نگهداری ساختمان چندان هزینه‌بر نیست. صرفا لازم است نسبت به تعمیر تاسیسات ساختمان حساس باشید و از بررسی تاسیسات مکانیکی و تعمیر پکیج و لوله‌کشی ساختمان غافل نشوید. با این کار نگهداری ساختمان به بهترین وجه انجام می‌شود و عمر بنا افزایش می‌یابد.
از آغاز خلقت بشر تا کنون نیازهای اولیه انسان را خوراک و پوشاک و مسکن دانسته‌اند. انسان بنا بر حکم غریزه تمام تلاش‌هایش به نوعی برای زنده ماندن است. مسکن در گذشته پناهی بوده است برای در امان ماندن از خطرات طبیعی مثل سرما و گرما و توفان و جانواران وحشی. خانه در طول تاریخ بر اساس دانش انسان و شرایط زیست محیطی و امکانات ساخته می‌شد. به همین دلیل خانه‌ها در هر منطقه جغرافیایی به شکلی ساخته شده‌اند.
مسکن امروزی ما را مهندسان با فولاد و آهن و سیمان و آجر بنا می‌کنند تا هدف اولیه انسان را از ساخت خانه بهتر تامین کند و او را از گزند خطرات در امان دارد. اما همین خانه‌های محکم هم با گذشت زمان دچار فرسایش می‌شوند و ممکن است سرپناه مطمئنی نباشند. هر ساختمانی بنا بر این که با چه مصالحی ساخته شده یا اصول مهندسی در آن رعایت شده است یا نه، عمر مفیدی دارد. در واقع عمر مفید یک ساختمان، سال‌هایی است که ساختمان از نظر استحکام مقاومت ایمنی و استانداردهای لازم با کیفیت شمرده می‌شود. عوامل مختلفی بر کیفیت ساختمان تاثیر می‌گذارند که کیفیت ساخت و عمر آن را تعیین می‌کنند.
|
نگهداری ساختمان چندان هزینه‌بر نیست. صرفا لازم است نسبت به تعمیر تاسیسات ساختمان حساس باشید و از بررسی تاسیسات مکانیکی و تعمیر پکیج و لوله‌کشی ساختمان غافل نشوید. با این کار نگهداری ساختمان به بهترین وجه انجام می‌شود و عمر بنا افزایش می‌یابد. |
عمر مفید ساختمان‌های ایرانی چقدر است؟
مهندسان ساختمان‌سازی بر اساس اندازه‌گیری و محاسبات دقیق عوامل موثر بر عمر مفید بنا را شناسایی کرده‌اند. بعضی از این عوامل در کوتاه‌مدت عمر ساختمان را پایین می‌آورد، بعضی دیگر در درازمدت از مقاومت آن می‌کاهد و عمرش را کم می‌کند.
متاسفانه در کشور ما کیفیت ساختوساز بسیار نازل است؛ مصالح ساختمانی بی‌کیفیت و شیوه اجرایی نامناسب باعث شده است تا عمر مفید ساختمان‌ها بسیار کم باشد.
طبق آمار و اطلاعاتی که مراجع بین‌المللی در حوزه ساختمان منتشر کرده‌اند، عمر مفید ساختمان‌ها در کشورهای پیشرفته 100 تا 300 سال است. اما در ایران عمر مفید بنا را 20 و در بهترین حالت 30 سال تخمین زده‌اند.
با این وجود به نظر نمی‌رسد تدبیری اتخاذ شده باشد تا این مشکل اساسی حل شود؛ چراکه آمار ساختوساز روزبه‌روز بالاتر می‌رود. درحالی‌که کیفیت همانی است که بود.
|
در همین رابطه بخوانید: |
چه عواملی از عمر مفید ساختمان می‌کاهد؟
سازندگان ساختمان تمام تلاش خود را می‌کنند تا حتی‌الامکان از هزینه‌های ساختوساز بکاهند. حتی اگر این رویه باعث شود اصول فنی رعایت نشوند و ایمنی و استحکام ساختمان پایین بیاید. اهمیت این مساله به دلیل دیگری هم حائز اهمیت است؛ کاهش عمر مفید ساختمان با فرسودگی آن در ارتباط مستقیمی است و اگر چاره‌ای برایش اندیشیده نشود، در درازمدت ممکن است جان ساکنان خانه را نیز به خاطر بیندازد.
بنابراین لازم است عواملی را که از عمر مفید ساختمان می‌کاهد شناسایی کنید و برای بازسازی اقدامات لازم را انجام دهید.
تعمیر تاسیسات ساختمان و لوله‌کشی ساختمان و تعمیر پکیج و تاسیسات مکانیکی از جمله مهم‌ترین کارهایی هستند که باید در یک ساختمان به‌طور منظم انجام شوند.
|
برای نگهداری ساختمان داشتن یک چک لیست کمک بزرگی است. با استفاده از آن می‌تواند تمام بخش‌های مهم ساختمان را از جمله لوله‌کشی ساختمان و تاسیسات مکانیکی تحت نظر داشته باشید. |
چک لیست تعمیر تاسیسات ساختمان
برای تعمیر تاسیسات ساختمان لازم است که بخش‌های مختلف ساختمان به‌طور منظم بازرسی شوند و در صورت بروز اشکال در هر یک از قسمت‌ها، حتما تعمیرات لازم انجام شوند. برای سهولت این کار و بالا بردن میزان دقت داشتن یک چک لیست کمک بزرگی است.
|
سقف |
|
| 1 | آب‌روها و ناودان‌ها را تمیز کنید و آن را خشک نگه دارید |
| 2 | ترک‌ها و درزها را کنترل و تعمیر کنید |
| 3 | مکان‌های آب‌گیر در آسفالت یا موزائیک‌های پشت بام را پس از بارندگی تمیز کنید |
| 4 | اگر در سقف نم مشاهده کردید، زودتر تعمیرکار خبر کنید. |
|
درها و پنجره‌ها |
|
| 5 | رنگ قسمت‌های چوبی را هر چندوقت‌یک‌بار تجدید کنید |
| 6 | درزها و دوغاب‌ها را زودبه‌زود تجدید کنید |
| 7 | لولا‌ها و سازوکار قفل‌ها را به‌ویژه در فصل سرد روغنکاری کنید |
| 8 | چفت‌وبست‌ها را کنترل کنید و اگر نیاز به تعویض داشتند، زودتر اقدام کنید |
| 9 | اتصالات قسمت پائین چهارچوب‌ها،زهوار و آب‌چکان پشت پنجره‌ها را بررسی کنید |
|
لوله‌کشی |
|
| 10 | شیرآلات را بررسی کنید و اگر نشتی داشتند و چکه می‌کردند، آن‌ها را عوض کنید |
| 11 | نشت‌های لوله‌کشی را تعمیر کنید |
| 12 | اگر دیوارها نم دارند، هرچه سریع‌تر آن را تعمیر کنید |
| 13 | چاهک‌هایی را که گرفته‌اند، تعمیر کنید |
| 14 | صافی در ورودی آب را بررسی کنید |
| 15 | منبع آب را کنترل کنید |
|
برقی |
|
| 16 | اشکالات برق‌کشی منازل را برطرف کنید |
| 17 | دسترسی ساده و سریع به کنتورها و کلیدهای برق را بررسی کنید |
| 18 | اگر از فیوز استفاده می‌کنید، هر چندوقت یک‌بار آن را بررسی کنید. در انبار فیوز یدک داشته باشید. |
| 19 | آمپر فیوزها را بررسی کنید |
| 20 | کابل‌ها و کنتورهای شل یا آویزان را درست کنید |
| 21 | عملکرد صحیح کلیدهای محافظ جان را بررسی کنید |
| 22 | نسبت به پوشش کلیدها و پریزهای فضاهای مرطوب و باز حساس باشید |
| 23 | عملکرد کلیدهای اتوماتیک راه‌پله‌ها را بررسی کنید |
| 24 | تمام فضای خانه باید روشنایی داشته باشند |
|
دیوارهای خارجی |
|
| 25 | خروجی ناودان‌ها و آب‌روها نباید رو به دیوارهای خارجی باشد |
| 26 | سنگ نمایی را که خراب شده است، تعمیر کنید |
| 27 | آجرها را بررسی کنید و اگر به تعمیر می‌سپاریدش، به کیفیت ملات توجه کنید |
| 28 | وضعیت درزگیری‌ها و آب‌بندی‌های اطراف پنجره‌ها، درها و نورگیرها را بررسی کنید |
|
سرمایش و گرمایش |
|
| 29 | کنترل دریچه هوای تازه را فراموش نکنید |
| 30 | به صورت روزانه سطح آب و میزان مواد سوختنی بخارسازها و دیگ‌های بخار را اندازه بگیرید |
| 31 | اتاق تأسیسات حرارتی را مرتب و تمیز نگه دارید |
| 32 | فیلتر روغن موتورهای حرارتی را ماهانه یا در صورت روغن‌ریزی تعویض کنید |
| 33 | ترموستات را سالانه کالیبره کنید |
| 34 | شیرهای کنترل فشار آب را بازرسی کنید |
| 35 | آب‌بندی شوفاژها را امتحان کنید |
| 36 | عایق‌پیچی کانال کولرها یادتان نرود |
|
ایمنی و حفاظت در برابر حریق |
|
| 37 | لامپ‌هایی را که سوخته‌اند عوض کنید |
| 38 | حسگرهای ضدحریق را کنترل کنید و باتریشان را سالی یک بار تعویض کنید |
| 39 | شیرهای آتش‌نشانی را با علامت مشخص کنید تا در موقعیت‌های اضطراری به سادگی در دسترس باشند |
| 40 | جای سرویس‌های حرارتی، آب‌رسانی، گاز و برق را بدانید |
| 41 | قفل‌های درهای روبرو، پشتی و بام ساختمان را باید محکم باشند |
| 42 | واحدهای آپارتمانی خالی را کنترل کنید تا کسی واردشان نشود |
| 43 | ترک‌های ایجاد شده در راهروها را تعمیر کنید |
| 44 | محافظ پنجره‌ها را کنترل کنید و در صورت لزوم تعویض کنید |
| 45 | هر شش ماه کپسول‌های آتش‌نشانی را بررسی کنید |
| 46 | پله‌ها و خروجی‌های اضطراری را بررسی و در صورت نیاز تعمیر کنید |
| 47 | باز بودن پله‌ها و خروجی‌های اضطراری را بررسی کنید |
| 48 | نرده‌ها و حفاظ راه پله و بالکن باید محکم باشند |
| 49 | کف راه‌پله‌ها و فضاهای باز نباید لغزنده باشند |
| 50 | درهای ضد حریق و دستگیره‌ها آن را کنترل کنید |
|
بام و بالکن |
|
| 51 | در کف‌شوی بام و بالکن نباید آب جمع شود |
| 52 | دودکش‌ها باید درست کار کنند |
| 53 | لوله های بخاری و تاسیسات روی پشت بام را کنترل کنید |
| 54 | بررسی کنید پوشش و عایق بام آسیب ندیده باشد |
| 55 | سنگ درپوش جان‌پناه بام را بررسی کنید |
|
آسانسور |
|
| 56 | ماهی یک بار سرویس و نگهداری آسانسور را بررسی کنید. روشنایی داخل چاه آسانسور، در بازرسی، عملکرد صحیح میکروسوئیچ در بازرسی، فاصله وزنه تعادل تا روی بافر، عملکرد صحیح میکروسوئیچ حدپائین، پرچم‌ها، سیم‌کشی داکت، دریچه فرار، پشت‌بند ریل‌ها و اتصالات، فاصله بین براکت‌ها، فاصله کفشک وزنه تعادل، مهار سیم بکسل، بلوک‌های وزنه و مهار آن، روغنکاری کنتاکت مدارات ایمنی برقی و مکانیکی هم از جمله مواردی هستند که حتما باید بررسی شوند |
|
دوربین |
|
| 57 | دوربین‌های ساختمان حداقل هر ماهی یک بار باید بررسی شوند |
|
در همین رابطه بخوانید: |
اهمیت لوله‌کشی در نگهداری ساختمان
لوله‌کشی ساختمان یکی از مهم‌ترین بخش‌های ساختوساز اولیه ساختمان به‌شمار می‌آید. کمتر کسی است که نداند رطوبت باعث کاهش عمر مفید بنا می‌شود. نشتی یا ترکیدگی در سیستم لوله‌کشی ساختمان رطوبت زیادی به‌وجود می‌آورد و یک آسیب جدی و اساسی به ساختمان وارد می‌کند.
اگر لوله‌کشی ساختمان ترکیدگی یا نشتی داشته باشد، فشار آب افت می‌کند. درنتیجه سقف و دیوارها و کف خانه به اصطلاح نم برمی‌دارند. این مساله باعث فرسودگی ساختمان و ایجاد خطراتی برای ساکنان می‌شود. چون در این حالت احتمال ریزش دیوار و سقف بالا می‌رود.
با توجه به اهمیت لوله‌کشی ساختمان در ایمنی آن، در تعمیر تاسیسات ساختمان یکی از کارهای مهم سرکشی منظم از وضعیت لوله‌کشی ساختمان است.
حتی اگر لوله‌کشی ساختمان به شکل درستی انجام گرفته باشد، حتما بعد از گذشت سال‌ها دچار فرسودگی، پوسیدگی می‌شود. غیر از این‌ها آسیب‌های دیگری هم لوله‌کشی ساختمان را زیر سوال می‌برند؛ مثلا زنگ‌زدگی و رسوب در لوله‌ها از جمله مشکلات بزرگ آپارتمان‌های امروزی هستند.
تعمیر پکیج در نگهداری ساختمان
سالیان سال است که شوفاژها و انواع سیستم‌های گرمایش و سرمایش جایشان را به پکیج داده‌اند. امروزه در ساختمان‌سازی نصب پکیج از اصول مهم ساختمان است. اما سرمایش و گرمایش ساختمان ارتباط مستقیمی هم با عمر مفید بنا دارد. بنابراین تعمیر پکیج نیز یکی از اقداماتی است که برای بالا بردن عمر مفید بنا باید به آن توجه داشت.
برای تعمیر پکیج لازم است یک سری نکات ایمنی را رعایت کنید. اولین گام در تعمیر پکیج بررسی نکاتی است که مانع از آسیب رسیدن به تعمیرکار و ساختمان می‌شود.
|
در همین رابطه بخوانید: |
نکات ایمنی در تعمیر پکیج و نگهداری ساختمان
بررسی فشار گاز سیستم، بررسی مناسب بودن و عدم نوسان در ولتاژ برق ورودی به سیستم، حصول اطمینان از فشار جریان آب مدار گرمایشی، حصول اطمینان از باز بودن ولوهای ورودی سیستم، بررسی دبی جریان آب گرم، اطمینان یافتن از تمیزی صافی مدار گرمایشی از جمله مواردی هستند که در تعمیر پکیج ساختمان باید نسبت به آن‌ها حساس باشید.
همچنین برای تعمیر پکیج به ابزار هم نیاز دارید. ابزارهای لازم برای هر تعمیرکاری از این قرار هستند:
- آچار فرانسه
- انبر دست
- سیم چین
- دم باریک
- پیچگوشتی چهار سو ( سایز بزرگ و کوچک )
- پیچگوشتی دو سو ( سایز بزرگ و کوچک )
- یک دست آچار تخت ( از سایز ۶ تا ۱۹ )
- انبر قفلی ( سایز بزرگ و کوچک )
- یک دست آچار آلن
- آچار ستاره
- فازمتر
- آهنربا
- قلمو باریک و پهن
- چراغ قوه کوچک
- دستکش کار نازک
- سوزن
تاسیسات مکانیکی چیست؟
تاسیسات مکانیکی در تعیین عمر مفید بنا نقش به‌سزایی دارد. برای اطلاع یافتن از اهمیت تاسیسات مکانیکی لازم است بدانید که به دو دسته تقسیم می‌شود؛ تاسیسات مکانیکی صنعتی و تاسیسات مکانیکی ساختمان. تاسیسات مکانیکی ساختمان شامل تاسیسات بهداشتی یا همان سیستم آب‌رسانی و فاضلاب، تهویه مطبوع، استخر، سونا و جکوزی می‌شود.
خرابی در هر یک از این قسمت‌ها باعث آسیب ساختمان می‌شود و از عمر مفید آن می‌کاهد. برای نگهداری از ساختمان لازم است تاسیسات مکانیکی را منظم بررسی کنید و در صورت خرابی در هر یک از قسمت‌ها دست به تعمیر بزنید.
|
در همین رابطه بخوانید: |
نتیجه‌گیری
- نگهداری ساختمان باعث می‌شود تا عمر مفید بنا بیشتر شود.
- برای نگهداری ساختمان باید تاسیسات مکانیکی و لوله‌کشی ساختمان بررسی شود و در صورت نیاز نسبت به تعمیر آن فورا اقدام کرد
- تعمیر تاسیسات ساختمان شامل تعمیر لوله‌کشی ساختمان و تعمیر پکیج می‌شود.
- بخش مهمی از تاسیسات مکانیکی مربوط به لوله‌کشی است. زیرا اگر لوله‌کشی ساختمان دچار نشتی یا اشکالات دیگر باشد، عمر مفید ساختمان در اثر رطوبت کاهش می‌یابد.
- برای نگهداری ساختمان لازم است تمام بخش‌های ساختمان از جمله تاسیسات مکانیکی و لوله‌کشی ساختمان به صورت منظم بررسی شود تا اقدامی برای تعمیر تاسیسات ساختمان صورت بگیرد.
- در نگهداری ساختمان و تعمیر تاسیسات ساختمان حتما لازم است از تعمیرکاران متخصص کمک بگیرید.
