شکل آن است. بطری‌ها و ظروف مربا و درهای پلاستیکی بطری آب یا نوشابه قابل بازیافت هستند.
متاسفانه بیشتر ظروف یک‌بار مصرف به دلیل کیفیت بسیار پایین ساخت بازیافت پذیر نیستند. کیسه‌های پلاستیکی نیز معمولا غیرقابل بازیافت هستند اما سوپر محل شما ممکن است آن‌ها را جمع آوری کند.
|
ایران در مصرف پلاستیک تولید زباله پلاستیکی جزو 10 کشور اول دنیاست و به طور میانگین در هر سال 17 هزار تن پلاستیک در ایران تولید می‌شود. هر شهروند تهرانی، به صورت میانگین در هر روز 3 نایلون پلاستیکی را به چرخه طبیعت اضافه می‌کند و این عدد بسیار ناراحت کننده‌ای است. |
شیشه
معمولا اکثر شیشه‌ها قابل بازیافت هستند فقط باید توجه داشت که پیش از قرار دادن در ظرف بازیافت زباله شسته شوند. برچسب‌های روی شیشه‌ها می‌تواند بر روی آن‌ها باقی بماند.
به یاد داشته باشید که شیشه حباب لامپ‌ها، آینه‌ها، سرامیک و ورقه‌های شیشه‌ای نباید در ظرف بازیافت زباله قرار بگیرند.
آلومینیوم و مس
مس صد درصد قابلیت بازیافت دارد. قوطی‌های مواد غذایی نیز قابلیت بازیافت دارند فقط باید دقت شود که غذا به آن نچسبیده باشد و برچسب روی آن‌ها برداشته شود.
به صورت کلی آلومینیوم نیز عنصر بازیافت پذیری است. حتی فویل‌های آلومینیومی و فویل‌های بسته بندی غذا نیز در صورتی که آلوده نبوده و با غذا ترکیب نشده باشند قابلیت بازیافت دارند. از بازیافت این مواد قطعات مکانیکی آلومینیومی مانند قطعات کوچک موتور ساخته می‌شود.
|
در همین رابطه بخوانید: |
بازیافت آب
پیش از آن‌که اجازه دهید آب مستقیما به داخل چاه برود از آن آب مجدد استفاده کنید. به عنوان مثال، آبی ناشی از پخت و پز برنج یا پاستا را مستقیما برای آبیاری گلدان‌ها خانه استفاده کنید. یا اینکه سیستمی در لوله کشی خانه تعبیه نمایید که آب تصفیه شده مستقیم به چاه نرود. از آب مصرف شده برای حمام کردن و شستن ظروف یا لباس می‌توان در موارد دیگری همچون آبیاری باغچه و شستن ماشین استفاده کرد.
بازیافت مواد غذایی
فرآیند بازیافت زباله برای مواد غذایی معمولا به شکل تولید کود یا کمپوست انجام می‌شود، اما در هر صورت این نیز نوعی از چرخه بازیافت زباله به شمار می‌رود. به طور کلی زباله‌های تر منجر به تولید کمپوست می‌شود و پسماند مواد غذایی و خوراکی نیز این نوع از زباله را تشکیل می‌دهند.
پس در گام اول روند تفکیک زباله لازم است تا زباله‌های تر را از خشک تفکیک کرد.
|
در همین رابطه بخوانید: |
فرآیند ساده تفکیک زباله خانگی
اگر فضای آشپزخانه شما امکان تفکیک هرکدام از کالاهای بالا را به صورت مجزا دارد می‌توانید در آشپزخانه منزل خود 5 سطل زباله برای تفکیک زباله خانگی قرار دهید. 4 سطل زباله برای دسته‌بندی زباله‌های خشک که در بالا گفته شد و یک سطل زباله برای زباله‌های تر.
در صورتی که این فراهم کردن این شرایط برای شما مقدور نیز حتما پسماند خشک و تر را از هم تفکیک کنید. در آپارتمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی بزرگ نیز امکان قرار دادن مخازن بزرگ برای تفکیک زباله در حیاط مجتمع وجود دارد.
نکته بسیار با اهمیت در تفکیک زباله خانگی آن است که دقت کنید در زباله‌های خشک و تر شما پسماندهای خطرناک ترکیب نشود. زباله‌های بهداشتی و یمارستانی و باتری‌ها نیز از حمله زباله‌های خطرناک به شمار می‌روند.
|
در آشپزخانه منزل خود 5 سطل زباله برای تفکیک زباله خانگی قرار دهید. 4 سطل زباله برای دسته‌بندی زباله‌های خشک و یک سطل زباله برای زباله‌های تر. در صورتی که این فراهم کردن این شرایط برای شما مقدور نیز حتما پسماند خشک و تر را از هم تفکیک کنید |
نتیجه‌گیری
- درگیر کردن کودکان از سنین پایین در روند تفکیک زباله خانگی بسیار مفید و به یک نوع سرگرمی نیز برای کودک تبدیل می‌شود.
- سعی کنید از کودک را با انواع سطل زباله برای پسماند خشک و تر آشنا کنید و به او آموزش دهید که کدام کالا را در کدام سطل زباله قرار دهد.
- با این‌کار دینی که از نسل آینده بر روی دوش ماست ادا کرده و به فرزندانمان کمک می‌کنیم تا در دنیای پاکیزه‌تری رشد کنند و نفس بکشند.
