ساخت، نگهداری و بازسازی

مراحل صدور پروانه و جواز ساختمان

صدور پروانه ساختمان

 

پروانه یا جواز ساختمان پرونده رسمی از شهرداری است که به مالک یا پیمانکار اجازه می‌دهد تا پروژه ساخت و ساز یا بازسازی را طبق چهارچوبی مشخص شروع کرده و ادامه دهد. انجام هرگونه عملیات ساخت و ساز بدون صدور پروانه ساختمان غیرقانونی بوده و توسط مراجع نظارت بر ساختمان متوقف خواهد شد. این استاندارها برای اطمینان از ایمنی صاحبان فعلی یا بعدی ساختمان در نظر گرفته‌شده است.

اصلی‌ترین هدف اخذ مجوز ساخت اطمینان از ساخت و سازی قانونی مطابق با مشخصات فنی و رعایت اصول شهرسازی مطابق با آیین‌نامه‌ها و ضوابط طرح جامع شهری است. بهره‌مندی از تسهیلات بانکی، بیمه شدن ساختمان و افراد مشغول کار در ساختمان، جلوگیری از بروز حوادث ساختمانی و استفاده از تجارب فنی و مهندسی در ساخت بنا از دیگر دلایل اخذ جواز ساختمان به شمار می‌آیند.

 

 

 

این مطلب را بخوانید تا شما را در خصوص صدور پروانه ساخت و مراحل اخذ جواز ساختمان راهنمایی کرده و به طور مفصل در مورد این که چه زمانی به مجوز ساخت نیاز است؟ انواع پروانه ساختمان و اطلاعات موجود در آن، مراحل صدور پروانه ساختمان و زمان اعتبار جواز ساختمان اطلاعاتی را ارائه کنیم.

 

چه زمانی به مجوز ساخت نیاز است؟

  • همه پروژه‌های ساخت و ساز خانه و نوسازی به مجوز ساخت نیازی ندارد.
  • در اغلب موارد تعمیرات و جایگزینی‌های ساده می‌تواند توسط پیمانکاران حرفه‌ای یا خود صاحب‌ خانه و بدون درخواست مجوز ساخت انجام شود.
  • با این ‌حال پروژه‌ای که شامل اضافه کردن بنا یا تغییرات عمده در ساختار ساختمان باشد، معمولاً نیاز به مجوز ساخت از شهرداری دارد.
  • اگر برای این تغییرات پیمانکاری را استخدام کنید، فرآیند صدور پروانه ساختمان و مجوز ساخت را اداره کرده و هزینه‌های جواز ساختمان را برآورد می‌کند.
  • اگر خودتان روال کاری را به عهده می‌گیرید باید از شهرداری منطقه درخواست مجوز کنید.
  • توجه داشته باشید که ممکن است برخی از تغییرات ساخت و سازی که می‌خواهید انجام دهید نیاز به تأییدیه متخصص ساخت و ساز دارد و فقط توسط آن‌ها قابل انجام است. به‌طور مثال کار کردن بروی خطوط گاز توسط صاحب‌خانه ممنوع است و در صورت بروز مشکل یا تغییرات باید به اداره گاز اطلاع دهد تا جهت انجام عملیات در مکان حاضر شوند.
  • الزامات و نکات موجود در مجوزها گسترده بوده و برای هر منطقه به‌صورت جداگانه تدوین می‌شود. بنابراین برای اطمینان از موارد مجوز باید به شهرداری منطقه­ی خود مراجعه کرده و با آن­ها در ارتباط باشید. زیرا برخی از مناطق برای کوچک‌ترین تغییرات ساخت مثل حیاط سازی نیز به مجوز نیاز دارد.

 

 

 

تمامی پروژه‌های ساخت نیاز به مجوز ساخت نداشته و تنها اضافه کردن بنا یا تغییرات عمده در ساختار ساختمان نیازمند مجوز ساخت خواهد بود.

 

انواع پروانه و جواز ساختمان و اطلاعات موجود در آن

  • پیش‌تر گفتیم که پروانه ساختمان سندی است که برای احداث ساختمان و رعایت اصول ساخت و ساز از طرف شهرداری‌ها، صادر شده و در اختیار مالک قرار می‌گیرد.
  • پروانه ساختمانی اراضی بایر یا باغات، تخریب و نوسازی، تعویض مهندس، اضافه اشکوب، تغییر نقشه، توسعه بنا، تغییرات و تبدیل از انواع پروانه ساختمان هستند که جهت اخذ آن‌ها باید به شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهری مراجعه کرد. پروانه ساختمان اطلاعاتی از بنا و سازه‌های آن در اختیار مالک قرار می‌دهد که عبارت‌اند از:
  • مساحت زیربنا
  • تعداد طبقات
  • نوع اسکلت ساختمان
  • مشخصات متقاضی صدور پروانه(مالک حقیقی یا حقوقی)
  • شماره پلاک ثبتی ملک
  • نام مهندس یا مهندسین ناظر
  • تاریخ صدور پروانه
  • کروکی زمین
  • مهلت شروع عملیات و اعتبار پروانه عموماً در صفحه اول پروانه صادرشده نوشته می‌شود که در صورت لزوم قابل تمدید است.
  • اخذ سند مالکیت برای هر واحد مسکونی، با ارائه پایان کار توسط ناظر و صدور پایان کار توسط مرجع صدور پروانه ساختمان مرتبط است.
  • چنانچه بر اساس مفاد پروانه، تخلفی از مالک صورت گیرد ناظر موظف به گزارش تخلف به مرجع صدور پروانه خواهد بود تا از ادامه عملیات جلوگیری شود. رعایت مقررات ملی ساختمان در ساختمان‌ها الزامی است.

 

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

مراحل صدور پروانه و جواز ساختمان

  • امروزه شهرداری برای متقاضیان ساخت و ساز دفترچه‌هایی با عنوان شناسنامه ساختمان در اختیار مالک قرار می‌دهد که در آن صدور پروانه ساختمان، نداشتن خلافی و پایان کار مجموعاً قابل‌مشاهده است.
  • شناسنامه ساختمان اطلاعات زیادی از هویت ساختمان و تمام مطالب مربوط به ساختمان را شامل می‌شود. همچنین تاریخ صدور پروانه ساختمان و مشخصات زمین، محل احداث بنا، هویت مالکیت و نوع مالکیت وی، مهندس ناظر، محاسبات و تأسیسات قابل‌استفاده در ساختمان، ابعاد چهارگانه پلاک، کروکی و مساحت زمین، استفاده مسکونی یا تجاری بنا، میزان تراکم ساختمان، مشخصات طبقات ساختمان، وضعیت پارکینگ، اصلاحات و تغییرات ساخت، نحوه تمدید عوارض گوناگون همچون عوارض شهرداری و عوارض نوسازی، گواهی عدم خلاف و درنهایت گواهی اتمام کار ازجمله اطلاعاتی است که در شناسنامه ساختمان قابل‌مشاهده است. بنابراین برای گرفتن مجوزهای لازم و باید مراحل زیر به ترتیب طی شوند:

1- تشکیل پرونده: در اولین مرحله از مراحل صدور پروانه ساختمان مالک یا شخصی که از مالک وکالت دارد برای گرفتن جواز ساختمان باید درخواست مجوز ساخت را در شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهر ثبت کند. برای ثبت درخواست صدور پروانه ساختمان مالک باید اصل و تصویر سند مالکیت، اصل و تصویر کارت شناسایی معتبر مثل کارت ملی یا شناسنامه و همچنین برگه تسویه‌حساب عوارض نوسازی  و عوارض شهرداری سال جاری و سال‌های پیشین را به شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهر ارائه داده و درخواست خود را کتباً در این مراکز ثبت کند.

2- دستور صدور بازدید: بعد از تشکیل پرونده توسط مالک، مسئولان شهرداری سایر روال پیشبرد پرونده را بر عهده می‌گیرند. بنابراین مسئول شهرسازی جهت بازدید به مکان احداث ملک مراجعه می‌کند تا ابعاد ملک، عرض خیابان و بنای ساختمان و مجاورین بنا را موردبررسی قرار دهد. این بازدید در صدور مجوز ساخت تعداد طبقه‌های جدید ساختمان مؤثر خواهد بود. به‌طور مثال اگر متراژ خانه از یک مقدار مشخصی کمتر باشد جواز ساختمان برای بیشتر از چهار طبقه صادر نخواهد شد.

3- بررسی گزارش مأمور فنی و کاربری ملک: در برخی از شهرهای بزرگ مثل تهران طرح تفصیلی اجرا می‌شود یعنی قوانین ساخت و ساز در هر نقطه شهر مشخص‌شده است. کارشناس طرح تفصیلی کاربری ملک را در طرح جامع و تفصیلی شهر مشخص می‌کند. در این بررسی اگر مشخص شود که ملک در طرحی از طرح‌های شهرداری قرار دارد این موضوع با دقت بیشتری بررسی‌شده تا مشخص شود که ساخت و ساز بنا با پروژه‌های عمرانی منطقه تداخل دارد یا خیر. اگر تداخلی مشاهده شد باید مشخص شود که میزان تراکم آن به چه میزان بوده و سپس اصلاحات آن انجام شود.

4- دستور نقشه: بعد از انجام مراحل فوق توسط کارشناس شهرسازی دستور تهیه نقشه به مالک صادر می‌شود. در دستور نقشه اطلاعاتی مانند ابعاد باقی‌مانده ملک پس از اصلاحات موردنظر شهرداری، مساحت زمین بعد از اصلاحات، تعداد طبقات و سطح اشغال‌شده توسط هر طبقه ذکر می‌شود. بر این اساس حجم ساختمان یعنی تعداد طبقات و سطح اشغال هر طبقه بر طبق پهنه‌ای که ملک در آن واقع‌شده است و همچنین متراژ سند(نه متراژ موجودی زمین) و عرض‌گذر تعیین می‌شود. در مرحله بعد دستور نقشه به مهندس معمار ارجاع داده می‌شود.

 

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

5- طراحی نقشه: در این مرحله بر اساس ضوابط شهرداری و دستور نقشه صادرشده، نقشه معماری برای ملک طراحی می‌شود. طراحی نقشه معماری از مهم‌ترین مراحل صدور پروانه ساختمان است زیرا که حداکثر توانایی طرح به لحاظ متراژ، تعداد پارکینگ و کیفیت فضاها در آن ارائه می‌شود.بعد از طراحی نقشه معماری باید به شهرداری یا دفاتر خدمات شهری ارسال شده تا بررسی شود. اگر نقشه معماری نیاز به اصلاح داشته باشد دفتر مهندسی ملزم به اصلاح نقشه بوده و پس از اصلاح مجدداً نقشه به دفاتر خدمات مهندسی ارجاع داده می‌شود تا تأییدیه نقشه دریافت شود.

6- پرداخت عوارض شهرداری : بعد از نهایی شدن نقشه معماری و رفع ایرادات عنوان‌شده از سوی دفاتر خدمات شهری، عوارض نوسازی و همچنین عوارض شهرداری بر اساس متراژهای موجود در هر طبقه و نوع کاربری ساختمان توسط واحد صدور پروانه ساختمان محاسبه و تعیین می‌شود.

7- تهیه مدارک پیش‌نویس: بعد از پرداخت عوارض شهرداری و دریافت تأییدیه اداره درآمد منطقه شهرداری مبنی بر پرداخت عوارض شهرداری و عوارض نوسازی، باید مدارک پیش‌نویس آماده شود. برای تهیه پیش‌نویس خود مالک باید به دفاتر خدمات شهری مراجعه کرده و فرم درخواست تعیین ناظر را تکمیل کند. سپس باید منتظر تماس و معرفی ناظر از سوی دفاتر خدمات بماند. بعد از تعیین ناظر، بین مالک و ناظر قراردادی بسته می‌شود.

سپس باید برگه‌های سهمیه آن‌ها به انضمام قرارداد فی‌مابین به‌عنوان ملاک تکمیلی پیش‌نویس پروانه به دفاتر خدمات الکترونیک تحویل داده شود. همچنین برگه تعهد رعایت اصلاحی و تعهد اخذ تأییدیه نما باید توسط مالک تهیه شود. اگر زیربنای ساختمان متراژی بیش از 2000 مترمربع داشته باشد مشمول اجرای ماده 33 نظام‌مهندسی ساختمان خواهد شد.  بنابراین باید تأییدیه نقشه‌های سازه، تأییدیه گزارش آزمایش مکانیک خاک، تأییدیه نقشه‌های تأسیسات برق و مکانیک از سوی سازمان نظام‌مهندسی اخذ شود.

درمجموع مدارک پیش‌نویسی که باید توسط مالک تهیه و به دفاتر خدماتی ارائه شود عبارت‌اند از: برگه سبز مهره شده 4 رشته شامل سازه، معماری، برق و مکانیک، برگه سبز یا سهمیه ناظر به همراه قرارداد مالک و ناظر، برگ تعهد رعایت اصلاحیه و تأییدیه نما، فایل‌های نقشه سازه، برق و نقشه مکانیک، چک لیست‌های مبحث 19 و 6 بارگذاری و زلزله، برگه تعهد مشاوره ژئوتکنیک و تأییدیه خاک

8- چاپ پروانه: بعد از تأییدیه نقشه‌های چهار رشته و پروسه اخذ تأییدیه‌های دفتر خدمات شهری و تأییدیه طرح تفصیلی بر و کف، به تأییدیه رئیس صدور پروانه ساختمان، معاون شهرسازی و معماری و درنهایت تأییدیه شهردار نیاز است که تمام این تأییدیه‌ها به‌صورت سیستمی انجام و درنتیجه پروانه ساختمان چاپ می‌شود.

 

 

هر ساختمان با متراژ بالای 3000 مترمربع معمولاً نیاز به یک مجری طرح و چهار ناظر دارد که یکی از ناظرین به‌عنوان هماهنگ‌کننده انتخاب‌شده و گزارشات مراحل ساختمانی را به شهرداری و سازمان نظام‌مهندسی تحویل می‌دهد.

 

زمان اعتبار جواز ساختمان

  • نکته‌ای که بعد از دریافت جواز ساختمان باید موردتوجه قرار گیرد این است که پروانه ساختمان تا 2 سال از تاریخ صدور آن اعتبار دارد.
  • مدت‌زمان لازم برای ساخت تمام پروژه‌های ساختمانی بر اساس متراژ آن‌ها اعلام‌شده و اگر مالک نتواند در این مدت ساخت و ساز را به اتمام برساند ابتدا به او اخطار داده ‌شده و سپس مشمول عوارض تعویق خواهد شد.
  • مهلت هر مرحله از عملیات ساختمانی برحسب متراژ و تعداد طبقات در جدولی تعیین می‌گردد. به‌عنوان یک معیار کلی ساخت یک ساختمان حدود 4 سال در نظر گرفته می‌شود.
  • ازآنجایی‌که شهرداری فرصت کافی برای تمدید پروانه مجوز ساخت در نظر گرفته است بنابراین بعد از پایان این دوره تمدید پروانه ساختمان امکان‌پذیر نخواهد بود.
  • بعد از گذشت مدت‌زمان مجاز برای ساخت ساختمان مالک ملزم به دریافت مجوز ساخت جدید و پرداخت 20 درصد از محاسبات پروانه به نرخ روز خواهد شد. در این صورت شهرداری پروانه قبلی را برای یک دوره سه‌ساله تمدید می‌کند.

 

 

 

 در همین رابطه بخوانید:

 

  • اگر در حین ساخت بنا به دلایل مختلف نقشه معماری اولیه تغییر کند باید پرونده‌ای در دفاتر خدمات الکترونیک شهری تشکیل داده شود و مراحلی مشابه صدور پروانه اولیه طی شود تا پروانه جدیدی صادر گردد.
  • اگر در حین اجرا اضافه بنایی مازاد بر متراژ ذکرشده در پروانه مشاهده شود مالک باید مراحل گواهی عدم خلاف را طی کند و در صورت عدم تجاوز از مقادیر مجاز شهرداری باید بابت اضافه متراژ، عوارض شهرداری بپردازد تا گواهی عدم تخلف برای وی صادر شود.
  • اگر متراژ خلاف از مقدار مجاز مورد تأیید شهرداری بیشتر باشد با پرداخت عوارض شهرداری مشکل حل‌نشده و موضوع در کمیسیون ماده 100 شهرداری مطرح می‌شود و معمولاً رأی به تخریب داده خواهد شد.

نتیجه گیری:

  • قبل از هرگونه ساخت و ساز در سطح شهر به گرفتن مجوز ساخت از شهرداری نیاز است. پروانه ساختمان شامل اطلاعاتی در خصوص مساحت زیربنا، تعداد طبقات، نوع اسکلت ساختمان، مشخصات مالک حقیقی یا حقوقی، شماره پلاک ثبتی ملک، نام مهندسین ناظر، تاریخ صدور پروانه و کروکی زمین خواهد بود.
  • برای گرفتن جواز ساختمان مالک موظف است اصل و تصویر سند مالکیت، اصل و تصویر کارت شناسایی معتبر و برگه تسویه‌حساب عوارض شهرداری سال جاری و سال‌های قبل را به شهرداری ارائه کرده و درخواست خود را ثبت کند.
  • بعد از تشکیل پرونده سایر مراحل صدور پروانه ساختمان نظیر دستور صدور بازدید، بررسی گزارش مأمور فنی و کاربری ملک، دستور و طراحی نقشه، پرداخت عوارض نوسازی و عوارض شهرداری تهیه مدارک پیش‌نویس باید به ترتیب انجام شود.
  • درنهایت هرکدام از مراحل به تأیید رئیس صدور پروانه، معاون شهرسازی و معماری و همچنین شهردار رسیده و پروانه ساختمان چاپ می‌شود.

 

53 نظر در مورد : “مراحل صدور پروانه و جواز ساختمان

  1. با سلام
    در سند زمین من خورده کاربری مسکونی،اما با ساختمان های ساخته شده،۱۰۰متر فاصله دارد و هنوز این قطعات،خیابان کشی نشده ،البته در نقشه شهرداری همه چی مشخصه حتی فضای سبز.
    سوال:آیا شهرداری به این زمین ،جواز ساخت میده یا نه؟تاکید میکنم در سند،قید شده کاربری مسکونی.

    3
    1
  2. سلام و عرض و ادب من زمینی داشتم میخاستم داخلش خونه بسازم گفتن باید برای ۲۵۰متر اقدام کنی پروانه بگیری گفتن از ۲۵۰متر کمتر میشه یعنی از ۲۵۰متر ۱۰۰متر میمونه برا ساخت ایا اینطوره یا خیر

  3. سلام. وقت بخیر. اگه ساختمونی رو بخاطرتاخیر شهرداری در صدور پروانه درحد فونداسیون اجرا کنیم، ایا راهی برای صدور پروانه بعد از اون وجود داره؟ ممنون میشم اگه راهنمایی کنید

    7
    3
    1. سلام. در طرح تفضیلی کرج به ساختمان چند سال ساخت کلنگی میگویند؟ آیا امکان تخریب و ساخت مجدد یک ساختمان ۲۰ ساله امکان پذیر هست؟

  4. درود برشما
    من ۱۰سال پیش درحیاط خانه پدری یک مغازه ۲۵متری ساختم که پس از رفتن درکمیسیون ماده۱۰۰شهرداری وپرداخت جریمه ها موفق به اخذ سرقفلی مغازه شدم
    حالا پدرم جهت تقسیم سهم خواهرانم قصد آپارتمان سازی (تخریب خانه ومغازه) رو داره
    سوال من اینه :آیا شهرداری اجازه ساخت دوباره مغازه باسرقفلی یا مالکیت رو در طبقه همکف ساختمان جدید(آپارتمان )به من میده؟یا نه دوباره باید همه چیزرو از صفر شروع کنم؟؟
    این سند سرقفلی فعلی باطل میشه؟؟؟

    11
    0
  5. با سلام و تشکر از مطلب خوبتون
    یه ملک با سند سیم وسربی قدیمی داریم که ابعاد آن در سند با نقشه طرح تفصیلی متفاوت است کدام ابعاد ملاک کار شهرداری قرار میگیرد؟ و با توجه به آنکه در سند متراژ ضلع بر گذر بیشتر از طرح شهرداری است روش اصلاح آن چگونه است؟

    3
    1
    1. سلام من یک خانه ساخت۹۳ خریداری کردم ، آیا نیاز به پروانه دارد؟
      درصورت نیاز به پروانه آیا نیاز به ارجاع به نظام مهندسی دارد؟ دوستان راهنمایی فرمایند ممنون میشم ۰۹۱۷۷۴۱۰۹۳۰

      5
      1
  6. سلام و خیلی ممنون بابت اطلاعات مفیدتون.میخواستم منبع قانونی این اطلاعاتو بدونم جهت استفاده در کار تحقیقی

  7. باسلام
    ما یک خانه با زیربنای ۱۱۳ متری داریم و میخواستیم مجوز بگیریم و ۵طبقه ویک طبقه پیلوت که جمعا ۶طبقه میشه بسازیم آیا به ما مجوز میدن یا نه(تبریز)

  8. سلام من یه زمین ۱۳۱متری دارم ایا جواز ساخت دو طبقه یه پیلوت بهم میدن یا نه در ضمن زمین من قولنامه ایه و سند نداره

    5
    2
  9. زمینی با متراژ 24 هزار متر مربع واقع در منطقه 15 تهران با کاربری پارک و فضای سبز و در پهنه R122 و تراکم متوسط و سند ششدانگ آیا مجوز ساخت می گیرد؟ اگر جواز ساخ تعلق بگیرد/شهرداری تا چه میزان امکان ساخت می دهد؟

  10. با سلام و ادب و احترام – دو ملك در كنار هم را تجميع كرديم در پهنه R122 جنوبي كه مجموعا 121 متر است كه بر آن 13.5 و عمق آن 9 متر است با گذر 6 متر كه قادر به تامين 4 پاركينك هستم… در دستور نقشه 100% پوشش درج شده است و سه طبقه صادر شده است 1) آيا معني آن همان صددرصد بنا است 2) آيا براي درخواست تامين طبقه چهارم چگونه درخواست مجدد بدهم با شرايط كنوني اصلا بصرفه ساخت نيست كه 4 پاركينگ را قادر به تامين هستم اما سه طبقه بسازم چرا كه هر زمين ملك دقيقا 63 و 59 متر است و هر دو مالك نياز به دو طبقه دارد مالكين به 3 طبقه براي ساخت راضي نيستند آيا امكان دارد براي درخواست طبقه چهارم كاري انجام دهم . لازم بذكر است پشت ملك در گذر 4 متر انتهاي كوچه بن بست با متراژ 125 – 4 طبقه بتازگي در مرحله سفتكاري شده ساخته است با تشكر

    1
    7
  11. با عرض سلام
    بنده واحدی را خریداری کرده ام که آماده تحویل نیست و در مرحله گچ کاری است. متراژ اعلامی مالک 92 متر بود و بر این اساس قولنامه نوشتیم. بعد از حدود یک ماه متوجه شدیم که متراژ واحد حدود 84 متر است. ایا اگر از سازنده درخواست کنیم که پروانه ساختمان را ارائه کند در آن متراژ واحد ما درج شده است؟ چگونه میتوانم خسارت خودم را بابت این کلاه برداری طلب کنم؟
    واقعا ممنون میشم اگر راهنمایی بفرمایید.

    1
    5
  12. سلام وقت بخیر.در قسمت طراحی نقشه چه نقشه هایی باید ارایه شود به جز پلان های فاز 1؟
    ممنون میشم جواب بدین

    1
    1
  13. سلام من یه زمین ۴۰۰متری دارم و میخوام مجوز ساخت ۲طبقه بگیرم چه مراحلی باید طی کنم چه مدارکی لازم دارم اصلا از کجا باید شروع کنم

    5
    11
  14. با سلام خانه ای در سال 68 پروانه ساخت گرفته برای سه طبقه که دو طبقه ساخته شده ولی طبقه سوم فقط ستونهای تیر آهن زده شده.میخوام بدونم پروانه ساختش هنوز معتبر هست یا نه؟میشه یا اون پروانه ساخت ادامه ساختمون رو کار کرد ؟

    2
    5
  15. باعرض سلام و خسته نباشید
    برای خریدخانه با وام سپرده زوجین تا۱۵سال ایا پروانه ساخت مهم می باشد یا پایان کار
    با تشکر فراوان

    4
    2

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *